Philippines lên án Trung Quốc đâm chìm tàu cá

• Tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Philippines, 1 người chết 
• Học giả Trung Quốc bác bỏ “đường lưỡi bò”
• Trung Quốc không rút khỏi bãi đá ngầm Scarborough 
• Philippines và Mỹ lập trung tâm giám sát Biển Đông

Như tin đã đưa, ngày 24/6, một ngư dân Philippines đã thiệt mạng và 4 người mất tích khi tàu Trung Quốc đâm tàu cá của họ ở ngoài khơi tỉnh Pangasina.

Theo Hội đồng giám sát và giảm thiểu nguy cơ thiên tai Philippines (NDRRMC), tàu Axl John với 8 ngư dân đang neo đậu trong một vịnh nuôi cá thì bất ngờ bị một tàu Trung Quốc đâm vào hôm 18/6, bị hư hỏng nặng và chìm sau đó 2 ngày. Khu vực xảy ra sự cố là gần thị trấn Bolinao, tỉnh Pangasinan, phía bắc bãi cạn Scarborough, nơi đang xảy ra giằng co kéo dài giữa Philippines và Trung Quốc.
Giám đốc Cục Phòng vệ dân sự Philippines Benito Ramos cho hay, hôm 23/6, có 4 ngư dân của tàu được vớt lên bờ và 1 người đã chết tại bệnh viện; 4 người còn lại vẫn đang mất tích.

Ông Ramos cũng khẳng định con tàu “vô ý” gây họa là tàu Trung Quốc nhưng không nói rõ đó là tàu cá hay tàu của các lực lượng khác, cũng như vị trí xảy ra vụ việc cách bãi cạn Scarborough bao xa.

Theo trang web Inquirer News, các ngư dân được cứu sống cho rằng con tàu đâm vào thuyền của họ là của Trung Quốc mặc dù điều này không thể kiểm chứng được. Ngoài ra, Hội đồng giám sát và giảm thiểu nguy cơ thiên tai Philippines thừa nhận lúc đó, con thuyền đánh cá này đang neo đậu để đánh bắt cá. Trong khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila chưa đưa ra lời bình luận nào về vụ việc này.

Sự việc xảy ra trong bối cảnh người dân Philippines tỏ ra sốt ruột với việc Tổng thống Benigno Aquino III hôm 15/6 quyết định cho rút cả 2 tàu tuần tra của mình ra khỏi bãi cạn Scarborough vì lý do mưa bão.

Trong khi đó, theo sau sự rút lui của Philippines, Trung Quốc tuyên bố họ không có ý định rút các tàu của mình ra khỏi vùng giằng co. Nghị sĩ Philippines Rodolfo Biazon hôm 23/6 kêu gọi chính phủ sớm đưa tàu ra lại bãi cạn Scarborough “để chứng tỏ với Trung Quốc rằng Philippines không từ bỏ chủ quyền ở nơi này”.

Trước đó, hôm 23/6, Hãng Thông tấn Nhà nước China News (CNA) đưa tin, một quan chức Trung Quốc đã ra lệnh cho các tàu hải quân của nước này nhằm mục tiêu vào “những chiếc tàu thuyền của Philippines đang đi lại” trong khu vực bãi cạn Scarborough. Lệnh này của Chuẩn Đô đốc Yin Zhuo, một quan chức trong Lực lượng Hải quân Trung Quốc, được xem như một câu trả lời của Bắc Kinh đối với một tuyên bố của Tổng thống Benigno Aquino được đưa ra hồi tuần trước. Theo đó, ông Aquino đã đe dọa sẽ ra lệnh cho các tàu thuyền Philippines quay trở lại bãi cạn Scarborough nếu nước này phát hiện tàu thuyền của Trung Quốc vẫn chưa rút khỏi khu vực đang nằm trong tranh chấp này.

Vụ tàu Trung Quốc đâm chìm tàu Philippines ở bãi cạn Scarborough diễn ra đúng một tuần sau khi căng thẳng giữa hai nước này vì tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông vừa được giải tỏa. Tàu thuyền Trung Quốc và Philippines đã có cuộc đối đầu quyết liệt ở bãi cạn Scarborough suốt hơn 2 tháng, từ ngày 10/4 đến ngày 15/6. Cuộc đối đầu này được khơi mào từ vụ va chạm giữa tàu chiến lớn nhất của Philippines với 2 tàu hải giám Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough hôm 10/4.

Sau một thời gian dài căng thẳng với những cuộc khẩu chiến và một loạt hành động phô trương sức mạnh nhằm dọa dẫm nhau, hôm 15/6, Bắc Kinh và Manila đã đi đến thỏa thuận rút tàu thuyền ra khỏi vùng tranh chấp để làm dịu tình hình.

Tin rằng Trung Quốc sẽ giữ đúng lời hứa, Tổng thống Aquino đã ngay lập tức ra lệnh cho tất cả tàu thuyền Philippines rút khỏi bãi cạn Scarborough. Tuy nhiên, phía Trung Quốc chỉ rút một số tàu thuyền đánh cá chứ nhất định không chịu rút 7 tàu của chính phủ đang đóng tại khu vực tranh chấp.

Trung Quốc và Philippines đang tranh chấp chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough (còn được Manila gọi là bãi cạn Panatag hay đảo Hoàng Nham theo cách gọi của Bắc Kinh). Theo quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, khu vực biển nằm cách bờ biển của một nước trong vòng 200 hải lý (370km) là thuộc vùng đặc quyền kinh tế của nước đó. Bãi cạn Scarborough nằm cách đảo Luzon của Philippines chỉ khoảng 230km. Trong khi đó, khu vực đất liền gần nhất của Trung Quốc là tỉnh Hải Nam cũng cách bãi cạn Scarborough đến 1.200km./.