Sau một năm 2021 còn nhiều khó khăn do dịch COVID-19 tiếp diễn phức tạp trên thế giới và Việt Nam, thị trường ô tô trong nước đã phải hứng chịu không ít ảnh hưởng. Biểu hiện rõ nét nhất là việc doanh số ô tô vẫn chưa thể trở lại với mức tăng trưởng như trước thời kỳ dịch bệnh xảy ra.
Tuy nhiên, với việc tiêm chủng vắc-xin toàn dân và dịch COVID-19 đã dịu đi trong giai đoạn gần đây, nhiều chuyên gia kỳ vọng năm 2022 sẽ trở thành bệ phóng cho thị trường xe trong nước. Theo đó, nhiều động thái trong năm vừa qua đang mở ra những xu hướng phát triển mới mẻ được dự đoán sẽ phát triển mạnh mẽ trong tương lai gần.
Có thể nói, năm 2021 chính là nền móng của kỷ nguyên xe điện tại Việt Nam với sự ra đời của một số mẫu ô tô VinFast. Trong đó, những chiếc VF e34 đầu tiên đã được giao đến tay khách hàng trong dịp cuối năm vừa qua, các mẫu xe còn lại của hãng cũng đang dần xuất hiện thực tế trên thị trường.
Ngoài ra, Porsche cũng giới thiệu đến khách hàng Việt Nam xe thể thao thuần điện Taycan mới nhất, giúp hoàn thiện dải sản phẩm của hãng ô tô Đức. Dù đối tượng người tiêu dùng dành cho Taycan không quá lớn và hạ tầng sạc điện hiện tại chưa tối ưu nhưng điều này cho thấy tham vọng của Porsche khi muốn vươn sang phân khúc mới. Đồng thời, mẫu xe này cũng tạo được tiếng vang cũng như hiệu ứng tích cực đối với người hâm mộ ô tô nước ta.
Bên cạnh xe thuần điện, dòng xe Hybrid cũng đang chiếm được cảm tình của khách hàng Việt, đóng góp vào công cuộc điện khí hóa tại nước ta. Một trong những ví dụ điển hình chính là Toyota Corolla Cross với phiên bản Hybrid 1.8HV, doanh số năm 2021 của mẫu crossover này là 18.411 xe, đứng đầu phân khúc SUV/crossover đô thị và đứng thứ 4 trong danh sách bán chạy nhất năm ở Việt Nam.
Tuy Toyota không công bố cụ thể phiên bản Hybrid của Corolla Cross đạt được bao nhiêu chiếc nhưng việc hãng tiếp tục giới thiệu phiên bản Hybrid cho mẫu sedan Camry vào tháng 12/2021 cũng phần nào cho thấy thành công của việc điện khí hóa dải sản phẩm của mình.
Trong năm 2022, dự kiến sẽ còn nhiều mẫu xe điện khác được giới thiệu, không loại trừ khả năng đó là các sản phẩm Hybrid đến từ Toyota theo kế hoạch đã được hãng vạch sẵn cho thị trường Việt Nam. Ngoài ra, một số nhà sản xuất khác cũng có khả năng tham gia phân phối dòng sản phẩm này.
Cùng với đó, hàng loạt xe thuần điện cũng hứa hẹn sẽ xuất hiện tại Việt Nam. Cụ thể, Kia EV6 đã được thông báo sẽ ra mắt vào quý II năm nay, đây là một crossover rất triển vọng của hãng xe Hàn Quốc trên thị trường toàn cầu.
Mới đây, VinFast đã giới thiệu loạt sản phẩm của hãng ngay tại Mỹ trong khuôn khổ các triển lãm như: Los Angeles Motor Show và CES vừa qua. Hãng xe này đã giới thiệu đầy đủ dải sản phẩm SUV của mình từ cỡ đô thị nhỏ nhất đến cỡ lớn có tên gọi lần lượt: VF 5 (phân khúc A), VF 6 (phân khúc B), VF 7 (phân khúc C), VF 8 (phân khúc D) và VF 9 (phân khúc E).
Mặt khác, hãng cũng bắt đầu cho phép khách hàng Việt Nam và thế giới đặt trước các mẫu VF 8 và VF 9, cùng với việc công bố giá bán chính thức của hai xe điện này. Theo đó, giá bán xe VF 8 là 961 triệu và 1,125 tỷ đồng; VF 9 là 1,312 và 1,429 tỷ đồng.
