Người ngư dân không ngừng vươn lên

Đó là suy nghĩ của anh Nguyễn Văn Long, Chủ nhân tàu cá TS956-QB ở tiểu khu 4 phường Hải Thành, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình. Từ hai bàn tay trắng anh Long đã vươn lên là cánh chim đầu đàn trong khai thác thủy sản ở địa phương, với vốn liếng trong tay hàng tỷ đồng.

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống đánh cá giỏi bên dòng sông Nhật Lệ. Thuở nhỏ, Nguyễn Văn Long đã rất yêu thích nghề biển. Năm 15 tuổi vừa học xong lớp 7, Long đã theo học nghề đánh cá. Vốn tính siêng năng, hiếu động, ham học nên cậu tiếp thu kỹ thuật rất nhanh, từ tính toán trăng, nước đến thả câu, thả lưới. Chẳng bao lâu sau, Nguyễn văn Long cải tiến phương pháp kết mồi câu thu sang câu đòi đạt hiệu quả cao, được các lão ngư trong làng, ngoài xã thán phục.

Năm 1983, tròn 20 tuổi,  ngư dân trẻ Nguyễn văn Long đã chính thức trở thành xã viên Hợp tác xã Nghề cá Hải Thành. Trong 10 năm (1983 - 1993), vì có nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật nên anh đã được Ban Chủ nhiệm Hợp tác xã phân công phụ trách kỹ thuật 3 đội thuyền. Đặc biệt đội thuyền Đoàn TNCS HCM do anh làm kỹ thuật trưởng, năm nào cũng đạt năng suất, sản lượng cao, đời sống xã viên được cải thiện, nhiều lần được HTX và chính quyền địa phương khen ngợi.

Năm 1993, thực hiện cơ chế mới, HTX Nghề cá giải thể. Cũng như nhiều ngư dân khác, Nguyễn Văn Long ra về trong tay chỉ có mấy dây câu. “Biết làm gì để nuôi sống gia đình đây?” - trong khi nhiều người đang loay hoay tìm câu trả lời thì Long đã xác định được hướng đi cho mình. Anh bàn với vợ thực hiện phương châm “Lấy ngắn nuôi dài, lấy gần nuôi xa” để vài tháng sau đã có 1 chiếc thuyền gỗ 12CV mà nguồn vốn chủ yếu là nhờ bà con anh em giúp đỡ. Ban ngày anh cùng vợ chạy “dỗi” trên sông mua bán hải sản, ban đêm ra biển bủa lưới nổi tìm bắt các loại cá trên rạn.

Hai năm sau, khi đã tích góp được nguồn vốn kha khá, anh liền đóng mới con tàu 22CV và gọi thêm 4 lao động ra biển hành nghề khai thác hải sản. Trên tàu anh đầu tư trang bị đủ các loại nghề như: lưới rút ánh sáng, câu thu, câu nghéo, câu cá áo, câu mực… Mỗi khi trên biển có loại cá gì xuất hiện thì đã có câu, nghề thích hợp đánh bắt kịp thời. Tất cả các loại ngư lưới cụ đó từ gia công đến sửa chữa đều do anh em trên tàu tự làm, không phải thuê mướn. Ngay cả lưỡi câu thu, câu nghéo họ cũng tự cắt, uốn, vừa hợp ý, vừa tiết kiệm được 1/3 giá thành. Tuy phương tiện nhỏ chỉ làm nghề lộng, nhưng nhờ siêng năng học hỏi kinh nghiệm lại linh hoạt sáng tạo và thực hành tiết kiệm nên tàu của anh luôn đạt hiệu quả kinh tế nhất nhì ở địa phương. Từ năm 2000, bình quân thu nhập của lao động biển trong tổ thuyền đã đạt từ 30 - 35 triệu, là con số không nhỏ và cũng là ao ước của nhiều tàu thuyền khác.

