EU ‘mất kiên nhẫn’, đình chỉ đàm phán thương mại với Ukraine

Liên minh châu Âu (EU) hôm 15/12 tuyên bố khối này sẽ ngừng công việc liên quan đến thỏa thuật liên kết thương mại và chính trị có tính lịch sử giữa EU và Ukraine. Động thái này đang tạo thêm sự ngăn cách giữa 2 bên trong lúc hàng chục ngàn người đổ ra các con phố Kiev đòi Tổng thống Viktor Yanukovych chỉnh sửa lại mối quan hệ với Brussels.

Stefan Fuele, quan chức phụ trách mở rộng EU thông báo qua Twitter rằng lời nói và việc làm của ông Yanukovych cùng chính quyền của ông này về thỏa thuận trên “ngày càng xa cách”.

Một đại diện của phe đối lập đăng đàn  tại quảng trường Độc lập (Kiev) để phản đối chính phủ  (ảnh: news.com.au)

EU vốn từng đề nghị tiếp tục thương thảo về vấn đề này, nhưng vào ngày hôm qua, ông Fuele tuyên bố các lập luận sau đó của chính quyền về điều khoản cho thỏa thuận “không có cơ sở thực tế.

Lời lẽ của vị quan chức này cho thấy EU đã mất kiên nhẫn với đòi hỏi của Ukraine về viện trợ tài chính và bực mình về việc khối này bị buộc phải tham gia vào một cuộc “chiến tranh” với Nga về vấn đề Ukraine.

Trong khi đó, mục đích chuyến thăm của Tổng thống Yanukovych tới Moscow vào ngày 17/12 tới chủ yếu là để thắt chặt các thỏa thuận thương mại với điện Kremlin, giúp đỡ nền kinh tế “ốm yếu” của Ukraine.

Phe đối lập cho rằng lợi ích quốc gia sẽ bị đe dọa khi Ukraine tham gia vào liên minh thuế quan hiện mới gồm Nga, Belarus và Kazakhstan.

Lãnh đạo dân tộc chủ nghĩa cực hữu Oleh Tyahnybok tuyên bố, “Điện Kremlin muốn trả thù Ukraine, chia rẽ Ukraine và dìm nước này trong máu”. Ông ta nói thêm: “Chúng tôi cấm Tổng thống ký bất cứ điều gì ở Moscow đi ngược lại lợi ích của quốc gia Ukraine”.

Những người biểu tình kêu gọi tổ chức thêm 1 cuộc tụ tập lớn nữa vào hôm 17/12 để giám sát chuyến thăm Moscow của ông Yanukovych.

Trong khi đó, Thủ tướng Ukraine Mykola Azarov cho hay ông kỳ vọng 1 thỏa thuận về mức giá thấp hơn cho khí đốt của Nga chuyển sang Ukraine.

Tổng thống Yanukovych có lẽ đang cố giành sự chú ý của cả Moscow và Brussels để đạt được một thỏa thuận tốt ở mức có thể cho nước mình, nhằm xử lý khoản nợ lớn và các hóa đơn tiền mua khí đốt của Moscow. Tuy nhiên động thái này có thể phản tác dụng và làm gia tăng khoảng cách với cả 2 bên.

  >> Đọc thêm: Ukraine trong thế giằng xé Đông - Tây

Cũng hôm 15/12, nhiều người biểu tình chống chính phủ đã nhận được những lời khích lệ từ Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain khi ông này phát biểu trước đám đông ở quảng trường Độc lập của Kiev và khẳng định, tương lai của Ukraine nằm ở châu Âu.

“Chúng tôi ở đây là để ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của các bạn, quyền chủ quyền của Ukraine trong việc quyết định số phận của chính mình một cách tự do và độc lập,” ông McCain nói. “Và số phận mà các bạn đang tìm kiếm nằm ở châu Âu”.

Sự hiện diện của Thượng nghị sĩ McCain tại cuộc tụ tập chống chính phủ sau thế đối đâu kéo dài hàng tuần giữa những người biểu tình và giới chức cho thấy thế giằng co địa chính trị trong đó Ukraine nằm ở tâm điểm.

Thượng nghị sĩ McCain là người mới nhất trong danh sách các quan chức châu Âu và Mỹ đi thăm trại của phe biểu tình được dựng lên bằng các chướng ngại vật như ghế băng, giỏ chở hàng có bánh xe và lưới thép.

Trong khi đó, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đã tố cáo các chính trị gia phương Tây can thiệp thô bạo vào tình hình ở Ukraine./.