Ngoài ra, nhiều mẫu xe điện cũng liên tục được các công ty tư nhân nhập khẩu về Việt Nam với số lượng nhỏ nhưng cũng góp phần giúp thị trường ô tô thêm nhiều màu sắc. Cùng với đó, hàng loạt chính sách giảm thuế, phí mới được ban hành cũng hứa hẹn mang xu thế xe điện ngày càng mạnh mẽ trong tương lai gần cho người tiêu dùng trong nước.
SUV và crossover luôn là các dòng xe đang tăng doanh số mạnh mẽ trên toàn cầu, đây là xu thế phát triển của thị trường ô tô toàn cầu nhiều năm trở lại đây. Tại Việt Nam, 2021 là năm đầu chứng kiến doanh số SUV và crossover chính thức “vượt mặt” sedan, cho thấy thị hiếu của khách hàng đã thay đổi rất nhiều so với những năm trước.
Điều này có thể được chứng minh thông qua nhiều con số. Đầu tiên, trong bảng xếp hạng top 10 mẫu xe bán chạy nhất năm 2021, có tới 3 đại điện SUV và crossover xuất hiện. Đó là Toyota Corolla Cross với 18.441 xe, Kia Seltos với 16.122 xe và Hyundai Santa Fe với 12.160 xe.
Bên cạnh đó, lượng xe bán ra trong những năm gần đây cũng thể hiện sự phát triển mạnh mẽ của SUV và crossover. Từ khi chỉ có doanh số bằng khoảng một nửa so với sedan vào năm 2018, dòng xe gầm cao đã dần chiếm lĩnh thị trường và vượt qua vào năm 2021.
Trong khi đó, các nhà sản xuất cũng tích cực giới thiệu các mẫu SUV và crossover hoàn toàn mới trong những năm qua như: Toyota Corolla Cross, Kia Seltos, Toyota Raize, Kia Sonet...hay thậm chí cả mẫu VF e34 mới bán ra chính thức từ cuối năm vừa qua của VinFast.
Sang năm 2022, dự kiến xu hướng ưa chuộng các dòng xe SUV và crossover sẽ còn mạnh mẽ hơn tại Việt Nam khi các mẫu vừa được giới thiệu đã chứng minh được sức hút, đồng thời sẽ có thêm nhiều ô tô gầm cao ra mắt. Điển hình trong số đó là Kia Sportage được mang trở về, Ford Territory sau khi lỡ hẹn thị trường năm 2021 và VinFast VF 8, VF9.
Những năm trở lại đây, ô tô thương hiệu Nhật Bản đã không còn sức hút lớn đối với khách hàng Việt Nam như trước trong khi các dòng xe Hàn Quốc dần thay thế vị trí đó với mức giá hợp lý, công nghệ đa dạng và thiết kế bắt mắt.
Dù chỉ mới có Hyundai và Kia gia nhập thị trường Việt Nam nhưng sức hút mà các mẫu xe thuộc 2 thương hiệu Hàn Quốc này mang lại là rất lớn. Tổng số lượng ô tô hai hãng bán ra đạt 116.050 xe trong năm 2021, một con số khá lớn tại Việt Nam.
Trong bảng xếp hạng top 10 mẫu xe bán chạy nhất năm 2021 cũng ghi nhận tới 5 đại diện đến từ Hàn Quốc: Hyundai Accent, Hyundai Santa Fe, Hyundai Grand i10, Kia Seltos và Kia K3; nhưng chỉ xuất hiện 3 mẫu xe Nhật: Toyota Corolla Cross, Toyota Vios và Mitsubishi Xpander.
Các mẫu xe Hàn đồng thời cũng vượt qua nhiều đối thủ từ Nhật Bản để vươn lên dẫn đầu phân khúc như: Hyundai Accent đứng đầu phân khúc sedan cỡ B, Hyundai Santa Fe ở phân khúc crossover cỡ D, Kia K3 ở phân khúc sedan cỡ C, Kia Sonet ở phân khúc crossover cỡ A...
Trong thời gian tới, những mẫu xe Hàn dự kiến sẽ tiếp tục duy trì và phát triển doanh số tốt tại thị trường Việt Nam. Đặc biệt khi Hyundai và Kia đang tích cực trang bị các công nghệ hiện đại hàng đầu cho các sản phẩm ô tô tại Việt Nam, đồng thời tiếp tục theo đuổi xu hướng xe thuần điện và xe gầm cao.
Năm 2022 dự kiến sẽ tràn ngập thêm các mẫu ô tô mới trình làng thị trường Việt Nam, thuộc nhiều phân khúc khác nhau để tăng sức cạnh tranh và giúp người tiêu dùng trong nước có thêm nhiều lựa chọn.
