Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng: Hàng giả xử lý được nhưng không đáng kể

Trả lời chất vấn của Đại biểu Thân Đức Nam (Đoàn ĐBQH TP Đà Nẵng), Đại biểu Nguyễn Thị Khá (Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh) về chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT). Bộ trưởng Bộ Công Thương - Vũ Huy Hoàng cho biết, đầu tháng 11 vừa qua, sau nhiều nỗ lực, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 11 về phát triển CNHT.

Công nghiệp hỗ trợ được quan tâm phát triển

Theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, mặc dù Nghị định về CNHT mới chính thức được ban hành, nhưng cơ chế chính sách để phát triển ngành CNHT từ nhiều năm nay đã được Chính phủ quan tâm, nhằm tăng khả năng chế tạo và sản xuất trong nước, giảm phụ thuộc nước ngoài và hạn chế nhập siêu.

Cụ thể, Chính phủ đã ban hành hệ thống các văn bản như Quyết định 12 về cơ chế khuyến khích CNHT, Bộ Công Thương cũng đã ban hành quy hoạch về phát triển CNHT.

Trong quá trình triển khai thực hiện từng bước phát triển CNHT, ngành công nghiệp nước ta nói chung đã làm nhiều việc nhằm nâng giá trị cũng như gia tăng phần sản xuất trong nước trong lĩnh vực công nghiệp. Đáng kể phải nói đến là ngành dệt may đã tăng tỷ lệ hỗ trợ trong nước từ 10% – 20% lên 50%; da giày từ 20% lên 65%; lĩnh vực xi măng, xây dựng nhà máy nhiệt điện tỷ lệ tự làm trong nước cũng tăng lên nhiều… điều đó cho thấy chúng ta đã từng bước phát triển ngành CNHT.

“Riêng trong lĩnh vực CNHT cho ngành công nghiệp ô tô, nếu quá trình sản xuất ô tô du lịch tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm còn thấp, mới chỉ đạt 10% – 15% thì trong sản xuất xe chở khách và xe tải 5 tấn trở xuống tỷ lệ nội địa hóa đạt đã đạt tới 40%, cá biệt có những dòng xe, tỷ lệ nội địa hóa có thể đạt tới 85%”, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng làm rõ.

Bộ trưởng Bộ Công Thương - Vũ Huy Hoàng thừa nhận những chuyển biến chậm trong công tác xử lý hàng giả, hàng nhái thời gian qua.

Cũng để phát triển công nghiệp hỗ trợ, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết, gần đây nhất là ngày 14/11 vừa qua, Việt Nam và Hàn Quốc vừa khai trương Dự án Vườn ươm công nghệ cao tại TP Cần Thơ. Trong đó, Hàn Quốc cam kết chuyển giao cho Việt Nam 100 công nghệ trong lĩnh vực thủy sản, máy nông nghiệp, chế biến nông sản và có CNHT, tạo điều kiện cho CNHT Việt Nam phát triển.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cũng thừa nhận, bên cạnh những thành công bước đầu, ngành CNHT vẫn còn nhiều hạn chế và yếu kém. Chính vì vậy, thời gian tới cần phải có nhiều cố gắng hơn nữa để có ngành CNHT xứng đáng và phù hợp với quy mô, vị trí của Việt Nam.

Hàng giả hàng nhái chưa được xử lý triệt để

Đề cập đến công tác quản lý thị trường vẫn còn nhiều yếu kém, Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng), Đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội) cho rằng, biện phát của ngành Công Thương mặc dù có được triển khai nhưng vẫn không có nhiều tiến triển, khi vi phạm về buôn lậu hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng cũng như gian lận thương mại đang ngày một gia tăng.

Thừa nhận công tác quản lý thị trường thời gian qua đang gây ra nhiều vấn đề bức xúc, cần phải được quan tâm nhiều hơn nữa, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết, những năm qua, Bộ Công Thương đã cố gắng thực hiện hàng loạt biện pháp trong phòng, chống buôn lậu, hàng giả hàng nhái. Mặc dù về quy mô và giá trị của các vụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng bị bắt giữ và xử lý được năm sau đều tăng hơn năm trước nhưng tình hình thay đổi vẫn không đáng kể.

“Bằng rất nhiều biện pháp, Bộ Công Thương cũng đã rất cố gắng, từ lực lượng quản lý thị trường của Trung ương cũng như cũng như lực lượng quản lý thị trưởng ở các sở, các địa phương nhưng tình hình chuyển biến chậm nên Bộ Công Thương cũng xin nhận khuyết điểm trước Quốc hội trong công tác này”, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng thừa nhận.

Nguyên nhân của tình trạng này theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng là có nhiều, bên cạnh những nguyên nhân khách quan do mặt trái kinh tế thị trường, độ mở của nền kinh tế ngày càng lớn, trong khi hàng giả, hàng nhái với tỷ suất lợi nhuận cao đã có điều kiện để phát triển.

Trong công tác thực thi, về mặt địa lý do chiều dài đường biên giới nước ta trải dài, nhiều nơi rất thuận lợi cho việc buôn lậu và gian lận thương mại phát triển và có diễn biến phức tạp.

Mặt khác, do một bộ phận nhỏ người tiêu dùng vẫn thích hàng ngoại dù kém chất lượng, điều này vô hình chung cũng làm cho hàng giả, hàng nhái có điều kiện phát triển. Trong khi đó, chế tài để xử lý vi phạm cho đến nay một số quy định vẫn chưa đủ sức răn đe. Bộ Công Thương cũng đã báo cáo Chính phủ cho phép bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật trong vi phạm hoạt động thương mại trong đó có hàng giả và hàng nhái để tạo sức răn đe lớn hơn.

Giải pháp thời gian tới, Bộ Công Thương xác định cần nâng cao trách nhiệm của lực lượng Quản lý thị trường về năng lực và phẩm chất. Đây được xem như là nguyên nhân chủ quan dẫn đến hạn chế trong hiệu quả của công tác quản lý thị trường. Các địa phương cần nâng cao năng lực và phẩm chất của đội ngũ quản lý thị trường.

“Chi cục Quản lý thị trường tại 33 địa phương có điều kiện khó khăn đã được tạo điều kiện trang bị phương tiện để phục vụ cho công tác nghiệp vụ. Xây dựng Đề án nâng cấp Cục Quản lý thị trường thành Tổng cục Quản lý thị trường với mô hình quản lý ngành dọc để tăng thêm sự thống nhất trong chỉ đạo tư Trung ương tới địa phương”, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nói.

Công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật trong đấu tranh chống hàng giả hàng nhái cũng được Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhận định mặc dù đã làm nhưng làm chưa đủ. Theo đó, công tác này cần phải được tăng cường, tạo điều kiện cho lực lượng quản lý thị trường, các doanh nghiệp và người dân hiểu rõ hơn, tham gia cùng với các lực lượng chức năng trong mặt trận đấu tranh chống gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389.

Hơn lúc nào hết, lực lượng quản lý đẩy mạnh việc tăng cường, kiểm tra kiểm soát xử lý nghiêm các hành vi sai phạm liên quan đến buôn lậu hàng giả hàng nhái. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng kiến nghị các cơ quan thông tin và truyền thông, dư luận xã hội và người dân cả nước, liên tục có những phản ánh, kịp thời phát hiện và thông tin về các vi phạm trong công tác đấu tranh bài trừ tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giá hàng nhái cũng như những vi phạm của lực lượng quản lý thị trường trong cả nước./.