Làm ăn an toàn, thắng lợi, đời sống người lao động được cải thiện nhưng ý chí vươn khơi, vươn xa vẫn luôn canh cánh bên lòng, thúc giục anh quyết tâm thực hiện. Cả hai vợ chồng, người ra biển đánh cá, người ở nhà chế biến mắm, ruốc vừa nuôi con ăn học vừa thực hành tiết kiệm, tích luỹ dần. Đến năm 2005 thì Nguyễn Văn Long đã làm chủ con tàu mới công suất 45CV có đủ điều kiện để hoạt động thích hợp cả 2 vùng biển khơi, lộng. Với 6 lao động được trang bị các nghề truyền thống: thả chà, đánh lưới ánh sáng, các nghề câu, tàu anh liên tục bám biển tập trung đánh bắt các loại cá mực xuất khẩu để nâng cao giá trị, có đợt câu được gần 3 tấn cá thu, có con nước tàu anh đánh bắt được 3,5 tấn cá nghéo. Nhờ thế thu nhập của người lao động đạt cao, có tháng được 14 triệu đồng/ người, bình quân mỗi lao động từ năm 2007 - 2009 mỗi năm thu được 50 triệu đồng.

Chưa dừng lại ở đó, cuối quý I năm 2011, Nguyễn văn Long lại hạ thuỷ mới con tàu 105CV, lắp 2 máy phát điện 12KW, 35KW và trang bị các loại máy bộ đàm, dò cá, đo sâu, định vị vệ tinh phục vụ cho những chuyến biển khơi xa. Từ đó đến nay đội tàu của anh liên tục hoạt động cách bờ hàng trăm hải lý, có chuyến chỉ trong 7 ngày thu được 110 triệu đồng, đặc biệt trong dịp tết đoan ngọ 5/5 trong khi các tàu khác nằm bờ thì tàu anh Long chỉ bám biển trong 2 ngày đã thu được 25 triệu đồng. Tính trong tháng 10/2012 với 2 chuyến biển 14 ngày, tàu anh đã khai thác được trên 2,8 tấn cá hố, 6 tạ cá áo (cá dũa), 70kg mực ống và 2 tấn cá nục, thu được hơn 170 triệu đồng. Sau khi trừ chi phí, mỗi người được chia 12,5 triệu đồng, đưa tổng thu nhập 10 tháng đầu năm 2012 của mỗi lao động được 60 triệu đồng, đạt mức cao nhất toàn phường Hải Thành.

Không những là người đánh cá giỏi, có chí sáng tạo và vươn lên, Nguyễn Văn Long còn có công đào tạo, truyền thụ kinh nghiệm, kỹ thuật giúp đỡ các ngư dân trẻ phát triển sản xuất. Cuối năm 2009 học tập mô hình sản xuất của Long, 3 thuyền viên trên tàu là Nguyễn Xuân Thuật, Nguyễn Xuân Quang, Phạm Đình Bắc đã tách riêng mua sắm tàu, ngư lưới cụ, tổ chức sản xuất đạt hiệu quả cao. Tính đến tháng 10/2012, bình quân lao động biển của 2 con tàu 45CV của anh Quang và anh Thuật đã được chia 45 triệu đồng/ người.

Mấy năm gần đây, trong khi một số ngư dân ở phường Hải Thành tìm cách thoát ly nghề biển, chuyển qua làm dịch vụ, thì Nguyễn Văn Long vẫn say mê với nghề khai thác hải sản. Ngày, đêm anh vẫn miệt mài uốn từng lưỡi câu, vá từng mắt lưới để mỗi khi biển lặng lại cùng với đội tàu xuất bến ra khơi khai thác cá, mực góp phần làm giàu cho gia đình và xã hội. “Làm nghề cá trước tiên phải yêu nghề, yêu biển, phải có quyết tâm cao và ý chí vươn lên. Trong tàu anh em phải thật sự đoàn kết, tự giác làm việc  và khi ra biển nhất nhất phải tuân theo sự chỉ huy của thuyền trưởng. Một điều quan trọng và rất cần thiết là phải minh bạch công khai kinh tế, ăn chia thành quả phải công bằng và thật sự dân chủ, có vậy mới bền lâu”- anh Long tâm sự.

49 tuổi đời, 34 tuổi nghề, tình yêu nghề, yêu biển đã thấm vào máu thịt của ngư phủ Nguyễn Văn Long. Kinh nghiệm ông cha truyền lại kết hợp với sự cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất đã giúp anh từ hai bàn tay trắng trở thành một chủ tàu, một ngư dân đánh cá giỏi với vốn liếng trong tay cả tỷ đồng. Nguyễn Văn Long thật xứng đáng là con chim đầu đàn của ngành khai thác hải sản ở phường Hải Thành, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình./.