Đưa nền kinh tế cất cánh: Việt Nam cần tận dụng triệt để hai cơ hội

Tiến sỹ Trần Du Lịch, một chuyên gia kinh tế hàng đầu với rất nhiều đóng góp tâm huyết tại diễn đàn Quốc hội cho biết, mục tiêu đề ra từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII năm 1991 rằng Việt Nam sẽ trở thành một nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020 có thể lỡ hẹn. Nguyên nhân lớn nhất là chúng ta chậm tiến hành tái cấu trúc nền kinh tế, duy trì quá lâu mô hình tăng trưởng cũ, không phù hợp với giai đoạn cạnh tranh và hội nhập. Ví dụ như nền công nghiệp gia công dựa vào tài nguyên thô, lao động rẻ hay hay tăng trưởng dựa vào vốn… 

Tiến sỹ Trần Du Lịch chỉ ra hai cơ hội mà Việt Nam cần tận dụng triệt để đưa nền kinh tế cất cánh. Đó là môi trường kinh tế vĩ mô tương đối ổn định và điều kiện hội nhập cũng như vị thế của Việt Nam ngày càng thuận lợi.

“Xét trên phương diện tiềm năng và vị thế, hoàn toàn chúng ta có thể làm tốt hơn, mạnh mẽ hơn quá trình tái cấu trúc trong 5 năm tới để chúng ta có thể đẩy nhanh quá trình CNH đất nước. Tôi cho rằng, có mấy vấn đề lớn mà Đại hội 12 cũng đưa ra. Thứ nhất, chúng ta phải tiếp tục quá trình đổi mới mạnh mẽ hơn về thể chế. Nó là động lực của sự phát triển. Thứ hai, chúng ta phải huy động mọi nguồn lực trong nước mạnh mẽ hơn và thứ ba là chúng ta phải sử dụng nguồn nhân lực, sử dụng con người có hiệu quả hơn”-  Tiến sỹ Trần Du Lịch nhấn mạnh.

Tiến sỹ tinh tế Phạm Gia Minh, Phó Tổng thư ký Hội người Việt Nam ở nước ngoài cho rằng, cần xác định tiêu chí nước công nghiệp theo hướng hiện đại, chú trọng những tiêu chí phản ánh trình độ phát triển của nền kinh tế và xã hội. Đồng thời, công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn tới là tiếp tục đẩy mạnh thực hiện mô hình công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế gắn với phát triển kinh tế tri thức, lấy khoa học, công nghệ tri thức và ngồn nhân lực chất lượng cao làm động lực. 

Tiến sỹ Phạm Gia Minh cho rằng, cần xây dựng cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động hợp lý, phát huy lợi thế so sánh, năng suất lao động và năng lực cạnh tranh cao, tham gia sâu rộng vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu.

Theo Tiến sỹ Phạm Gia Minh: “Xây dựng khu vực giao dịch phục vụ thị trường theo mô hình Hàn Quốc, Đài Loan, Singapor học tập, nhưng dựa trên điều kiện của mình để giảm bớt ăn lương cồng kềnh, những người giảm biên chế có thu nhập xứng đáng tạo sản phẩm trực tiếp cho nền kinh tế đi lên. Chúng ta hội nhập sâu thì bí quyết thắng lợi là năng suất lao động, giá thành nhưng bây giờ 1 sản phẩm chi gián tiếp và trực tiếp tăng vì bộ máy nuôi cồng kềnh nên không bán được hàng. Tôi thấy Thái Lan hàng hóa cái gì cũng rẻ, vậy thì làm sao chúng ta hội nhập, cạnh tranh được khi hàng hóa ta đắt”.

Nghiên cứu dưới góc độ nhân văn, Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Vũ Dương Ninh, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng: Muốn xây dựng một xã hội công nghiệp thì phải có con người phù hợp với nền sản xuất công nghiệp. Cụ thể phải là con người có tính kỷ luật cao trong sản xuất và đời sống. Mục tiêu đặt ra đưa nước ta đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đai, tuy nhiên xã hội vẫn còn mang nặng tàn dư, thói quen và tác phong của xã hội nông nghiệp, không phù hợp, dẫn đến làm chậm bước tiến trở thành nước công nghiệp. 

Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Vũ Dương Ninh cũng cho rằng: sự phối hợp công nghiệp kém nên cần đặt tiêu chí con người của xã hội công nghiệp và giáo dục con người, giáo dục nhà trường, đoàn thể đi theo tiêu chí công nghiệp thì mới xây dựng nền tảng để sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp hiện đại:

“Muốn tiến lên một xã hội công nghiệp nhất thiết phải xây dựng con người có tác phong công nghiệp. Quan trọng nhất theo tôi là tính kỷ luật trong tất cả khâu từ sản xuất đến sinh hoạt đến đời sống cho đến ngoài xã hội. mà theo tôi bước tiến lên của chúng ta yếu nhất ở chỗ này. Muốn tiến lên một xã hội công nghiệp phải xây dựng những con người có tư duy, lao động, tác phong sinh hoạt theo một xã hội công nghiệp mà trước hết là tính kỷ luật”- Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Vũ Dương Ninh nói.

Để đảm bảo thực hiện thắng lợi mục tiêu đề ra, Đảng ta đã điều chỉnh từ mốc thời gian tuyệt đối “đến năm 2020”, thành mốc thời gian tương đối là “sớm”. Sự điều chỉnh này đạt được hai mục tiêu, vừa điều chỉnh mốc thời gian một cách linh hoạt với tình hình thực tế, vừa giữ nguyên mục tiêu trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại để toàn Đảng, toàn dân tiếp tục phấn đấu./.