Mỹ, NATO tăng cường đối đầu với Nga, nguy cơ xung đột hiện hữu

Cùng lúc này, các Bộ trưởng Quốc phòng NATO cũng đang nhóm họp thường kỳ tại Brussels để bàn về việc tăng cường sự hiện diện quân sự tại Đông Âu. Tuy nhiên, lý giải cho hành động này, Mỹ và NATO khẳng định, họ không có ý định chạy đua vũ trang với Nga mà chỉ muốn bảo vệ an ninh cho các nước châu Âu có chung đường biên giới với Nga. 

Các nội dung chính được thảo luận tại Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng NATO đang diễn ra tại Brussels bao gồm vấn đề mở rộng NATO, tăng quân số lực lượng phản ứng nhanh, lập các kho khí tài của Mỹ tại Đông Âu để triển khai nhanh các đơn vị của NATO tại đây. 

Một binh sỹ thuộc Lực lượng Phản ứng nhanh của NATO. (Nguồn: nato.int)

Một số quan chức NATO tin rằng liên minh này cần phải thúc đẩy sức mạnh quân sự và triển khai các cuộc tập trận hạt nhân qui mô đầy đủ nhằm đối phó với các cuộc tấn công.

Tuy nhiên, giới chức NATO cũng khẳng định, các cuộc tập trận và sự tăng cường hiện diện quân sự của khối này trên các vùng biên giới phía Đông không nhằm châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang với Nga mà chỉ là phản ứng của NATO trước những động thái của Nga tại Ukraine.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói: “Chúng tôi sẽ không bị lôi kéo vào một cuộc chạy đua vũ trang. Tuy nhiên chúng tôi cần phải bảo vệ an ninh đất nước. Chúng tôi cũng sẽ làm việc chặt chẽ với các đối tác nhằm giúp tình hình các nước trong khu vực được ổn định. Như tôi đã nói, đây chỉ là hoạt động phòng thủ”.

Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi Mỹ công bố kế hoạch triển khai xe tăng, pháo tự hành và các thiết bị quân sự tới miền Đông và miền Trung châu Âu nhằm thúc đẩy các cuộc tập trận quân sự và tái khẳng định sự khăng khít trong mối quan hệ với các nước đồng minh trong bối cảnh căng thẳng tại Ukraine leo thang. 

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cho biết, các nước ở khu vực nêu trên bao gồm Estonia, Lithuania, Latvia, Bungari, Rumani và Ba Lan đã nhất trí tiếp nhận vũ khí khí tài đủ trang bị cho một tiểu đoàn, tiểu đoàn này có nhiệm vụ huấn luyện và diễn tập trong khu vực. 

Lực lượng phản ứng nhanh của NATO trong một cuộc tập trận (ảnh: AFP)

Đức là một trong những nước đồng minh hoan nghênh các động thái quân sự này của Mỹ, song trong một tuyên bố ngày 24/6 Bộ trưởng Quốc phòng Đức cũng bác bỏ những lo ngại cho rằng việc tăng cường sự hiện diện quân sự tại các nước Đông Âu có thể đẩy các bên trở lại thời kỳ Chiến tranh Lạnh. 

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Von Der Leyen: “Chiến tranh Lạnh sẽ không quay trở lại. Ngày nay thế giới đã thay đổi, quá trình toàn cầu hóa đang diễn ra và chúng ta đang kết nối với nhau do đó kịch bản Chiến tranh Lạnh sẽ không thể và không nên lặp lại”.

Mặc dù cả Mỹ và NATO luôn tuyên bố rằng, họ không muốn quay trở lại thời kỳ Chiến tranh Lạnh và cũng không muốn cuốn vào một cuộc chạy đua vũ trang mới. Tuy nhiên, trên thực tế mọi việc có vẻ như lại diễn biến theo chiều ngược lại.

Giới phân tích cho rằng, động thái trên của Mỹ đã phát đi tín hiệu cho Nga, các đồng minh của Mỹ và các nước hàng đầu trên thế giới khác rằng Washington có đủ tiềm năng quân sự để đối đầu với Moscow trong khu vực. Bên cạnh đó, việc NATO mở rộng sự hiện diện của mình tại Đông Âu và các nước vùng Baltic sẽ càng đẩy mối quan hệ Nga-phương Tây lún sâu hơn vào căng thẳng.

Về phần mình, Phó Thư ký Hội đồng An ninh Nga Evgheni Lukianov cho rằng các nước vùng Baltic không nên hy vọng vào số vũ khí của NATO mà nên nghĩ đến những nguy cơ họ tự tạo ra cho đất nước khi đồng ý triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa trên lãnh thổ của mình. 

Ông Lukianov tuyên bố chính những hệ thống đó là mục tiêu của quân đội Nga, và các nước Baltic có thể sẽ rơi vào thế ở giữa hai bên xung đột./.