Hoàn tất đàm phán TPP: Bước ngoặt lớn về kinh tế cho Mỹ và Việt Nam

Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được cho là đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển thương mại và kinh tế cho các quốc gia tham gia đàm phán, trong đó có Mỹ, Việt Nam và 10 quốc gia khác.

Chính vì thế, nhiều chuyên gia nhận định, đàm phán TPP cũng chính là cuộc “đấu trí” quan trọng giữa Bộ trưởng Thương mại các nước để có thể vừa dung hòa lợi ích của các bên, vừa không khiến quốc gia mà mình đại diện phương hại về mặt thương mại và kinh tế.

Cuộc đấu trí này vì thế không chỉ đòi hỏi các Bộ trưởng Thương mại các nước cần phải cứng rắn đối với những vấn đề được coi là nguyên tắc của quốc gia mà còn phải mềm mỏng và chấp nhận một số nhượng bộ nhất định trong quá trình đàm phán song phương và đa phương.

Bà Virginia Foote, Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành Bay Global Strategies.

Triển vọng rộng mở

Liên quan đến quá trình đàm phán TPP giữa Mỹ và Việt Nam, bà Virginia Foote, Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành Bay Global Strategies, cho rằng, Mỹ và Việt Nam đã đi đến chặng cuối cùng của tiến trình đàm phán. Cả Mỹ và Việt Nam đều đã thống nhất được những vấn đề khó khăn nhất bằng sự nhượng bộ từ hai phía.

Bà Virginia Foote cũng lạc quan dự đoán, việc hoàn tất đàm phán TPP giữa Mỹ và Việt Nam sẽ kết thúc trong vài tháng tới.

Theo bà Virginia Foote, TPP sẽ mang lại lợi ích cho cả Mỹ và Việt Nam ít nhất ở 3 khía cạnh như sau:

-Ý tưởng về việc đàm phán TPP là đưa các rào cản thuế quan về mức 0% đối với nhiều mặt hàng nhất có thể. Thay vì phải trả thuế khi thông quan tại các cửa khẩu thì 12 nước tham gia quá trình đàm phán TPP sẽ được hưởng lợi từ việc không phải trả thuế nữa. Điều này sẽ đem lại lợi ích to lớn cho Việt Nam khi xuất khẩu hàng hóa của mình.

-Ngoài ra, một lợi ích khác của TPP là sẽ khiến các quy định về thương mại của các nước gần như tương đồng với nhau. Sẽ không còn cách làm ăn kiểu Việt Nam hay cách làm ăn kiểu Mỹ hay Malaysia nữa. Thay vì thế các nước sẽ tiến tới một phong cách kinh doanh mang tính toàn cầu.

-Lợi ích thứ 3 của TPP là đem lại danh tiếng cho Việt Nam. TPP là một thỏa thuận thương mại đầy tham vọng và các nước đều thấy rất ấn tượng khi Việt Nam- nền kinh tế khiêm tốn nhất trong 12 nước tham gia đàm phán TPP- vẫn quyết tâm tham gia vào quá trình đàm phán TPP. Điều này sẽ khiến cả các doanh nghiệp nước ngoài và Việt Nam đều nghĩ đến những cơ hội mà Việt Nam có thể mang lại cho họ sau khi hoàn tất thỏa thuận TPP.

Thách thức không phải là ít

Tuy nhiên, chính bà Virginia Foote cũng thừa nhận, thách thức trong quá trình đàm phán TPP vẫn còn rất nhiều và Chính phủ cũng như các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải làm hết sức mình để có thể đẩy nhanh tiến trình này.

Bà Virginia Foote cho biết, trong phiên thảo luận về quan hệ kinh tế Việt-Mỹ trong hiện tại và tương lai, bà từng nhấn mạnh rằng, cả Mỹ và Việt Nam vẫn có một số vấn đề khá nhạy cảm cần phải vượt qua và không chỉ có Mỹ và Việt Nam mà mọi quốc gia khác đều phải đối mặt với vấn đề này bởi đây là những vấn đề mang tính nguyên tắc và rất khó có sự nhượng bộ.

Tuy nhiên, bà Foote gợi ý, nếu các quốc gia đồng ý tiến hành hợp tác thương mại và dỡ bỏ hoàn toàn hàng rào thuế quan thì quá trình đàm phán TPP sẽ sớm được hoàn tất. Mặc dù vậy, bà Foote cảnh báo, đây cũng là vấn đề mà các quốc gia chưa muốn nhượng bộ.

Ngoài ra vấn đề đàm phán TPP cũng được cho là nhạy cảm bởi mỗi quốc gia khác nhau sẽ có các nền công nghiệp ở mức độ lớn và nhỏ hoàn toàn khác nhau. Chính vì thế, mỗi nước đều muốn đặt ra những ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp riêng của mình. Điều này cũng khiến quá trình đàm phán TPP gặp nhiều trắc trở.

Quyết tâm của lãnh đạo Mỹ và Việt Nam

Bất chấp những khác biệt còn tồn tại, giới chức Mỹ và Việt Nam đều bày tỏ lạc quan vào việc hoàn tất đàm phán TPP cũng như thể hiện quyết tâm thực hiện điều này trong năm 2015 hoặc muộn nhất là đầu năm 2016.

Đây là mốc thời gian được cho là rất đẹp bởi nó đánh dấu 20 năm kể từ khi Mỹ chính thức bình thường hóa quan hệ với Việt Nam cũng như có thể nêu bật lên những nỗ lực không ngừng nghỉ của giới chức 2 nước trong suốt thời gian qua.

Chính Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius từng khẳng định, việc đàm phán thông qua TPP là “ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Mỹ Barack Obama”.

Đại sứ Osius nhấn mạnh, TPP là một bước cần thiết để thúc đẩy Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn nữa vào nền kinh tế toàn cầu và mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp và doanh nhân Việt Nam khi mà các rào cản về thương mại được dỡ bỏ.

Như vậy, có thể khẳng định rằng, dù đàm phán TPP đã phải trải qua rất nhiều khó khăn và trắc trở nhưng quá trình này đã đi đến giai đoạn cuối cùng đòi hỏi nỗ lực cũng như thiện chí của cả Mỹ và Việt Nam cũng như 10 quốc gia còn lại để có thể hoàn tất trong thời gian sớm nhất có thể. 

TPP được kỳ vọng sẽ giúp thúc đẩy quan hệ thương mại song phương giữa Mỹ và Việt Nam và đa phương với các đối tác còn lại. Chính vì thế, việc hoàn tất đàm phán TPP có thể coi là một bước ngoặt lớn trong quan hệ Việt-Mỹ vốn trải qua không ít thăng trầm nhưng lại đang có một tương lai đầy hứa hẹn./.

>> Bài 1: 20 năm quan hệ Việt-Mỹ: Những đột phá về chính trị, kinh tế, giáo dục

>> Bài 2: Quan hệ Việt-Mỹ: 20 năm thành công hơn nữa