Động đất ở Kon Tum và gần biên giới Việt – Trung

Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần cho biết, trận động đất tại Kon Plông, Kon Tum xảy ra lúc 2 giờ 27 phút 08 giây (giờ Hà Nội) sáng nay (3/9), với độ lớn 2.9, vị trí có tọa độ (14.847 độ vĩ Bắc, 108.251 độ kinh Đông), độ sâu chấn tiêu khoảng 8.1 km. Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 0.

Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần - Viện Vật lý Địa cầu vẫn đang tiếp tục theo dõi trận động đất này.

Cũng trong rạng sáng nay, lúc 3 giờ 18 phút 54 giây (giờ Hà Nội), một trận động đất có độ lớn 2.8 xảy ra tại vị trí có tọa độ (22.728 độ vĩ Bắc, 103.176 độ kinh Đông), độ sâu chấn tiêu khoảng 8.1 km. Động đất xảy ra tại khu vực tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, gần huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.

Thời gian qua, động đất ghi nhận ở nhiều khu vực, trong đó Kon Plông tiếp tục là điểm nóng khi xảy ra hàng chục trận động đất chỉ trong vòng 10 ngày. Trong đó có trận động đất mạnh nhất hơn một thế kỷ ở khu vực này vào chiều 23/8, độ lớn 4.7.

Theo các nhà khoa học Viện Vật lý địa cầu động đất liên tiếp thời gian qua ở Kon Tum là động đất kích thích, xảy ra do hoạt động tích nước của hồ chứa thủy điện.

Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, kết quả nghiên cứu trước đây về chế độ kiến tạo và hoạt động động đất tại khu vực Kon Tum và lân cận chưa đủ độ chi tiết, đồng thời, chưa có những nghiên cứu chi tiết về động đất kích thích trong khu vực. Vì vậy, cần có thêm nghiên cứu chi tiết để phục vụ xác định nguyên nhân, mức độ nguy hiểm động đất và đề xuất các giải pháp ứng phó phù hợp.

Động đất kích thích xảy ra khi hồ chứa thủy điện hoặc thủy lợi hoạt động tích nước, tạo sức ép lên hệ thống đứt gãy bên dưới khiến động đất xảy ra sớm hơn so với hoạt động tự nhiên.

Tại Kon Plông, động đất liên tiếp xảy ra trong thời gian từ tháng 4/2021 đến nay, ngay khi công trình Thủy điện Thượng Kon Tum tích nước và vận hành tổ máy số 1 vào 24/3/2021. Trong gần một năm rưỡi, khu vực này ghi nhận hàng trăm trận động đất từ 2.5-4.7 độ, gấp 6 lần số trận động đất ghi nhận ở khu vực này trong hơn một thế kỷ trước.

Tại Việt Nam, động đất kích thích từng xảy ra tại thủy điện Hòa Bình, thủy điện Sông Tranh 2, thủy điện Đắk Đrink. Trong đó, động đất kích thích xảy ra tại sông Tranh 2 kéo dài từ năm 2012 đến nay với hàng trăm trận, từng gây xáo trộn đời sống người dân hai huyện Bắc Trà My và Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam) trong thời gian dài. Động đất kích thích có thể kéo dài vài năm nhưng cũng có thể kéo dài vài chục năm như từng xảy ra tại Ấn Độ.

Theo PGS.TS Cao Đình Triều, Viện Địa vật lý ứng dụng, động đất sẽ còn tiếp tục xảy ra tại khu vực Kon Plông theo chu kỳ của động đất kích thích, liên quan chặt chẽ đến việc nâng hạ mực nước hồ chưa. Tuy nhiên, ông cho rằng động đất kích thích cực đại ở khu vực này ít khả năng vượt quá 5.0 độ./.