Về hòa bình, Afghanistan trông chờ vào… Pakistan

Trong khuôn khổ chuyến thăm Pakistan, Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai hôm 26/8 hội đàm với Thủ tướng nước chủ nhà Nawaz Sharif về việc tái khởi động tiến trình hòa bình với lực lượng Taliban, đồng thời hối thúc chính phủ Pakistan phát huy vai trò trung gian nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình hòa đàm.

Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm Afghanistan đang chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử vào tháng 4 năm tới, cũng như việc các lực lượng Mỹ và NATO đang thúc đẩy kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan, đặt ra những thách thức lớn về bảo đảm an ninh và hòa bình đối với chính phủ nước này.

Ngay trước khi lên đường thăm Pakistan, Tổng thống Karzai đã nói rõ rằng, mục đích chính của chuyến thăm lần này là tìm kiếm sự giúp đỡ của Pakistan trong việc thúc đẩy đối thoại trực tiếp với lực lượng Taliban, thúc đẩy tiến trình hòa bình của Afghanistan.

Lãnh đạo Afghanistan Karzai và Pakistan Sharif (ảnh: VOA)

Tại cuộc họp báo sau khi hội đàm với Thủ tướng Pakistan Sharif, ông Karzai cho biết: “Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề chống chủ nghĩa cực đoan, vấn đề hòa giải dân tộc và tiến trình hòa bình Afghanistan, hy vọng chính phủ Pakistan có thể nỗ lực thúc đẩy tiến trình này, tạo cơ hội cho một diễn đàn đối thoại giữa Ủy ban hòa bình tối cao của Afghanistan với Taliban”.

Tổng thống Karzai cũng bày tỏ rằng, quan ngại chính của cả Pakistan lẫn Afghanistan là tình trạng bất ổn tại mỗi nước, đồng thời kêu gọi mở "một chiến dịch chung chống khủng bố”.

Về phần mình, Thủ tướng Sharif nhấn mạnh tiến trình hòa bình và hòa hợp tại Afghanistan phải do chính người Afghanistan làm chủ và lãnh đạo, đồng thời khẳng định Pakistan sẽ tiếp tục tạo mọi điều kiện có thể để cộng đồng quốc tế thực hiện mục tiêu này.

“Chúng tôi nhấn mạnh sự ủng hộ chân thành đối với vấn đề hòa bình và hòa giải tại Afghanistan. Chúng tôi nhất trí rằng các bên cần tham gia giải quyết vấn đề, và người Afghanistan làm chủ tiến trình này”.

Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo hai nước đã thảo luận về các biện pháp tăng cường quan hệ song phương trên các lĩnh vực, nhất trí xây dựng các tuyến đường bộ, đường sắt, triển khai các dự án điện và một thỏa thuận về thương mại quá cảnh giữa hai nước.

Theo đánh giá của Bộ Ngoại giao Pakistan, chuyến thăm này là dấu hiệu phản ánh nguyện vọng của giới lãnh đạo hai nước trong việc cải thiện các mối quan hệ, đồng thời giúp lãnh đạo hai bên tăng cường hơn nữa những nỗ lực chung tìm kiếm hòa bình lâu dài, ổn định và thịnh vượng.

Pakistan đã giúp hơn 20 đại diện Taliban sang Qatar mở văn phòng đại diện hồi tháng 6 vừa qua theo một kế hoạch hòa bình của Mỹ, nhằm tạo cho lực lượng này một địa chỉ để có thể tham gia đối thoại. Song những diễn biến xung quanh việc thành lập văn phòng này và đề xuất đàm phán trực tiếp giữa Taliban với giới chức Mỹ đã khiến Tổng thống Karzai bất bình và đe dọa tẩy chay tiến trình hòa bình.

Trong khi đó, giới phân tích nhận định chuyến thăm Pakistan lần này khó có thể đạt được những kết quả mang tính đột phá, nhất là việc thúc đẩy các cuộc đàm phán trực tiếp với lực lượng Taliban. Afghanistan sẽ bầu cử tổng thống và quốc hội vào tháng 4 năm tới và khi đó ông Karzai sẽ kết thúc nhiệm kỳ tổng thống. Do đó đây có thể là chuyến thăm Pakistan cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống hiện nay của ông Karzai.

Về phía Pakistan, họ có thể sẽ đợi cho đến khi Afghanistan tổ chức xong các cuộc bầu cử, thì mới đưa ra quyết định về các chính sách với nước láng giềng Afghanistan.

Ông Parastia, Phó chủ tịch đảng Công lý và quyền lợi Afghanistan nhận định: “Pakistan vừa có chính phủ mới, do đó trong 6 hoặc 7 tháng tới, họ sẽ không giải quyết các vấn đề hiện nay với chính phủ đương nhiệm Afghanistan. Họ sẽ chờ cho đến sau cuộc tổng tuyển cử vào năm 2014 để xem ai sẽ lên nắm quyền”.

Quan hệ giữa Afghanistan và Pakistan thường xuyên căng thẳng trong những năm qua do chính phủ Afghanistan cáo buộc Pakistan để cho các thủ lĩnh của Taliban ẩn náu trên lãnh thổ của họ và cơ quan tình báo Pakistan ISI giúp Taliban hoạch định các cuộc tấn công xuyên biên giới nhắm vào các lực lượng liên minh do Mỹ lãnh đạo và các lực lượng Afghanistan.

Tuy nhiên, phía Pakistan bác bỏ các cáo buộc này, cho rằng họ luôn hợp tác với chính phủ Afghanistan trong cuộc chiến chống khủng bố, vì hòa bình của mỗi nước và khu vực./.