Vụ nhà ở Dũng Liệt: Người dân mòn mỏi đợi chờ câu trả lời từ chính quyền, chủ đầu tư

Sau loạt 3 bài viết đăng trên Báo Điện tử VOV để làm rõ nội dung đơn thư tố cáo của người dân, phản ánh việc họ bị mắc kẹt khi mua đất tại dự án Nhà ở Dũng Liệt, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh khi phát hiện các lô đất đã mua chưa được cấp phép, đồng thời đang được chủ đầu tư thế chấp ngân hàng, “bán chồng lô”, người dân tiếp tục gửi đơn thư kêu cứu lần 2 đến Báo Điện tử VOV, bày tỏ bức xúc trước câu trả lời của chủ đầu tư và đơn vị phân phối với cơ quan báo chí.

Bán “chồng lô” là vô tình hay cố ý?

Cụ thể, trong bài viết “Dự án Nhà ở Dũng Liệt (Bắc Ninh): Sai sót do chưa hiểu luật?”, đại diện chủ đầu tư, ông Nguyễn Thành Chu, người đại diện pháp luật Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư xây dựng Khu Đô thị cho rằng, việc bán “chồng lô” là hiểu lầm. Vì thời điểm đó ông Chu đang đi công tác và một giám đốc khác “ở nhà không biết” nên đã dẫn đến sự nhầm lẫn, rao bán 2 lô đất đã được đặt cọc trước đó.

Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân và tìm hiểu của phóng viên, thời điểm Công ty Tư vấn và Đầu tư xây dựng Khu Đô thị ra thông cáo báo chí mở bán dự án Nhà ở Dũng Liệt vào tháng 8/2022, ông Nguyễn Thành Chu không còn là đại diện pháp luật của công ty này. Tại thời điểm đó, người đại diện pháp luật của công ty là ông Nguyễn Huy Quang, chức danh giám đốc. Ông Quang cũng là người ký tên trong thông cáo báo chí về việc mở bán dự án Nhà ở Dũng Liệt.

Ông Ngô Bá Hiếu (Yên Phong, Bắc Ninh) cho rằng, việc chủ đầu tư giải thích việc bán chồng lô do nhầm lẫn, sơ xuất là điều hết sức phi lý.

“Ngay từ thời điểm ngày 19/9/2022, chúng tôi đã lên Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội để xin cung cấp thông tin về Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Xây dựng Khu đô thị. Theo văn bản chứng nhận đăng ký kinh doanh của Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và xây dựng Khu đô thị mà Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cung cấp, từ thời điểm 30/3/2022, ông Nguyễn Thành Chu không còn trong danh sách thành viên góp vốn, đồng thời cũng không còn là người đại diện pháp luật của công ty. Thời điểm này, người đại diện pháp luật là là ông Nguyễn Huy Quang - người ký thông cáo báo chí ngày 25/8/2022 khi dự án mở bán với tên thương mại là Yên Phong central.

Do đó việc ông Chu nói rằng  thời điểm này đi công tác, xảy ra sơ xuất là hoàn toàn không đúng sự thật. Như vậy đây có thực sự là sự nhầm lẫn vô tình hay có sự sắp đặt rõ ràng?”, ông Hiếu bức xúc.

Ông Ngô Bá Hiếu cũng đặt ra câu hỏi liệu chỉ là sự ngẫu nhiên khi có 2 lô đất bị bán trùng nhau như lời ông Chu nói hay không. Mối quan hệ giữa Công ty Cổ phần phát triển đô thị Phương Bắc Bắc Ninh và Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư xây dựng Khu Đô thị thế nào? Và liệu những người mua đất phải chăng đang là nạn nhân?

