Vi phạm sở hữu trị tuệ sẽ bị xử lý hình sự trong sân chơi TPP

Theo Hiệp hội Chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu Việt Nam tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ diễn ra phổ biến. Điều này không chỉ người tiêu dùng bị thiệt hại mà ngay cả các doanh nghiệp làm ăn chân chính cũng bị thua thiệt nặng. Trong sân chơi TPP, các doanh nghiệp Việt Nam càng cần phải tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và có thể bị xử lý hình sự nếu vi phạm.

Trước thực trạng các loại rau, củ quả không an toàn, và trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, năm 2014, nhà khoa học trẻ Đỗ Ngọc Chung (Đại học Công nghệ - ĐHQG Hà Nội) đã sáng chế ra thiết bị làm rau giá đỗ. Sản phẩm được làm bằng nhựa PP nguyên sinh, an toàn cho sức khoẻ và kiểu dáng nhỏ gọn, dễ sử dụng, rất phù hợp với hộ gia đình. Chỉ mất khỏang 3-4 ngày ủ, sẽ thu được những mẻ giá mập.

Chị Đặng Thị Thủy ở Thanh Xuân, Hà Nội sử dụng sản phẩm này hơn một năm nay cho biết "Gia đình tôi rất thích ăn rau giá nhưng lại không dám mua rau giá ngoài chợ vì e ngại có nhiều thuốc kích thích tăng trưởng, nên tôi thường tự làm rau giá để phục vụ cho gia đình. Từ khi có thiết bị làm rau giá sạch GV-102 của TS. Đỗ Ngọc Chung, việc làm giá sạch trở lên đơn giản. Rau giá làm bằng GV-102 dễ sử dụng và rau giá lại chất lượng, ngon"

Sản phẩm đã đăng ký bảo hộ tại Cục sở hữu trí tuệ Việt Nam ngày từ phiên bản 1 GV-101 tới phiên bản 2 GV-102. GV-102 có cấu trúc tối ưu, hội tụ đầy đủ các đặc điểm giúp rau giá phát triển tốt nhất, có sản lượng và chất lượng cao nhất. Đặc điểm tâm huyết nhất của GV-102 mà anh Chung chia sẻ đó là Thiết bị có khả năng điều hòa không khí, tăng cường lượng Oxy nhiều nhất cho quá trình hô hấp của cây rau giá và giải phóng lượng khí CO2 ra ngoài nhanh nhất, giúp rau giá có hàm lượng dinh dưỡng cao nhất, ăn Ngon, Giòn và Ngọt. Bản chất của quá trình phát triển rau giá là Hô hấp. Tinh bột và các chất hữu cơ, vô cơ trong hạt đỗ + Nước và Oxy sẽ tạo ra Glucoze và các Vitamin, khoáng chất… quá trình hô hấp sẽ sinh nhiệt và thải ra khí Các bon níc (CO2). Như vậy, một thiết bị làm rau giá tốt cần đảm bảo đủ lượng Oxy, độ ẩm (nước) và giải phóng khí CO2 nhanh nhất.

Với những đặc điểm nổi bật, tính hữu dụng đối với cộng đồng, GV-102 đã được đánh giá cao trên các phương tiện truyền thông và đặc biệt TS. Đỗ Ngọc Chung vừa được Bộ KH&CN trao Giải thưởng Techmart Quốc tế 2015.

Nhưng chỉ chưa đầy 2 năm, sản phẩm đã có rất nhiều hàng hái từ kiểu dáng tới mẫu mã và màu sắc. Đây là sự vi phạm về quyền sở hữu trí tuệ và không ai đảm bảo về an toàn, chất lượng giá đỗ từ những sản phẩm nhái kia. Trong trường hợp này, thì nhà cả sản xuất sản phẩm GV -102 và người tiêu dùng là bị thiệt hại. Chị Đào Phương Thúy ở Hoàng Mai, Hà Nội thường xuyên phải đi chợ và mua sắm các vật dụng cho gia đình chia sẻ " Tôi đã kinh doanh thiết bị làm rau giá sạch GV-102 từ khi mới có. Nhưng hiện nay trên thị trường đã có nhiều sản phẩm nhái nên việc kinh doanh có giảm sút đôi chút. Việc có sản phẩm nhái không chỉ làm ảnh hưởng đến tác giả mà còn làm ảnh hưởng đến chính người dân chúng ta.

"Khi tôi nghiên cứu, thiết kế Thiết bị làm rau giá sạch GV-102, cũng chỉ đơn giản là mong muốn đưa nghiên cứu khoa học gắn với thực tiễn, giúp cho người dân có thể tự bảo vệ sức khỏe là điều vui mừng nhất của tôi.  Tôi thấy buồn vì sản phẩm của mình bị làm nhái và các sản phẩm đó cũng chưa hội tụ đủ yếu tố kỹ thuật để rau giá phát triển. Tôi được biết là có tới 5 đơn vị làm nhái sản phẩm của tôi" Tiến Sỹ Đỗ Ngọc Chung - ĐHQG Hà Nội tâm sự.

Luật sở hữu trí tuệ 2009 cũng đã có các quy định  về xử lý đối với từng trường hợp vi phạm cụ thể. Cụ thể, theo Điều 199 Luật sở hữu trí tuệ, tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của tổ chức, cá nhân khác thì tùy theo tính chất, mức độ xâm phạm, có thể bị xử lý bằng biện pháp dân sự, hành chính hoặc hình sự. Mức cao nhất là phạt tù. Nhưng thực tế, các nhà khoa học, nhà sản xuất vẫn phải tự phòng vệ cho các sản phẩm dù đã đăng ký sở hữu trí tuệ. Tiến Sỹ Đỗ Ngọc Chung - ĐHQG Hà Nội chia sẻ "Tôi nghĩ rằng người dân chúng ta, hãy lựa chọn sử dụng sản phẩm một cách thông minh, vì sự phát triển của nền Khoa học Việt"

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, sở hữu trí tuệ là một trong các cam kết mà Việt Nam phải thực hiện. Do đó, việc tôn trọng quyền của chủ sở hữu sáng chế; quyền tác giả cần được đảm bảo để Việt Nam phát triển và hội nhập. Không chỉ có vậy, trong sân chơi này, việc vi phạm về quyền SHTT cũng sẽ bị xử lý vi phạm nghiêm trọng hơn. Nếu trước đây có thể chỉ là biện pháp hành chính thì khi vào sân chơi TPP những vi phạm còn đưa vào xử phạt dân sự, xử lý hình sự.” Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) Lê Ngọc Lâm cho biết "Công tác thực thi trong TPP yêu cầu các nước nâng lên một mức cao. trong đó với nhãn hiệu, quyền tác giải phải bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Chúng ta phải cố gắng xử lý các hành vi vi phạm như làm giả nhãn hiệu, quyền tác giả ở quy mô thương mại bằng hình sự"

Khi hội nhập chúng ta phải biết luật chơi. Trước hết, cần có nhiều cơ chế pháp lý để bảo vệ các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường xử lý nghiêm các vụ vi phạm sở hữu trí tuệ để sân chơi TPP thực sự bình đẳng cho các doanh nghiệp, kích lệ các nghiên cứu, sáng tạo khoa học./.