Thổ Nhĩ Kỳ: Đảng AK bắt đầu thảo luận việc chọn Thủ tướng mới

Ngay sau khi Thủ tướng Tayip Erdogan giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống trực tiếp đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ, đảng cầm quyền Công lý và Phát triển (AK) của ông đã bắt đầu thảo luận việc chọn Thủ tướng kế nhiệm. Người kế nhiệm này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện tham vọng “định hình lại” chế độ chính trị của ông Erdogan.

Thủ tướng Tayip Erdogan vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống trực tiếp đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ (Ảnh: AP)

Chiến thắng của ông Erdogan trong cuộc bỏ phiếu trực tiếp bầu Tổng thống ngày 10/8 đánh dấu bước ngoặt đối với Thổ Nhĩ Kỳ, đưa quốc gia đang trên đường hội nhập Liên minh châu Âu tiến một bước gần hơn với chế độ Tổng thống cầm quyền mà ông mong muốn lâu nay. Tuy nhiên, đó sẽ là con đường gian nan, đòi hỏi đảng cầm quyền Công lý và Phát triển của ông phải chiếm đa số trong quốc hội và phải có sự ủng hộ của Thủ tướng tương lai nếu ông Erdogan muốn sửa đổi Hiến pháp.

Ngay trong ngày hôm qua, ông Erdogan đã chủ trì cuộc họp của đảng Công lý và Phát triển, bước đầu tiên trong tiến trình tìm người thay thế vị trí Thủ tướng khi ông tuyên thệ nhậm chức Tổng thống vào ngày 28/8. Điều này sẽ được quyết định tại đại hội đảng Công lý và Phát triển vào ngày 27/8 tới.

Người phát ngôn của đảng này, ông Huseyin Celik cho biết: “Chúng tôi sẽ tổ chức đại hội đảng dưới sự chủ tọa của Chủ tịch đảng, đồng thời Thủ tướng hiện nay, để chọn ra nhà lãnh đạo mới của đảng cũng như vị trí Thủ tướng tương lai”.

Một số người cho rằng, Tổng thống Abdullah Gul có thể là một ứng cử viên cho vị trí Thủ tướng khi ông trở lại đảng Công lý và Phát triển sau khi kết thúc nhiệm kỳ của mình. Tuy nhiên, ông Gul sẽ chưa thể trở thành Thủ tướng do ông hiện vẫn không phải là thành viên Quốc hội. Trong khi đó, giới phân tích cho rằng, Ngoại trưởng Ahmed Davutoglu người có được sự ủng hộ mạnh mẽ trong đảng Công lý và Phát triển, đồng thời là cánh tay phải của ông Erdogan, là lựa chọn hàng đầu để trở thành Thủ tướng.

Ông Andrew Finkel, một nhà báo tự do về chính trị tại Thổ Nhĩ Kỳ nhận định: “Có nhiều cái tên được nhắc đến, nổi bật nhất là Ngoại trưởng Davutoglu. Ông đã có nhiều đóng góp cho chính sách ngoại giao của Thổ Nhĩ Kỳ. Mặc dù không đem lại những thành công lớn, nhưng nhiều khả năng ông sẽ trở thành người thay thế vị trí của Thủ tướng Erdogan”.

Không phủ nhận việc Thổ Nhĩ Kỳ nổi nên như một cường quốc kinh tế trong khu vực là một thành tựu dưới thời cầm quyền của Thủ tướng Erdogan, nhưng việc ông giành chiến thắng với số phiếu thấp hơn dự báo cho thấy, nhà lãnh đạo này sẽ gặp khó khăn lớn trong việc thực hiện hóa kế hoạch đầy tham vọng của mình.

Bên cạnh đó, ông cũng vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của phe đối lập vốn cho rằng, ông đang phá hoại “di sản” của người sáng lập ra nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ khi tìm cách thay đổi Hiến pháp và gia tăng quyền hạn cho Tổng thống, chức vụ vốn mang nhiều tính tượng trưng tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Không ngoại trừ khả năng, tuyên bố “định hình lại” hệ thống chính trị, trao quyền nhiều hơn cho Tổng thống của ông Erdogan sẽ tạo ra những làn sóng căng thẳng mới trên chính trường Thổ Nhĩ Kỳ, trong bối cảnh uy tín của Chính phủ ngày càng giảm sút vì các vụ bê bối tham nhũng./.