Theo phản ánh của người dân, thời điểm ngày 25/8/2022, sau khi có thông cáo báo chí của Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Khu đô thị công bố danh sách 6 sàn được quyền quảng bá, phân phối dự án, các sàn này đã tiếp tục chạy quảng cáo rầm rộ trên báo chí, các trang mạng xã hội. Các sàn đều truyền thông và đưa ra bản đồ, trong đó có nhiều lô đất tô màu vàng được mở bán trong đợt đó. Song thực tế những lô đất đó đều trùng với những lô đất đã được mua trước đó từ Công ty Cổ phần phát triển đô thị Phương Bắc Bắc Ninh, không phải chỉ hy hữu 2 lô như ông Chu đã nói.

“Nếu biết dự án chưa được cấp phép, đang thế chấp, chúng tôi không dại xuống tiền tỷ”

Cũng trong bài viết “Dự án Nhà ở Dũng Liệt (Bắc Ninh): Sai sót do chưa hiểu luật?”, đại diện Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư xây dựng Khu Đô thị (địa chỉ Đông Anh, Hà Nội) là chủ đầu tư dự án và Công ty Cổ phần phát triển đô thị Phương Bắc Bắc Ninh - Đơn vị phát triển dự án đồng thời là đơn vị được phân phối dự án trực tiếp, đã thừa nhận dự án chưa được cấp phép và đã thế chấp tại ngân hàng.

Bà Lại Phương Lan, Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển đô thị Phương Bắc thừa nhận mình không tìm hiểu rõ và chưa nắm sâu luật về kinh doanh bất động sản, nên có hiện tượng ký góp vốn, văn bản thoả thuận nhận chỗ, đặt cọc... và việc này là hoàn toàn chưa đúng với pháp luật. Tuy nhiên, bà Lan khẳng định chỉ ký thỏa thuận huy động vốn với khách hàng, không phải hợp đồng mua bán “chỉ có người dân hiểu là mua bán và đây là quyền của họ”.

Bà Lại Phương Lan cũng cho biết, Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc, là đơn vị hỗ trợ giúp Công ty Cổ phần Phát triển đô thị Phương Bắc tìm kiếm khách hàng “góp vốn”, chứ không phải “bán đất”.

Trước những câu trả lời của Chủ đầu tư và nhà phân phối, người dân không khỏi bức xúc, đồng thời đặt câu hỏi “Chúng tôi có đang bị lừa”?

Trong đơn thư mới nhất gửi đến Báo Điện tử VOV, người dân đã bác bỏ hoàn toàn câu trả lời “vô lý” của bà Lan và ông Chu.

Ông Bùi Ngọc Dương (TP. Bắc Ninh) bức xúc cho biết: “Trên thực tế, sau khi có thông tin rò rỉ về đơn khởi kiện của ngân hàng ngày 19/12/2022, ngày 21/12  chúng tôi có cuộc làm việc trực tiếp với bà Lan, người dân đã có ghi âm, ghi hình lại, bà Lan cũng thừa nhận bản thân bị động không hề hay biết việc dự án đang bị cầm cố tại ngân hàng. Vậy tại sao bà Lan lại trả lời trên báo chí rằng không hề che giấu việc này và đã nói rõ với khách hàng?

Căn cứ trên đơn khởi kiện của ngân hàng, thì dự án này đã được thế chấp từ ngày 28/2/2020, thời điểm Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc, mở bán là tháng 4/2020, tức sau thời điểm dự án thế chấp. Như vậy, rõ ràng dự án đang thế chấp nhưng chủ đầu tư, đơn vị phân phối là Công ty Cổ phần Phát triển đô thị Phương Bắc và Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc vẫn đem đi bán cho khách hàng”.

Ông Dương cùng nhiều người dân mua đất tại dự án Nhà ở Dũng Liệt khẳng định, trong văn bản ký kết không hề có cụm từ nào là “góp vốn”. Tất cả công tác truyền thông, bán hàng từ Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc đến Công ty Cổ phần phát triển đô thị Phương Bắc đều tư vấn đây là “mở bán dự án”.

“Nếu Công ty Cổ phần phát triển đô thị Phương Bắc nói rõ với khách hàng đây là hợp đồng góp vốn, thì không bao giờ có chuyện chúng tôi xuống tiền đến 95% để doanh nghiệp đi đầu tư”, ông Dương nói.

