Hội thảo về Biển Đông qua cuốn sách của nhà báo Bill Hayton

Chiều 25/11, tại thủ đô Brussels, Viện châu Âu nghiên cứu về châu Á (EIAS) đã tổ chức hội thảo quốc tế giới thiệu cuốn sách về Biển Đông của nhà báo Bill Hayton, phóng viên hãng thông tấn BBC tại London. 

Gần 100 đại biểu bao gồm học giả các nước Mỹ, Nhật Bản, Philippines, Australia, Pháp, Bỉ, các quan chức Liên minh châu Âu, các nhà ngoại giao tại Bỉ... đã tham dự.  

Tác giả Bill Hayton giới thiệu về cuốn sách và nguồn gốc của những xung đột tại Biển Đông (Ảnh TTXVN)

Với tiêu đề “Biển Đông: Cuộc đấu tranh quyền lực ở châu Á”, tác giả Bill Hayton nhấn mạnh Biển Đông là nơi Trung Quốc thể hiện tham vọng sở hữu của mình. Trong hai năm qua, Biển Đông là nơi gia tăng căng thẳng giữa Trung Quốc và một số quốc gia, trong đó có Việt Nam, Malaysia, Indonesia và Philippines. Tác giả Hayton đã giới thiệu vị trí, nguồn gốc của các tranh chấp trên Biển Đông. 

Ông cũng nhận định sự bất ổn trên Biển Đông phát sinh do vị trí ở trung tâm của tuyến đường hàng hải bận rộn thứ hai trên thế giới nối kết Đông Á với Trung Đông lẫn địa thế phức tạp của nó. Nơi đây có hai quần đảo là Hoàng Sa ở phía Bắc và Trường Sa ở trung tâm. Các tuyến giao thông đường biển chạy vòng các nhóm đảo này vì lí do an toàn hàng hải ở phía Đông gần Philippines và phía Tây gần Việt Nam. Biển Đông có ý nghĩa quan trọng về kinh tế do nguồn cá và tài nguyên hydrocarbon dồi dào. 

Thảo luận tại hội thảo, đa số đại biểu đều cho rằng Biển Đông có tầm quan trọng toàn cầu. Hiện nay 90% thương mại quốc tế là lưu chuyển đường biển, trong đó 40% qua Biển Đông. 

Các tranh chấp, căng thẳng ở các vùng biển tại khu vực này nếu không xử lý tốt có thể dẫn đến đụng độ, ảnh hưởng đến tự do hàng hải, lưu thông hàng hóa, môi trường đầu tư, thương mại của khu vực và tác động đến nền kinh tế thế giới. 

Tình hình Biển Đông diễn biến phức tạp với các hành động cưỡng chế và gây bất ổn tại khu vực của Trung Quốc như hạ đặt giàn khoan trái phép tại Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa, mở rộng các vị trí đang chiếm đóng tại Trường Sa, ngăn cản Philippines tiếp tế tại Bãi Cỏ Mây, ban hành và thực thi các luật, quy định nội bộ để thúc đẩy các yêu sách phi pháp tại Biển Đông...

Ông Hayton hy vọng sẽ không có xung đột quân sự trên Biển Đông. Tuy nhiên ông cho rằng nếu không giải quyết dứt điểm vấn đề Biển Đông thì rất khó có hòa bình tại khu vực này, cũng như khó có thể giải quyết nhanh các xung đột. Theo ông, các bên liên quan cần tăng cường đối thoại và có các bước giải quyết bất đồng nhằm mang đến hòa bình cho các quốc gia ven biển. 

Cuốn sách “Biển Đông : Cuộc đấu tranh quyền lực ở châu Á” được Đại học báo chí Yale xuất bản tháng 10 vừa qua. Bill Hayton đã từng là phóng viên thường trú của BBC tại Việt Nam giai đoạn 2006-2007. 

Ông cũng có rất nhiều bài viết về Đông Nam Á. Cuốn sách trước đó của ông “Việt Nam, con rồng đang nổi” (Vietnam: Rising Dragon) xuất bản năm 2010 cũng nhận được nhiều đánh giá tốt./.