Bó hoa tươi thắm chiều thu

Một chiều thu nắng, có một ông già áo quần nghiêm chỉnh ôm một bó hoa rực rỡ đến nhà 194-đường Giải phóng hỏi nhà bác Long trước công tác ở Đài Tiếng nói Việt Nam.

Đoàn Quang Long, ở khu tập thể này ai chẳng biết... Ông là bí thư chi bộ liên tục nhiều khóa liền, lại cả là thường vụ Đảng ủy phường Phương Liệt (quận Thanh Xuân-Hà nội). Vợ ông, bà Lê Thị Thanh từng là tổ trưởng dân phố.

Ông ngạc nhiên trước người khách lạ và sửng sốt trước bó hoa tươi hồng.

-Bác không nhớ em à? Ông khách nói- Em là tay cán bộ ở Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình bị một tờ báo bêu, đang lo Đài Tiếng nói Việt Nam mà lên tiếng  thì chỉ có chết, thì bác xuống làm rõ vấn đề. Em nghỉ hưu mấy năm rồi, nay có dịp lên Hà Nội, hỏi từ 58 Quán sứ, đến 41 Bà Triệu, rồi 128C-  Đại La mới đến được đây.

Ông nắm tay người khách vào nhà: “Cám ơn đồng chí vẫn nhớ đến tôi!”

Ngày ấy, trên báo chí sôi lên chuyện “Những việc cần làm ngay”. Văn phòng Ủy ban Nhân dân tình Ninh Bình là một điểm xoáy. Thận trọng, ông cử phóng viên đi tìm hiểu tình hình. Không thể bỏ qua chuyện này nhưng càng không thể à uôm vì ông cũng đã từng ba đào khi là huyện ủy viên Nghĩa Đàn (Nghệ Tĩnh) với kiểu như người miền Nam nói: “Việc vậy mà không phải là vậy”. Ông hiểu những rắc rối của một cơ chế đang định hình, nhất là về tài chính bởi ông cũng đã từng là cán bộ tài vụ của Quốc doanh vận tải ô tô Liên khu 4...  Mà Ninh Bình lại vừa mới tách ra từ liên tỉnh Hà Nam Ninh, nội bộ văn phòng chưa ổn định.

Quả nhiên, làm việc với lãnh đạo tỉnh vỡ ra nhiều khúc mắc, lắt léo nội bộ. Người cán bộ bị nêu cơ bản là trong sáng nhưng không phải không có khuyết điểm. Các đồng chí lãnh đạo Ninh Bình cám ơn Đài thận trọng đã giải oan cho cán bộ và đặc biệt cám ơn đã giúp tỉnh có điều kiện giải tỏa được mớ bùng nhùng tồn tại lâu ngày.

Xuất thân từ cán bộ cơ sở, là công nhân trực tiếp sản xuất, cán bộ quản lý, cán bộ công đoàn ông thấu hiểu các vấn đề cơ sở và lớp lang tỷ mẩn trong công việc.

                                                          &

Hồi năm 1968, thấy ông có giải thưởng văn chương, lại là thường vụ Hội  Văn học nghệ thuật Nghệ Tĩnh, Tổng Công đoàn quyết định rút lên tăng cường cho công tác tuyên huấn. Ông được chọn một trong ba nơi: báo Lao Động, Nhà xuất bản Lao Động và Đài Tiếng nói Việt Nam. Ông quyết định về đài bởi đã hiểu rõ tác dụng của truyền thông trực tiếp từ khi còn là anh cán bộ thông tin ôm loa sắt ngồi trên chòi tuyền tin nơi thôn xóm; và cái loa truyền thanh trước cổng đã dựng cả xí nghiệp ô tô dậy khi Đài Tiếng nói Việt Nam nói tới xí nghiệp. Hơn nữa, ông là lớp người hành động, thích hợp với môi trường tác chiến hàng ngày.

Ở đài, ông được giao phụ trách mảng công thương và công đoàn. Ông đã phát huy thế mạnh của sản xuất công nghiệp trong việc tuyên truyền trên mặt sóng: kết nối,giây truyền, mạch lạc, hiệu quả... Rồi khi làm Trưởng ban thời sự,cái tác phong công nghiệp đã được khỏa trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội... Tổng giám đốc kiêm Tổng biên tập Trần Lâm đã khen việc tổ chức thành vệt như dây chuyền sản xuất phục vụ hiệu quả nhiệm vụ trọng tâm của một đơn vị đang nóng bỏng phục vụ chiến trường.

