Hiểm họa ma tuý “núp bóng” thuốc lá điện tử

Hồi tháng 5 vừa qua, hai học sinh 17 tuổi ở TP Hạ Long phải cấp cứu tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh sau khi hút thuốc lá điện tử.

Trước đó, cũng có 4 học sinh 15 tuổi nhập viện Bãi Cháy do ngộ độc nicotine trong thuốc lá điện tử với các biểu hiện khó thở, nôn ói, chân tay bủn rủn... 

Theo bác sĩ CK I Nguyễn Thế Hưng, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Bãi Cháy thì đây đều là những trường hợp ngộ độc cấp tính do sử dụng thuốc lá điện tử. Đáng lo ngại hơn cả là những ca ngộ độc do các loại tinh dầu lạ tác động trực tiếp vào thần kinh.

Bác sĩ cho biết, gần đây có trường hợp thanh niên 28 tuổi, sau khi sử dụng thuốc lá điện tử có biểu hiện kích động, ảo giác, tức ngực, rối loạn nhịp tim. Với thuốc lá điện tử, khi các chất tạo mùi, tạo khói, tinh dầu được đốt cháy sẽ sinh ra nhiều chất như nicotine, CO, formaldehyde và nhiều chất khác nữa, có những chất có thể là tác nhân gây ung thư, tổn thương phổi mãn tính, gia tăng bệnh lý về tim mạch, ảnh hưởng đến sự phát triển về não bộ đối với người trẻ. 

Tại Bệnh viện Bảo vệ sức khoẻ tâm thần Quảng Ninh, tỷ lệ thanh thiếu niên phải điều trị rối loạn tâm thần do sử dụng thuốc lá điện tử có chứa chất gây nghiện hoặc ma tuý đang có dấu hiệu gia tăng.

Cũng có vẻ ngoài giống các loại thuốc lá điện tử thông thường, nhưng ngoài dung dịch chứa nicotine và chất tạo mùi hương, các đối tượng điều chế sẽ thêm vào tinh dầu chứa cần sa hoặc các loại ma tuý khác. Khi bị đốt cháy, các chất này giải phóng, nhanh chóng di chuyển từ phổi lên não và các cơ quan khác trong cơ thể, khiến người dùng có cảm giác “phê”, gặp ảo giác thay đổi về thời gian, không gian…

Thiếu tá Nguyễn Văn Hoàn, Đội phó Đội Chuyên đề, Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý (Công an tỉnh Quảng Ninh) cho biết, thủ đoạn này vừa nhằm che mắt lực lượng chức năng, vừa đánh lừa những người sử dụng lần đầu. Nhiều trường hợp thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử mà không biết bên trong chứa ma tuý, từ đó tiếp tục bị lôi kéo sử dụng lâu dài.

"Qua công tác đấu tranh vừa qua chúng tôi phát hiện một số loại ma tuý "núp bóng" trong thuốc lá điện tử dòng pod, pod chill mà giới trẻ sử dụng có chứa tinh dầu cần sa là CBD và THC. Thuốc lá điện tử bình thường và thuốc lá điện tử có pha trộn cần sa, ma tuý rất khó có thể phân biệt bằng mắt thường", Thiếu tá Nguyễn Văn Hoàn cho biết.

Thuốc lá điện tử nói chung và thuốc lá điện tử chứa ma tuý không bày bán công khai mà thường trao đổi trên các nhóm kín trên mạng xã hội, giao hàng bằng phương thức chuyển phát nhanh… gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong phát hiện, xử lý.

Từ cuối tháng 4, tỉnh Quảng Ninh đã triển khai đợt cao điểm tổng rà soát xử lý các vi phạm liên quan đến “khí cười” N2O, shisha, thuốc lá điện tử trên địa bàn. Trong đó, có những vụ bày bán trái phép cả nghìn sản phẩm điếu, lọ tinh dầu thuốc lá điện tử tại khu đô thị trung tâm TP Hạ Long; thu giữ hàng trăm điếu thuốc lá điện tử được bán chuyền tay nhau ở huyện Đầm Hà…

Dù quyết liệt, nhưng nhiều người cho rằng vẫn khó xử lý triệt để tình trạng này, bởi thuốc lá điện tử chưa phải là mặt hàng bị cấm lưu hành; việc xử phạt hành chính về “kinh doanh hàng hoá không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng hoá nhập lậu” chưa đủ sức răn đe so với số lợi nhuận mà nó mang lại. 

Thêm vào đó, thuốc lá điện tử không được quy định là “thuốc lá”, không chịu chế tài xử lý theo Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá năm 2012. Do đó, nhiều người trẻ cho rằng thuốc lá điện tử an toàn, không gây nghiện và ngày càng sử dụng nhiều hơn để thể hiện bản thân, tạo điều kiện để các loại ma tuý, chất gây nghiện “ẩn núp”.

Tại kỳ họp Quốc hội vừa qua, đã có đại biểu kiến nghị Quốc hội nghiên cứu, có hình thức phù hợp để sớm bổ sung thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới vào đối tượng điều chỉnh của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. 

Thượng tá Lê Ngọc Hạnh, Phó Trưởng Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý, Công an tỉnh Quảng Ninh cũng cho rằng, nếu thuốc lá điện tử được quy định theo thuốc lá điếu thông thường nhập lậu thì chế tài xử lý sẽ mạnh hơn, khi đó mới có thể xử lý hình sự các đối tượng mua bán. Theo đó, cần tham mưu để xây dựng văn bản pháp luật sao cho phù hợp với tình hình hiện nay, xử lý đúng, đủ và nghiêm minh. 

Bên cạnh việc quyết liệt chặn nguồn cung thuốc lá điện tử, shisha, bóng cười, đặc biệt là các loại ma tuý tổng hợp mới, ma tuý “núp bóng” thực phẩm (trà sữa, nước vui, đông trùng hạ thảo, nước nho, nước xoài…), lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh cũng đang đẩy mạnh phối hợp tuyên truyền, giáo dục trên các kênh trực tiếp, trực tuyến, qua đó góp phần nâng cao ý thức của toàn xã hội, ngăn chặn “bóng ma” chất gây nghiện, ma tuý xâm nhập sâu hơn vào giới trẻ./.