Ai là chủ lô đất gần 1.000 m2 ở Sơn Trà?

Ngày 28/12/2009, Tòa án nhân dân quận Sơn Trà (TP. Đà Nẵng) chia thừa kế lô đất tranh chấp gần 1.000m² (tại thửa đất 38, tờ bản đồ 76, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà), giữa nguyên đơn là bà Ngô Thị Mão và bị đơn là ông Ngô Tấn Hòe (đều là con ông Ngô Tấn Phổ và bà Nguyễn Thị Hai, đã chết). Bản án đã được chia công bằng cho các con của ông Phổ, nhưng sau đó ông Hòe kháng án vì cho rằng, thửa đất nói trên của vợ chồng ông khai phá.

Khu đất đang tranh chấp

Trong lúc tòa phúc thẩm đang thụ lý thì Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Đà Nẵng (TN&MT - ĐN) ra Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận tạm thời quyền sở hữu nhà, đất nói trên, đồng thời UBND quận Sơn Trà ra quyết định công nhận thửa đất này là của ông Ngô Tấn Hòe. Việc làm trái khoáy này của UBND quận Sơn Trà làm cho những người con khác của ông Phổ nguy cơ lâm vào cảnh trắng tay vì tài sản do cha mẹ để lại chỉ một mình ông Hòe được hưởng.

Chủ tịch phường xác nhận trước “quên” sau

Theo hồ sơ chúng tôi có được thì thửa đất trên đã được ông Lê Văn Soạn, Chủ tịch UBND phường Thọ Quang quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng (nay là Bí thư, kiêm Chủ tịch phường Thọ Quang) ký xác nhận vào ngày 24/12/2001, nguồn gốc đất do vợ chồng ông Ngô Tấn Phổ và bà Nguyễn Thị Hai “tự khai hoang vào năm 1958, với mục đích làm nhà ở”. Ông Soạn còn cam đoan: “Tôi xin chịu trách nhiệm cá nhân trước pháp luật về những điều đã xác nhận trên”.

Trên cơ sở sử dụng đất thực tế cùng những xác nhận về nguồn gốc đất như vậy, ngày 9/4/2002, ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Địa chính Nhà đất (nay là Sở TN&MT - ĐN) đã ký Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, đất tạm thời số 3403072180 cho ông Phổ và bà Hai trên diện tích 988,80m². Ông Lê Thanh Bình là người trực tiếp thu thuế nhà đất cũng xác nhận: ông Ngô Tấn Phổ từ năm 2001 trở về trước đã đóng thuế nhà, đất đầy đủ đối với diện tích đất đó. Hiện bà Ngô Thị Mão (con gái ông Phổ, bà Hai còn lưu giữ các biên lai nộp thuế đối với diện tích đất nói trên).

Tại biên bản xác định ranh giới thửa đất do Sở Địa chính - Nhà đất TP. Đà Nẵng lập ngày 1/6/2001, chính ông Ngô Tấn Hòe đã ký xác nhận thửa đất trên là của bà Nguyễn Thị Hai, đất của ông chỉ nằm tiếp giáp ở phía Đông.

Ngoài ra, tại giấy cho đất do bà Hai viết cho cháu là Ngô Tấn Dũng năm 2002, chính ông Hòe cũng đã xác nhận đất này là của cha mẹ ông cho ông Dũng và Trưởng tộc họ Ngô là ông Ngô Tấn Diêm cũng có văn bản gửi Tòa án Nhân dân quận Sơn Trà là thửa đất trên do ông Phổ, bà Hai khai phá.

Chính quyền cố tình bỏ qua những chứng cứ rõ ràng!

Căn cứ vào những chứng cứ xác thực đó, cùng những lời khai nhận trước Toà, tại Bản án số 49/2009/DS-ST ngày 28/12/2009, Tòa án Nhân dân quận Sơn Trà đã kết luận: Lô đất gần 1.000m² (tại thửa đất 38, tờ bản đồ 76, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà) thuộc quyền quản lý sử dụng hợp pháp của vợ chồng ông Ngô Tấn Phổ và bà Nguyễn Thị Hai. Từ đó tuyên chia thừa kế thửa đất nói trên cho các con của ông Phổ và bà Hai theo pháp luật. Ông Ngô Tấn Hòe cũng được chia một phần tài sản này. Sau đó, ông Hòe kháng án vì cho rằng thửa đất nói trên là của vợ chồng ông khai phá. Trong khi Tòa án nhân dân TP. Đà Nẵng đang thụ lý xem xét theo trình tự phúc thẩm thì ngày 9/2/2010, Sở TN&MT - ĐN ra Quyết định thu hồi giấy chứng nhận tạm thời quyền sở hữu nhà, đất nói trên vì cho rằng giấy xác nhận nguồn gốc đất trước đây không đúng với hiện trạng thửa đất. Ngày 10/5/2011, UBND quận Sơn Trà ra quyết định công nhận thửa đất trên thuộc về ông Ngô Tấn Hòe.

