Trả lại vẻ đẹp nguyên sơ cho những phiến đá cổ đèo Mã Pì Lèng

Đèo Mã Pì Lèng nằm trên đoạn đường Hạnh Phúc nối hai huyện Đồng Văn và Mèo Vạc, đây là khu vực chứa đựng những giá trị di sản địa chất độc đáo trên vùng Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn. Sau khi ghi nhận hơn 30 vị trí trên đèo Mã Pì Lèng xuất hiện dòng chữ “A di đà phật” bằng sơn trắng, ngày 9/5/2022 huyện Mèo Vạc cử cán bộ đến hiện trường và khôi phục cảnh quan cho di sản danh lam thắng cảnh quốc gia.

Cụm từ “A di đà phật” bắt nguồn từ Phật giáo, vốn mang ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Tuy nhiên hành vi viết vẽ lên các phiến đá tai mèo ở đèo Mã Pì Lèng không chỉ khiến cụm từ này mất đi ý nghĩa vốn có mà còn ảnh hưởng đến cảnh quan chung, gây mất thiện cảm với du khách quốc tế không hiểu ý nghĩa của những từ này. Ngoài ra, đây cũng là hành vi “Hủy hoại hoặc gây nguy cơ hủy hoại di sản văn hóa” bị nghiêm cấm, quy định tại khoản 2, Điều 13 của Luật Di sản văn hóa năm 2013. Theo đó, Điều 71 Luật Di sản văn hóa cũng quy định “Người nào vi phạm các quy định của pháp luật về di sản văn hóa thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật”.

Theo lãnh đạo UBND huyện Mèo Vạc, sự việc này là bài học về công tác quản lý, về ý thức của một bộ phận du khách. Huyện sẽ chú trọng hơn đến công tác tuyền truyền nâng cao ý thức của người dân, du khách đối với việc gìn giữ, bảo vệ di sản. 

Riêng trong tập đá vôi silic màu đen ở chân vách taluy dương QL4C của đoạn đèo Mã Pì Lèng này, các nhà khoa học đã phát hiện được các hóa thạch đặc trưng cho môi trường biển sâu, đồng thời chứng minh rằng loại đá vôi này có tuổi cổ nhất so với tất cả các loại đá vôi tại khu vực. Các di sản địa chất khu vực đèo Mã Pì Lèng là kết quả của những hoạt động nội, ngoại sinh vô cùng phức tạp của vỏ Trái Đất, là bằng chứng xác thực về hoạt động của đứt gãy sông Nho Quế trong giai đoạn Tân kiến tạo và Hiện đại (khoảng 32 triệu năm trở lại đây đã xảy ra ở khu vực này).

Cùng với di tích lịch sử - danh thắng quốc gia Con đường Hạnh Phúc, các di sản địa chất đã tạo nên ở khu vực này một tổ hợp di sản có giá trị và một cảnh quan hoành tráng bậc nhất của Công viên địa chất. Mã Pì Lèng được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Danh lam thắng cảnh quốc gia theo Quyết định số 4194/QĐ-BVHTTDL ngày 16/11/2009. Không chỉ có giá trị khoa học vô cùng to lớn về di sản địa chất, đây còn là nguồn tài nguyên phong phú, hấp dẫn, có tiềm năng lợi thế để khai thác phát triển du lịch, góp phần vào tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh Hà Giang.

Không riêng tại Hà Giang, du lịch ngày càng phát triển và hội nhập, du khách cũng cần phải ứng xử văn minh và có trách nhiệm. Những hành động xâm hại di sản tương tự như hành vi xảy ra ở đèo Mã Pì Lèng cần phải được loại trừ, nhằm xây dựng một cộng đồng du lịch chất lượng, khai thác du lịch đi đôi với bảo tồn và gìn giữ vì mục tiêu phát triển bền vững./.