Việt Nam là thành viên tích cực của APEC

Đây là Hội nghị cấp cao đầu tiên về Diễn đàn APEC mà Việt Nam tổ chức kể từ sau Hội nghị Cấp cao APEC 2006.

Tham dự Hội nghị có khoảng 150 đại biểu trong và ngoài nước, trong đó có sự tham gia của các khách mời cao cấp như Phó Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc kiêm Thư ký điều hành UNESCAP, bà Noeleen Heyzer, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Australia Alexander Downer, cùng nhiều Quan chức cao cấp của APEC (Trưởng SOM APEC), trong đó có các Trưởng SOM của Nga, Trung Quốc, Indonesia, đại diện của Hội đồng tư vấn kinh doanh APEC (ABAC), Giám đốc điều hành Ban thư ký APEC và các nhà nghiên cứu hàng đầu của khu vực.

Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh sẽ chủ trì và phát biểu khai mạc tại Hội nghị.

APEC- khu vực năng động của thế giới

Theo đó, Hội nghị sẽ rà soát tổng thể sự tham gia của Việt Nam trong 15 năm qua, đề xuất các chính sách nâng cao hiệu quả tham gia, đóng góp, phát huy vai trò của Việt Nam trong APEC và các tầng nấc liên kết kinh tế khu vực, đồng thời bước đầu trao đổi về chuẩn bị cho việc Việt Nam đăng cai Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 25 năm 2017.

APEC-khu vực kinh tế năng động

Ngày đầu thành lập, APEC chỉ có 12 thành viên. Sau 4 lần mở rộng thành viên vào các năm 1991, 1993, 1994 và 1998, đến nay APEC có 21 thành viên, trong đó hội tụ hầu hết các nền kinh tế năng động nhất của châu Á – Thái Bình Dương.

Dân số APEC chiếm 40% dân số thế giới, đóng góp 54% GDP và 44% thương mại toàn cầu. Nhiều quốc gia trong khu vực muốn tham gia Diễn đàn, tuy nhiên, từ năm 1998 APEC chủ trương tạm ngừng kết nạp thành viên mới.

Hội nghị cấp cao APEC 2013 tại Indonesia

Sau 24 năm hình thành và phát triển, APEC tiếp tục khẳng định vị thế là Diễn đàn hợp tác kinh tế có quy mô lớn nhất ở châu Á – Thái Bình Dương, góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển năng động  và xu thế liên kết kinh tế của khu vực, đồng thời đóng góp tích cực thúc đẩy hệ thống thương mại toàn cầu.

APEC đã đạt những kết quả đáng kể trong việc thực hiện các Mục tiêu Bogor về tự do hoá thương mại và đầu tư. Thuận lợi hóa kinh doanh cũng ngày càng được đẩy mạnh và hiện được coi là giải pháp hiệu quả để phục hồi kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng và liên kết kinh tế khu vực.

Mức thuế trung bình trong khu vực đã giảm từ 16,9% năm 1989 xuống còn 5,8% năm 2010; chi phí giao dịch thương mại cũng giảm đáng kể, thông qua 2 lần cắt giảm 5% vào các năm 2006 và năm 2010 Từ năm 1989 đến năm 2010, thương mại giữa các thành viên tăng từ 1,7 nghìn tỷ USD lên 9,9 nghìn tỷ USD.

APEC là Diễn đàn hợp tác đa phương đầu tiên đạt thỏa thuận về Danh mục chung về hàng hóa môi trường – vấn đề mà WTO  thúc đẩy hơn một thập niên qua, với 54 mặt hàng môi trường sẽ giảm thuế ở mức 5% trở xuống vào năm 2015.

APEC cũng đặt mục tiêu nâng cao 10% chất lượng chuỗi cung ứng khu vực vào năm 2015, cải thiện môi trường kinh doanh (Ease of Doing Business) với mục tiêu đưa hoạt động kinh doanh rẻ hơn, nhanh hơn và đơn giản hơn 25% trước năm 2015; thúc đẩy các biện pháp thương mại đầu tư “thế hệ mới” như tăng trưởng sáng tạo, chuỗi cung ứng đáng tin cậy…

Đóng góp của Việt Nam trong APEC

Việc tham gia APEC năm 1998 đánh dấu bước triển khai quan trọng chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa và hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

Trong 15 năm qua, Việt Nam đã tích cực tham gia và đóng góp thúc đẩy hợp tác APEC. Nổi bật là Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch APEC năm 2006, với việc đăng cai tổ chức HNCC APEC 14, HNBT Ngoại giao – Kinh tế APEC 18 và hơn 100 sự kiện, đưa ra triển vọng dài hạn về hướng tới mục tiêu hình thành Khu vực thương mại tự do của toàn khu vực châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP), Chương trình Hành động Hà Nội về thực hiện các Mục tiêu Bogor và các biện pháp cải cách tổng thể, tạo nên những động lực mới cho hợp tác APEC.

 Năm 2013, ta tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Indonesia và đóng góp tích cực thúc đẩy hợp tác APEC. Ta đã đề xuất và triển khai thành công sáng kiến đầu tiên của APEC về tìm kiếm và cứu hộ trên biển, đồng thời tổ chức một số hoạt động khác như Cuộc họp Nhóm chuyên gia APEC lần thứ 40 về công nghệ năng lượng mới và có thể tái tạo (Hà Nội, 4/2013), Hội thảo về hòa mạng thủy điện và điện tái tạo (Hà Nội, 4/2013), Cuộc họp Nhóm công tác về giao thông vận tải lần thứ 37 (Hồ Chí Minh, 4/2013), Hội thảo APEC về duy trì sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp trong bối cảnh thiên tai lớn (Hà Nội, 5/2013).

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang phát biểu tại Hội nghị cấp cao APEC 2013 tổ chức tại Indonesia

Đây cũng sẽ là một đóng góp thiết thực nữa của Việt Nam góp phần duy trì vai trò và vị thế của APEC, xây dựng một châu Á – Thái Bình Dương của thế kỷ 21 tự cường, năng động và thịnh vượng – động lực của tăng trưởng toàn cầu.

Liên kết kinh tế khu vực nói chung và trong khuôn khổ APEC nói riêng cũng như hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam đang chuyển sang giai đoạn mới, với những nội hàm sâu rộng, mức độ cam kết cao hơn, mở rộng sang nhiều vấn đề thương mại và đầu tư thế hệ mới.

Điều này đang đặt ra nhiều thách thức không nhỏ đối với quốc gia có trình độ phát triển còn thấp như nước ta, đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục nỗ lực và chủ động đẩy mạnh chuẩn bị trong nước, nhất là về thể chế và năng lực, tăng cường đồng thuận xã hội cũng như sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp và địa phương để hội nhập quốc tế hiệu quả và phục vụ thiết thực các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước./.