Cần chấn chỉnh công tác an toàn của ngành than

Chỉ trong vòng hơn 1 tháng (3/4 đến 13/5/2024), các đơn vị thuộc Tập đoàn than khoáng sản Việt Nam - TKV để xảy ra 2 vụ tai nạn nghiêm trọng khiến 15 người thương vong (trong đó có 7 người chết). Trước những tai nạn đặc biệt nghiêm trọng này, Thủ tướng Chính phủ đã 2 lần ký Công điện yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả, hỗ trợ gia đình công nhân tử nạn, bị thương. Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu tỉnh Quảng Ninh tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm các quy định về an toàn lao động trong hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn, nhất là hoạt động khai thác than hầm lò, không để xảy ra các trường hợp tương tự. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả, ổn định sản xuất đặc biệt là điều tra, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan, xử lý nghiêm vi phạm theo quy định pháp luật (nếu có).

Trong khi chờ kết luận của cơ quan điều tra, những người đứng đầu Công ty than Thống Nhất - đơn vị để xảy ra vụ cháy khí Mê tan khiến 4 công nhân tử vong, 7 người khác bị thương ngày 3/4/2024 đã nhận trách nhiệm, đồng thời chấn chỉnh lại kỷ luật sản xuất.

Ông Nguyễn Mạnh Toán, Giám đốc Công ty Than Thống Nhất cho biết: "Công ty than Thống Nhất đã nghiêm túc nhìn nhận lại vấn đề thực hiện công tác an toàn trong công ty. Lãnh đạo công ty, cùng các trưởng phòng ban đã tới trực tiếp cùng cán bộ phân xưởng nhận lệnh, nhắc nhở các biện pháp an toàn ở đầu ca và ghi nhận các ý kiến phản hồi của công nhân để có giải pháp khắc phục nguy cơ; tăng cường từ Lãnh đạo công ty đến trưởng phòng, quản đốc đi kiểm soát ca 2, ca 3 bởi từ trước chỉ có ca 1 là cán bộ kiểm soát thì đông còn lại các ca còn lại thì chỉ có lực lượng ở bên an toàn".

Với môi trường làm việc đặc biệt dưới lòng đất, ngành than luôn nêu cao tinh thần "Kỷ luật và đồng tâm" nhất là hiện nay, diện sản xuất ngày càng xuống sâu và đi xa. Ngành than cũng đã nhận diện được những nguy cơ mất an toàn lao động dưới lòng đất nhưng nếu chưa đánh giá đúng mức độ và không kỷ luật thép, không có những dự báo cũng như đầu tư tổng thể về công tác an toàn, chắc chắn sẽ còn tiếp tục có những vụ tai nạn lao động thương tâm nữa xảy ra. Thực tế, vụ tai nạn nghiêm trọng ở than Thống Nhất chưa kịp "hạ nhiệt" đã thêm một vụ sụt lò chợ khiến 4 người thương vong ở than Quang Hanh. Giám đốc đơn vị này đã bị cho thôi chức vụ ngay sau khi để xảy ra liên tiếp tai nạn.

Nói về những tai nạn trong hầm lò, công nhân Nguyễn Văn Nam và Nguyễn Văn Hải thuộc 1 đơn vị ngành Than chia sẻ:

- "Sức nóng của các vụ nổ khí cực kỳ lớn, đến mấy nghìn độ C, đến Fe còn phải chảy ra nên cực kỳ nguy hiểm. Nếu đã xảy ra thì không còn sự sống nên phải phải ngăn chặn và phải phòng tránh các sự cố này. Nếu đã xảy ra thì phải dùng đến biện pháp cao nhất là sa thải và truy tố."

- "Rất nhiều trường hợp cũng làm tắt, làm ẩu và có thể xảy ra tai nạn. Đấy là những bài học trong nghề công nhân."

Năm 2023, ngành than xảy ra 11 vụ tai nạn khiến 15 người chết. Riêng từ đầu năm đến nay, ngành than ghi nhận 8 vụ tai nạn, làm 13 người chết, trong đó 2 vụ đặc biệt nghiêm trọng làm 7 người tử vong, gây thiệt hại lớn tài sản, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất, hoạt động kinh doanh và tâm lý bất an đối với người lao động.

TS Nguyễn Anh Thơ, Viện trưởng Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động cho biết những vụ tai nạn nghiêm trọng từ đầu năm đến nay ở Đồng Nai, Yên Bái hay Quảng Ninh đều cho thấy việc lơ là trong điều hành sản xuất và những cảnh báo về an toàn lao động chưa được xử lý một cách nghiêm túc.

"Trách nhiệm của người đứng đầu trong bất kỳ tổ chức nào là người chịu trách nhiệm chính khi xảy ra các tai nạn, sự cố và đặc biệt còn gây ra hậu quả nghiêm trọng. Tôi nghĩ rằng đây là thời điểm cần xử lý nghiêm khắc nhất có thể những vi phạm tất cả các cấp. Chúng ta cần đối diện với một thực tế rất rõ là nếu như chúng ta không xử lý thì nhiều người đứng đầu ở nhiều nơi khác sẽ còn chưa đầu tư và coi tính mạng của người lao động là giá trị nhất và cần bảo vệ nhất trong doanh nghiệp hiện nay", TS Thơ cho hay.

Để hạn chế mức thấp nhất những tai nạn rủi ro của ngành than, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh có chỉ thị, yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường quản lý nhà nước, điều tra làm rõ nguyên nhân các vụ tai nạn, giám sát các nguy cơ gây mất an toàn đặc biệt là các doanh nghiệp cần chấn chỉnh và nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu.

Ông Hoàng Sỹ Hưng, Chánh thanh tra Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội tỉnh Quảng Ninh cho biết: "Từ việc kiểm tra và theo dõi các đơn vị hoạt động, Sở sẽ tham mưu cho UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành các văn bản, chỉ thị để chỉ đạo để chỉ đạo để tăng cường công tác đảm bảo an toàn vệ sinh lao động. Mong muốn của Quảng Ninh là làm sao để nâng cao nhận thức hơn nữa của người quản lý, người đứng đầu doanh nghiệp để tập trung, lãnh đạo, chỉ đạo công tác ATVSLĐ cải thiện điều kiện việc làm cho người lao động và giảm thiểu tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp."

Trong năm 2023, tỉnh Quảng Ninh giải quyết hưởng mới cho gần 690 trường hợp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp và hơn 630 trường hợp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp hưởng chế độ một lần. Tất cả cho thấy những hậu quả nặng nề, dai dẳng của tai nạn lao động với gia đình và xã hội. Trước khi có sự đột phá, đổi mới trong cách thức và quản trị về ATVSLĐ, điều quan trọng nhất là cần nêu cao ý thức kỷ luật, tuân thủ nghiêm ngặt mọi quy trình đảm bảo an toàn trong quá trình sản xuất của cả chủ doanh nghiệp và người lao động. An toàn lao động cần được thực hiện ở mọi lúc, mọi nơi để mọi người đều trở về nhà an toàn sau mỗi ca làm việc.