Số là, đoạn Toa xe Hà nội (thuộc Tổng cục Đường sắt) có phong trào hoán cải những cái cũ, hỏng và đóng mới các toa xe kịp phục vụ mặt trận. Vấn đề cần phải được đề cập liên tục, dài hơi mà thời lượng chương trình phát thanh công nghiệp chỉ có 15 phút/ngày; mà còn bao nhiêu vấn đề không thể bỏ qua. Ông đã tổ chức nói về đoạn toa xe này thành chuỗi, ngày nào cũng có cả tháng liền trong các chương trinh công nghiệp và thời sự; tạo ra điểm nhấn liên tục. nuôi dưỡng tốt cuộc thi đua của đơn vị và sự quan tâm ủng hộ của xã hội.

Xi măng là vấn đề nóng bỏng cho các công trình, nhất là công trình quốc phòng. Nhà máy xi măng Hải phòng mở chiến dịch lớn cả về số lượng và chất lượng. Vấn đề không đơn giản chuyển sản xuất từ lò đứng sang lò nghiêng mà còn sự trì trệ và cả tiêu cực.  Ông đã chủ động gặp lãnh đạo nhà máy ký kết việc cung cấp nhanh, chính xác tình hình kể cả mặt được và chưa được, cả tích cực và tiêu cực để  đài phối hợp cổ vũ, giáo dục, đấu tranh và huy động xã hội hỗ trợ. Vệt tuyên truyền tập trung này đã được đánh giá là kịp thời, hiệu quả, góp phần đáng kể vào việc  vượt kế hoạch đến trên một vạn tấn của nhà máy.

Hôm tổng kết chiến dịch, Phó thủ tướng Lê Thanh Nghị hỏi có mặt đài Tiếng nói Việt Nam không, rồi khen sự chủ động tích cực đóng góp có hiệu quả của đài, và đề nghị mở rộng trào lưu ký kết hỗ trợ nhau giữa các cơ quan truyền thông và các đơn vị sản xuất.

Nỗ lực chống tiêu cực, ông càng chăm chút đề cao các hành động tích cực. Từ hồi còn là cộng tác viên ông đã đạt giải nhất cuộc thi do Đài Tiếng nói Việt Nam và báo Lao động tổ chức với gương ông Bảo ở Quốc doanh Quản lý ô tô liên khu 4 có sáng kiến tái sinh dầu nhờn thải loại thành dùng được. Viết điển hình ông luôn đảm bảo tính trung thực, nêu bật động cơ, dùng quần chúng đánh giá nên các điển hình ông nêu được người nghe hoan nghênh và có sức bền. Đài Tiếng nói Việt Nam đã nêu cao gương chị Cù Thị Hậu nối sợi giỏi của ngành dệt rồi chị được tặng danh hiệu Anh hùng Lao động. Ông và phóng viên của đài còn tiếp phát hiện  các chị Đặng Thị Thương, Trần Thị Thư đạt kỷ lục nối sợi nhanh hơn Cù Thị Hậu. Đài cũng là nơi nêu gương cô mậu dịch viên ở cửa hàng bách hóa Lê Lai (thành phố Hồ Chí Minh) đã trả lại tiền triệu (bằng tiền tỷ bây giờ) và đồ dùng bỏ quên của khách hàng, khuấy động phong trào xây dựng mậu dịch viên Xã hội chủ nghĩa.

Trong công việc, ông luôn trăn trở sao cho làn sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam có được sự hòa đồng, đồng cảm của thính giả chứ không phải chỉ là nơi ban phát. Tham khảo kinh nghiệm phát thanh các nước Lào,Thái Lan, Ấn độ, Inđônêxia, Liên Xô... ông cổ vũ việc đưa tiếng nói nhân vật lên làn sóng và phóng viên trực tiếp trình bày trước máy. Ông luôn nhắc anh chị em: nói trước máy chỉ là phương pháp truyền tải còn nội dung, lời lẽ vẫn phải là uyên bác, không thể tùy tiện dễ dãi. Bởi vậy, việc chuẩn bị để nói trước máy công phu, cẩn trọng hơn viết bài cho phát thanh viên đọc. Đài Tiếng nói Việt nam là tiếng nói quốc gia, diễn đàn của toàn Đảng, toàn Dân. Nói trước diễn đàn rộng lớn có đủ nam, phụ, lão, ấu, học giả, thường dân là cực khó. Nói  phải mạch lạc, gợi cảm, thân, kính, gần gũi, được mọi người chấp nhận, không thể tùy tiện, à uôm, ngẫu hứng.

                                                          *

Nghỉ hưu đã trên hai mươi nhăm năm, đã gần tuổi thượng thượng thọ với cả đống bệnh tật, ông vẫn yêu đời, vẫn đậm cốt cách người công nhân làm báo. Việc gì có thề ông đều tự làm, vẫn thường xuyên theo dõi báo, đài và có ý kiến sắc sảo về thời cuộc....

.....Và thi thoảng, vẫn có những điển hình một thời của Tiếng nói Việt Nam đến thăm với những cánh hoa tươi thắm./.