Trong đó, phân khúc sedan cỡ C dự kiến sẽ đón nhận thêm các phiên bản mới của Honda Civic, MG5, Hyundai Elantra, Mazda3 hay thậm chí là thế hệ mới của Toyota Corolla Altis. Dù Kia K3 đang đứng đầu phân khúc nhưng chưa thực sự áp đảo, do đó phiên bản cập nhật cho mẫu xe này cũng dự kiến sẽ sớm xuất hiện để duy trì sức hút.
Phân khúc crossover cỡ C đang khá nóng khi có thêm sự góp mặt của loạt ô tô mới ra mắt thị trường vào cuối năm ngoái như Hyundai Tucson thế hệ mới và VinFast VF e34. Dự kiến, trong năm 2022, phân khúc này sẽ tiếp tục đón nhận thêm mẫu Ford Territory và sự quay trở lại của Kia Sportage. Ngoài ra, các phiên bản mới của Mazda CX-5 và Honda CR-V chắc chắn cũng sẽ được giới thiệu sau thời gian dài “im hơi lặng tiếng”.
Dù lượng khách hàng không quá lớn nhưng phân khúc crossover cỡ E cũng nhận được nhiều sự quan tâm, đặc biệt là cuộc cạnh tranh giữa Volkswagen Teramont vừa ra mắt năm 2021 và Ford Explorer thế hệ mới cũng xuất hiện tại Việt Nam đầu năm nay. Bên cạnh đó, thông tin Kia Telluride có kế hoạch trình làng cũng đang thu hút sự chú ý rất nhiều.
Thị trường năm 2021 xuất hiện thêm 2 mẫu xe Kia Sonet và Toyota Raize, khai mở ra phân khúc crossover cỡ A đầy hứa hẹn, với ưu điểm về giá bán, trang bị và kiểu dáng gầm cao thể thao. Nhiều chuyên gia kỳ vọng sẽ có thêm một số mẫu xe khác gia nhập phân khúc này trong tương lai gần.
Cuối cùng, các mẫu xe điện VF 8 và VF 9 của VinFast dự kiến sẽ tham gia vào các phân khúc crossover cỡ D và E nhưng chúng có kế hoạch phát triển và đối tượng khách hàng đặc trưng. Cùng với mức giá bán rất hợp lý chỉ hơn 1 tỷ đồng và hạ tầng sạc điện khắp cả nước, dự kiến 2 mẫu xe VinFast này sẽ phát triển rất nhanh khi chính thức bán ra.
Cuối năm 2021, chính phủ quyết định thực hiện ưu đãi cho ô tô lắp ráp trong nước kéo dài đến giữa năm 2022 với mục tiêu thúc đẩy tiêu thụ ô tô sau khi dịch COVID-19 gây ra những hậu quả nặng nề.
Cụ thể, Nghị định số 103/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định mức thu lệ phí trước bạ đối với các ô tô sản xuất và lắp ráp trong nước sẽ bằng 50% so với trước đây, áp dụng từ ngày 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022.
Nhờ hỗ trợ từ chính phủ, người mua ô tô lắp ráp trong nước tiết kiệm được hàng chục đến hàng trăm triệu đồng lệ phí đăng ký xe mới, đặc biệt là ô tô dưới 9 chỗ ngồi. Trước đây, lệ phí trước bạ cho dòng xe này tại hầu hết các tỉnh, thành ở Việt Nam là 10% và cao nhất ở một số nơi như Hà Nội lên tới 12%. Sau khi áp dụng mức thu mới, khách hàng sẽ chỉ phải nộp lệ phí trước bạ từ 5% đến 6%; nhờ đó, họ sẽ tiết kiệm được hàng chục đến hàng trăm triệu đồng tùy loại xe.
Nhờ chính sách này, xe lắp ráp nội địa dự kiến sẽ trở lại chiếm “thế thượng phong” tại thị trường Việt Nam sau khi thất thế trước xe nhập khẩu trong năm ngoái. Tuy nhiên, ưu thế của xe lắp ráp cũng chỉ có thể kéo dài đến hết tháng 5 năm nay và nửa cuối năm có thể sẽ là cuộc cạnh tranh công bằng trở lại.
Ngoài ra, trong năm 2022, dịch COVID-19 có thể sẽ xuất hiện nhiều diễn biến phức tạp khác gây ra khó khăn; nhưng với cách thức giới thiệu và bán ô tô trực tuyến đã trở nên quen thuộc với người tiêu dùng Việt Nam, thị trường xe có thể không còn bị ảnh hưởng quá lớn như 2 năm vừa qua. Nhiều người kỳ vọng doanh số ô tô trong nước có thể trở về đà tăng trưởng như các năm trước khi có dịch sau thời gian chững lại quá dài do dịch bệnh./.