Israel gây sức ép với Mỹ về đàm phán hạt nhân Iran

Iran và nhóm P5+1 ( gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) ngày 16/5 kết thúc vòng đàm phán thứ 4 tại thủ đô Vienna của Áo, nhưng không đạt được bất cứ tiến triển nào.

Sau 3 tháng thảo luận giữa Iran và nhóm P5+1, một bầu không khí lạc quan trước thềm vòng đối thoại lần này, sau khi các bên đạt được những bước tiến lớn trong vòng đàm phán vào tháng 2 vừa qua.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel (trái) và Thủ tướng Israel Netanyahu thảo luận về vấn đề hạt nhân Iran (Ảnh AFP)

Trong cuộc đàm phán lần này, các bên bắt đầu kế hoạch soạn thảo một thỏa thuận cuối cùng hướng đến một thỏa thuận hạt nhân toàn diện. Tuy nhiên, sau 3 ngày đàm phán, Iran và nhóm P5+1 vẫn chưa đạt được bước tiến nào do còn quá nhiều bất đồng.

Phát biểu sau cuộc gặp, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi cho biết, cuộc gặp không có bước tiến nào liên quan đến mục tiêu soạn thảo một thỏa thuận, nhằm xóa bỏ bất đồng và ngờ vực giữa Iran và các nước phương Tây nhiều năm qua.

Một quan chức Mỹ tham gia đàm phán cũng cho biết, có sự khó khăn lớn trong việc đạt được sự đồng thuận chung do hai bên còn quá nhiều khác biệt.

Mỹ hiện đang chịu sức ép của đồng minh Israel trong các cuộc đối thoại hạt nhân với Iran. Israel cho rằng Iran đang sử dụng các cuộc đàm phán để có thêm thời gian sản xuất vũ khí hạt nhân. 

Phát biểu trong cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đang ở thăm Israel ngày 16/5, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hối thúc Mỹ gây sức ép, ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.

Ông Netanyahu nói: “Cùng với việc các cuộc đối thoại với Iran vẫn tiếp diễn, một điều mà tôi nghĩ cộng đồng quốc tế cần  quan tâm đó là không để cho Iran được hưởng lợi từ các cuộc đàm phán này. Chúng ta không thể để Iran có cơ hội phát triển khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân”.

Mỹ đã nhiều lần trấn an Israel và khẳng định cách tốt nhất để giải quyết chương trình hạt nhân Iran là thông qua con đường ngoại giao.

Tuy nhiên, trước việc thời hạn chót đang đến gần mà chưa có bước tiến nào, giới chức Mỹ cảnh báo Iran rằng, thời gian cho các cuộc thương lượng về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này không phải là vô tận.

Một quan chức Mỹ tham gia đàm phán nhấn mạnh, các cuộc thảo luận trong tuần này rất khó khăn và chậm chạp, trong khi bất đồng vẫn còn tồn tại giữa hai bên.

Bộ trưởng Quốc phòng Hagel ngày 16/5 cũng khẳng định, tất cả các lựa chọn đang để ngỏ để ngăn chặn chương trình hạt nhân Iran. Mỹ khẳng định cam kết đối với an ninh của Israel.

Ông Hagel nói: “Tôi xin cam đoan với Thủ tướng và người dân Israel rằng, Mỹ tiếp tục các cam kết của mình, đảm bảo Iran không có vũ khí hạt nhân. Mỹ sẽ làm mọi việc có thể để thực hiện các cam kết này”.

Theo phía Iran, vẫn còn hơn 10 vấn đề không nhận được sự đồng thuận của hai bên trong các cuộc đàm phán để hướng đến một thỏa thuận cuối cùng.

Những bất đồng có thể khiến Iran và nhóm P5+1 không đáp ứng được hạn chót 20/7 tới. Mặc dù vậy, các bên cũng nhất trí có thể gia hạn các cuộc đối thoại lên đến 6 tháng nếu cần thiết. Dự kiến vòng đàm phán tiếp theo vào tháng 6 tới./.