Diện mạo nông thôn đã thay đổi rõ nét

• Thủ tướng biểu dương ý chí và thành tựu của nông dân 

Sáng 20/3, Ban Bí thư Trung ương Đảng làm việc với Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng thí điểm mô hình nông thôn mới, nghe báo cáo kết quả thực hiện Chương trình giai đoạn 2009-2011. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh chủ trì cuộc làm việc. Cùng dự cuộc làm việc có Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng thí điểm nông thôn mới Trung ương và thường trực Ban Chỉ đạo.

Sau 3 năm triển khai, các nội dung xây dựng nông thôn mới đều được triển khai và cơ bản đạt yêu cầu đặt ra. Về quy hoạch nông thôn mới, tính đến tháng 11/2009, cơ bản đã hoàn thành quy hoạch chung; tháng 6/2010, cơ bản xong quy hoạch chi tiết ở 11 xã điểm trong cả nước. Sau 3 năm đã huy động  hơn 2.500 tỷ để xây dựng các nội dung xây dựng nông thôn mới ở 11 xã điểm.

Đến nay, đã có 8 trong số 11 xã điểm cơ bản hoàn thành các tiêu chí về hạ tầng, tạo sự thay đổi rõ nét diện mạo nông thôn và tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. So với năm 2008, thu nhập của người dân các xã điểm năm 2011 đã tăng bình quân khoảng 62,6%; đến năm 2011 có 6/11 xã đạt tiêu chí thu nhập của vùng; tỷ lệ hộ nghèo ở xã giảm thấp nhất đạt từ 6-7%.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại buổi làm việc

Đến nay đã có 9 xã điểm đạt chuẩn giáo dục; 10 xã đạt tiêu chí y tế, 7 xã đạt tiêu chí về nhà văn hóa, khu thể thao; 9 xã đạt tiêu chuẩn làng văn hóa; 6 xã đạt tiêu chí môi trường; 11 xã điểm đều đạt tiêu chí về xây dựng hệ thống chính trị.

Tuy nhiên, kết quả mô hình nông thôn mới vẫn còn một số tiêu chí và kết quả chưa đạt được và chưa vững chắc. Sản xuất chủ yếu nhỏ, lao động nông nghiệp chiếm tỷ trọng lớn, đời sống văn hóa còn thấp, môi trường ô nhiễm. Trong giai đoạn đầu, do trình độ phát triển kinh tế và thu nhập của nhân dân còn thấp, nên các xã đều lúng túng trong việc huy động nguồn lực của nhân dân ở cơ sở. Cơ chế đảm bảo cho người dân phát huy vai trò chủ thể trong xây dựng nông thôn mới chưa được quy định hướng dẫn cụ thể bằng các văn bản pháp lý, dẫn đến thiếu căn cứ để người dân tham gia giám sát thực hiện.

Từ thực tiễn kết quả đã đạt được, Ban Chỉ đạo đề nghị Ban Bí thư ra kết luận về kết quả thực hiện chương trình thí điểm xây dựng nông thôn mới; đề nghị Ban Bí thư chỉ đạo Chính phủ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ các xã điểm triển khai các đề án đã được duyệt; sớm xây dựng và ban hành một số văn bản hướng dẫn cụ thể các tiêu chí nông thôn mới (còn thiếu hoặc chưa phù hợp).

Phát biểu tại cuộc làm việc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lưu ý thêm một số nhiệm vụ khi tiếp tục thực hiện Nghị quyết của Đảng về Tam Nông. Theo đó, kết quả quan trọng trọng nhất sau 3 năm triển khai xây dựng nông thôn mới chính là đã hình thành được hình hài của nông thôn mới trong tất cả các lĩnh vực.

Qua việc chỉ đạo thực hiện, đã kiểm nghiệm được cả mặt hợp lý và chưa hợp lý của Bộ tiêu chuẩn quốc gia về xây dựng nông thôn mới để có thể bổ sung, điều chỉnh; khơi dậy được một không khí xây dựng nông thôn mới, huy động được nhiều nguồn lực.

Tổng Bí thư cũng lưu ý 2 điểm: Đó là mô hình nông thôn mới vẫn còn một số tiêu chí chưa đạt, hoặc đạt nhưng chưa vững chắc. Tổng Bí thư đặt vấn đề tại sau một số tiêu chí mà nhiều xã chưa đạt được và vẫn còn lúng túng trong huy động nguồn lực; lượng vốn trong dân, trong doanh nghiệp còn thấp.

Tổng Bí thư Nguyên Phú Trọng nêu rõ, trong thời gian tới cần tiếp tục tục đẩy mạnh thực hiện toàn diện Nghị quyết của Trung ương về nông nghiệp, nông thôn và nông dân, chứ không chỉ tập trung riêng vào nông thôn. Chính vì vậy cần kiểm tra, đôn đốc thường xuyên, xác định về nông thôn mới, cần tiếp tục hoàn thiện bổ sung, cụ thể hóa những tiêu chí mô hình nông thôn mới chung và cho từng vùng, điều chỉnh những chỉ tiêu còn thiếu và chưa phù hợp.

Xây dựng nông thôn mới là nông nghiệp, nông thôn đang trong tiến trình tiến lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhưng phải đảm bảo giữ gìn văn hóa dân tộc làng xã. Chính vì vậy khi triển khai không cứng nhắc, máy móc. Tiếp tục phát huy mạnh hệ thống chính trị cơ sở, đặc biệt coi trọng vai trò làm chủ của dân, dân quyết, dân đóng góp, dân giám sát kiểm tra.

Ban Bí thư Trung ương Đảng đồng tình với đề nghị hoàn tất hoạt động cơ cấu, tổ chức bộ máy của Ban Chỉ đạo quốc gia về xây dựng nông thôn mới Trung ương; đề nghị Ban Chỉ đạo chuyển giao cho Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu về xây dựng nông thôn mới.

Sau cuộc làm việc này, Ban Bí thư sẽ ra kết luận về kết quả thực hiện chương trình thí điểm xây dựng nông thôn mới./.