Một vụ việc tranh chấp nhà đất đã và đang được Toà án thụ lý giải quyết, sao cơ quan hành chính lại nhảy vào giải quyết với kết quả ngược lại với nhận định đánh giá của cơ quan tài phán? Chuyện lạ này chỉ có ở TP. Đà Nẵng mà thôi.

Một vấn đề đáng nói trong cách giải quyết ngược đời này là chính quyền quận Sơn Trà và ngành Tài nguyên môi trường TP. Đà Nẵng đã thu hồi Giấy chứng nhận tạm thời quyền sở hữu nhà, đất của ông Phổ bà Hai, rồi công nhận thửa đất do ông Phổ, bà Hai tạo lập thuộc quyền quản lý sử dụng của ông Ngô Tấn Hoè là sai cả thẩm quyền và thiếu căn cứ pháp lý và thực tế.

Cách đây gần 10 năm, chính ông Lê Văn Soạn, Chủ tịch phường Thọ Quang đã xác nhận nguồn gốc đất là do ông Ngô Tấn Phổ và bà Nguyễn Thị Hai tạo lập, thì nay lại xác nhận việc thu hồi nói trên. Quan điểm của ông Chủ tịch phường “tiền hậu bất nhất” như vậy thì căn cứ vào đâu mà UBND quận Sơn Trà công nhận phần đất này của ông Hòe? Mặt khác, nếu quả thật diện tích đất đó thuộc về ông Hoè, thì tại sao trong gần 10 năm cha mẹ mình được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, đất, ông Ngô Tấn Hòe không có ý kiến gì? Nay bố mẹ mất, không để lại di chúc, ông Hòe mới khiếu nại nhằm chiếm đoạt hết tài sản.

Nền đất nhà ông Phổ, bà Hai vẫn còn

Chứng cứ thiếu cơ sở

Trở lại Quyết định số 1499 của UBND quận Sơn Trà ngày 10/5/2011 công nhận thửa đất trên thuộc về ông Hòe, chúng tôi thấy Quyết định này chưa thực sự khách quan, gây thiệt hại cho các đồng thừa kế của ông Phổ, bà Hai.

Thứ nhất, UBND quận dựa trên báo cáo xác minh của Hội đồng tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai của UBND phường Thọ Quang, trong khi Hội đồng này cũng dựa trên ý kiến các nhân chứng và các biên lại nộp thuế thổ trạch của ông Hòe, ông Phổ, bà Hai từ năm 2001 trở về trước. Trong các biên lai mà ông Hòe cung cấp không ghi rõ là nộp cho thửa đất nào vì ông Hòe có rất nhiều thửa đất. Trong khi đó, ông Phổ chỉ có một thửa đất duy nhất. Điều này cho thấy, ông Phổ đã đóng thuế cho diện tích đất nói trên. Trong sổ thuế nông nghiệp ông Hòe cung cấp, có 2 thửa đất nhưng diện tích lớn hơn thửa đất đang tranh chấp. Mặt khác, tại biên bản ghi những lời khai của các nhân chứng, nhiều lời khai cho rằng, đất đó thuộc về ông Phổ, bà Hai, một vài lời khai thì nói thuộc về ông Hoè. Vậy Hội đồng tư vấn và UBND quận Sơn Trà có những chứng cứ nào khác để công nhận lời khai nhân chứng này bác lại lời khai nhân chứng khác?

Hội đồng tư vấn cho rằng, ông Hòe có Giấy xác nhận nguồn gốc số 38, tờ 76. Vậy xin hỏi nguồn gốc này do ai xác nhận, có phải UBND phường Thọ Quang không? Trong khi đó trước đây, chính Chủ tịch UBND phường Thọ Quang đã xác nhận và cam đoan nguồn gốc đất đó là do vợ chồng ông Phổ, bà Hai khai phá.

Theo khoản 1, Điều 16, Nghị định 81/2004 của Chính phủ thì: Căn cứ để giải quyết tranh chấp đất đai trong trường hợp các bên tranh chấp không có giấy tờ về quyền sử dụng đất thì căn cứ vào Chứng cứ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đất do các bên tranh chấp đưa ra và do Hội đồng giải quyết tranh chấp đề xuất. Thế nhưng, chứng cứ mà bà Ngô Thị Mão cung cấp cho UBND quận Sơn Trà có đầy đủ các nhân chứng lại không được xem xét một cách công tâm.

Để thửa đất trên trở về với chính chủ của nó, chúng tôi đề nghị UBND quận Sơn Trà phải xem xét thật thấu tình đạt lý, đừng để các đồng thừa kế khác của ông Phổ, bà Hai không được hưởng di sản sản do bố mẹ mình để lại như vậy./.