Khó khăn chồng chất, nhiều công ty chứng khoán chờ chết
Khó khăn chồng chất khiến nhiều công ty chứng khoán phải “tự sát” hoặc bán mình cho một công ty khác để chấm dứt cuộc sống “bệnh tật”.
Vào thời điểm khủng hoảng của thị trường, khá nhiều công ty chứng khoán bị buộc phải “ra đi”, do vi phạm các quy định của nhà nước, nhà đầu tư dùng đòn bẩy cao dẫn đến mất kiểm soát, thua lỗ nặng… Một số công ty vượt qua được thời đen tối của thị trường thì nay như người bệnh nan y, sống mà như chết.
Rơi rụng
Báo cáo quý III/2014 về thị phần môi giới của các thành viên tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM cho thấy, tốp 20 công ty chứng khoán lớn hiện đang nắm giữ đến 80% thị phần, khoảng 70 công ty chứng khoán khác chia nhau 20% thị phần còn lại.
Thị phần chỉ là một phần trong hoạt động của các công ty chứng khoán nhưng nó nói lên sức mạnh của từng công ty. Ông Nguyễn Chí Trung, Phó Tổng Giám đốc công ty chứng khoán Rồng Việt, cho biết nếu không có ngân hàng hậu thuẫn, các công ty chứng khoán nhỏ khó tồn tại trong giai đoạn thị trường khó khăn vừa qua.
Công ty Chứng khoán MBS và công ty Chứng khoán VITS là trường hợp đầu tiên hợp nhất thành công trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Gần đây, hàng loạt công ty chứng khoán bị cơ quan quản lý đưa vào diện kiểm soát đặc biệt vì nhiều lý do, trong đó có nguyên nhân không bảo đảm chỉ tiêu an toàn tài chính. Một số công ty còn tệ đến mức không đủ tiền đóng phí thuê cổng kết nối đường truyền, nên bị cắt kết nối với sở giao dịch.
Trong đó phải kể đến những cái tên như: công ty CP Chứng khoán Á Âu (AAS), công ty CP Chứng khoán Ngân hàng Phát triển Nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHBS), công ty TNHH Chứng khoán CIMB - Vinashin, công ty chứng khoán Việt Tín (VTSS), công ty chứng khoán Kenanga Việt Nam (KVS), công ty chứng khoán VSM (VSM), công ty chứng khoán Tonkin (HASC)….
Chết sao cho đẹp?
Tổng giám đốc một công ty chứng khoán có quy mô nhỏ, vốn dưới 100 tỷ đồng, cho biết mấy năm nay, công ty ông luôn trong tình trạng bất ổn vì thiếu vốn, không thu hút nhà đầu tư. Tự doanh và môi giới chỉ đủ để công ty tồn tại chứ không có lợi nhuận, còn các dịch vụ khác rất khó kiếm tiền. Muốn giải thoát bằng cách kêu gọi nhà đầu tư góp vốn thì đỏ mắt tìm nhưng không ra.
TS Lê Đạt Chí, Trưởng Bộ môn Đầu tư Tài chính Trường ĐH Kinh tế TP HCM, cho rằng công ty chứng khoán nào thời gian qua “tự sát” sớm, âm thầm rút khỏi thị trường xem ra nhẹ nhàng hơn, vì càng kéo dài sự sống trong điều kiện “bệnh tật” thì càng mất cơ hội sử dụng vốn vào việc khác. Sáp nhập, hợp nhất hay giải thể là phương án mà các công ty chứng khoán phải chọn lựa trong giai đoạn này.
Việc hợp nhất, sáp nhập giữa các đơn vị sẽ giúp giảm chi phí, giảm lỗ và tăng cường năng lực cạnh tranh trong lúc thị trường còn lắm khó khăn. “Sau sáp nhập, hợp nhất thì công ty chứng khoán được mang tên mới. Quá khứ dù có “bị đen” cũng được xóa đi bằng “giấy khai sinh” mới sạch sẽ hơn, vì các con số đã được làm đẹp qua báo cáo tài chính”, ông Chí nói.
Cũng có công ty chứng khoán thay vì phải đầu tư, mở rộng hoạt động thì chọn cách mua lại 1 công ty chứng khoán khác, nhằm sử dụng tài sản cũng như khách hàng sẵn có. Mới đây, lãnh đạo công ty chứng khoán Sen Vàng (GLS) đã đổi phương án, thay vì tuyên bố giải thể, bán tài sản chia cho cổ đông thì công ty thông báo sáp nhập với công ty chứng khoán châu Á - Thái Bình Dương (APEC) với tỉ lệ hoán đổi 1-1.
Giá bán này giới tài chính nhận định là được, nhưng hiện phía GLS phải chờ cổ đông của APEC thông qua. “Thủ tục giải thể phức tạp hơn sáp nhập. Ngoài ra, từ đầu năm đến nay, GLS bắt đầu có lãi nên hy vọng thủ tục sáp nhập được tiến hành sớm”, ông Nguyễn Ngọc Trường Chinh, Tổng Giám đốc GLS, chia sẻ.
Sự thành công của việc mua bán, sáp nhập các công ty chứng khoán đến nay vẫn còn là ẩn số. Trong khi giới chứng khoán nhận định từ nay đến năm 2015 sẽ còn nhiều công ty phải tính đến chuyện giải thể, nếu không muốn kéo dài sự sống bệnh tật, hao tốn tiền của nhà đầu tư./.
