Quốc hội tranh luận về nhiệm kỳ của Tổng Kiểm toán Nhà nước

Tại phiên thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Kiểm toán Nhà nước sáng 26/5, đa số các đại biểu Quốc hội quan tâm đến chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan Kiểm toán Nhà nước, nguyên tắc hoạt động kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước cũng như giá trị pháp lý của báo cáo kiểm toán.

Tổng Kiểm toán nên giữ nhiệm kì 7 năm

Theo ông Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình định, Kiểm toán Nhà nước là cơ quan đặc thù, cơ quan này do Quốc hội lập ra, Tổng Kiểm toán do Quốc hội bầu nhưng bản thân Kiểm toán Nhà nước không phải cơ quan của Quốc hội, hoạt động độc lập với pháp luật.

Do đó, để đảm bảo tính ổn định của Kiểm toán Nhà nước, nhiệm kì của Tổng Kiểm toán Nhà nước nên giữ nguyên 7 năm theo quy định của luật hiện hành. Điều này nhằm đảm bảo tính đặc thù, tính độc lập và ổn định của Kiểm toán Nhà nước và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Ông Vương Đình Huệ

“Nhiều nước trên thế giới quy định nhiệm kì của Tổng kiểm toán Nhà nước hầu hết không theo nhiệm kì của Quốc hội, nhiệm kì của Tổng kiểm toán Nhà nước kéo dài nhiều năm, có quốc gia bổ nhiệm Tổng Kiểm toán một lần, chỉ thay đổi khi Tổng kiểm toán không còn đủ sức khỏe hoặc vi phạm kỉ luật”, ông Vương Đình Huệ nói.

Giải thích về điều này, ông Vương Đình Huệ cho rằng, theo nhiệm kì của nhà nước là 5 năm, nhưng thời hạn thông qua quyết toán Ngân sách Nhà nước lại kéo dài 18 tháng sau khi kết thúc năm ngân sách, do đó quá trình kiểm toán cần có tính liên tục để Tổng kiểm toán đảm đương việc này. Quy định này nhiệm kỳ của Tổng Kiểm toán Nhà nước đã được các cơ quan kiểm toán trên thế giới đánh giá cao, trong 10 năm vận hành vừa qua chưa từng có vướng mắc gì.

Nói về quyền hạn và trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước, Đại biểu Vương Đình Huệ cho rằng, bất cập nhất hiện nay vẫn là những quy định còn nặng về quan hệ của Kiểm toán Nhà nước với các cơ quan Trung ương, với Quốc hội, Chính phủ. Mối quan hệ giữa Kiểm toán Nhà nước với các địa phương vẫn còn ít, cần rà soát lại để bổ sung thêm một nội dung khác, giao thẩm quyền, trách nhiệm của Hội đồng Nhân dân đối với báo cáo của Kiểm toán Nhà nước.

Coi trọng giá trị pháp lý của Báo cáo Kiểm toán Nhà nước

Đồng tình với Dự thảo Luật Kiểm toán sửa đổi, Đại biểu Bùi Đức Thụ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu cho rằng, Kiểm toán Nhà nước không phải là cơ quan quản lý nhà nước, chỉ là cơ quan do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập, tuân theo pháp luật làm nhiệm vụ kiểm tra từ bên ngoài đối với tài chính, tài sản công, do đó cần xem xét giá trị pháp lý của báo cáo của Kiểm toán Nhà nước.

Đại biểu Bùi Đức Thụ cho rằng, theo quy định của Luật và do Quốc hội quyết định phải thực hiện kết luận trong báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, đây không phải thẩm quyền của Kiểm toán Nhà nước do đó không có mâu thuẫn gì trong quy định Kiểm toán Nhà nước có phải là cơ quan nhà nước hay không.

“Nếu không coi trọng giá trị pháp lý của Báo cáo Kiểm toán Nhà nước sẽ phát sinh thêm thủ tục hành chính, phải có thời gian chờ các cơ quan quản lý nhà nước trong từng lĩnh vực xem xét, thừa nhận mới có giá trị thi hành, điều này làm chậm lại quá trình thực thi khắc phục những khuyết, nhược điểm, những sai phạm để đảm bảo kỉ luật tài chính nghiêm minh, kịp thời. Đề nghị quy định giá trị pháp lý của Báo cáo kiểm toán như Dự thảo Luật hiện hành cũng như Luật sửa đổi là phù hợp”, Đại biểu Bùi Đức Thụ phân tích.

Đại biểu Bùi Đức Thụ cho rằng, lấy Báo cáo Kiểm toán Nhà nước làm căn cứ sử dụng để Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan Nhà nước ở Trung ương và địa phương xem xét trong việc quản lý là không cần thiết, bởi Báo cáo kiểm toán chỉ là một trong những căn cứ để xem xét nên không có giá trị trong việc điều chỉnh các mối quan hệ này.

Nêu ý kiến về các đối tượng thuộc diện Kiểm toán Nhà nước, đại biểu Thụ cũng cho rằng, những đơn vi nhận trợ cấp, trợ giá từ Ngân sách Nhà nước là rất lớn, trong điều kiện lực lượng kiểm toán còn nhỏ hẹp cho nên không nên quy định thuộc đối tượng của Kiểm toán Nhà nước. Việc này nên giao cho các tổ chức kiểm toán độc lập nhưng tuân thủ theo những quy định về chuẩn mực về trình độ, Kiểm toán Nhà nước có quyền thẩm định lại nếu thấy cần thiết.

“Luật cũng quy định thời hạn đối với từng cuộc Kiểm toán Nhà nước là không quá 60 ngày, trường hợp có vấn đề Tổng Kiểm toán có quyền chỉ được gia hạn một lần không quá 30 ngày, nhưng riêng kiểm toán hoạt động không quy định thời gian thì đây là một điều phù hợp”, Đại biểu Bùi Đức Thụ bày tỏ ý kiến./.