Ông Nguyễn Đức Huân (TP. Bắc Ninh) cũng cho hay: “Không chỉ Công ty Công ty Cổ phần phát triển đô thị Phương Bắc mà cả Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc đều tư vấn là bán đất. Vậy ở đây, Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc không tìm hiểu tính pháp lý của dự án trước khi bán hay dù biết dự án chưa được cấp phép, đang được cầm cố tại ngân hàng vẫn tư vấn để bán cho người dân? Sau thời gian dài người dân kêu cứu, gửi đơn thư đến chính quyền địa phương, chủ đầu tư,  nhưng cũng chỉ nhận được những lời hứa, đến nay tài sản trị giá tiền tỷ của chúng tôi vẫn đang bị treo lơ lửng không biết đi đâu về đâu”, ông Huân bức xúc.

Cũng theo ông Nguyễn Đức Huân, trước hàng loạt sai phạm của dự án Nhà ở Dũng Liệt, đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản, người dân mua đất tại Dự án đã nhiều lần gửi đơn kêu cứu đến các cơ quan chức năng, trong đó có Sở Xây Dựng tỉnh Bắc Ninh, UBND huyện Yên Phong nhưng chưa nhận được câu trả lời thỏa đáng.

“Chúng tôi được biết UBND tỉnh Bắc Ninh đã có văn bản giao Sở Xây dựng và UBND huyện Yên Phong làm rõ những vấn đề đang tồn tại ở dự án Nhà ở Dũng Liệt, có hướng giải quyết cho người dân. Nhưng sau thời gian dài kêu cứu, chúng tôi vẫn chưa nhận được câu trả lời từ Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh cũng như UBND huyện Yên Phong. Người dân đang rất hoang mang không biết tài sản của mình sẽ đi đâu về đâu.

Chúng tôi được biết Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh là đơn vị trực tiếp ra văn bản đồng ý cho Công ty TNHH tư vấn Đầu tư và xây dựng Khu đô thị kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai với 236 lô đất ở thuộc dự án Nhà ở xã Dũng Liệt, huyện Yên Phong với các điều kiện kèm theo. Thời điểm ký văn bản là 2/11/2021, tại văn bản của Sở Xây dựng, cơ quan này cho biết, Công ty TNHH tư vấn đầu tư và xây dựng Khu đô thị cam kết chưa thế chấp dự án hay một phần dự án và các lô đất ở đang đề nghị bán nhà ở hình thành trong tương lai nêu trên cho bất cứ cá nhân, tổ chức nào và chủ đầu tư chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung này.

Nhưng thực tế, dự án đã được thế chấp tại ngân hàng từ năm 2020, vậy Sở Xây dựng Bắc Ninh thời điểm ra văn bản đã không kiểm định được nội dung này? Để xảy ra sai phạm tại một dự án lớn, trách nhiệm của các cơ quan chức năng như Sở Xây dựng, UBND huyện Yên Phong ở đâu?

Kể từ tháng 8/2022, khi Công an tỉnh Bắc Ninh vào cuộc yêu cầu Công ty TNHH tư vấn Đầu tư và xây dựng Khu đô thị ngừng việc giao dịch các lô đất để xác minh, làm rõ nội dung phản ánh của người dân. Thế nhưng đến nay đã gần 10 tháng, người dân vẫn mòn mỏi đợi kết luận của cơ quan chức năng.

Khi nào người dân được nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình?”, ông Huân đặt câu hỏi.

Luật sư nói gì về cáo buộc “lừa đảo”?

Qua loạt bài viết của VOV và hồ sơ vụ việc Dự án nhà ở Dũng Liệt, luật sư La Xuân Yến (đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng): “Cần thẳng thắn xem xét trách nhiệm của chính quyền địa phương và cơ quan quản lý. Để xảy ra sai phạm như trên là trách nhiệm rất lớn của các cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương như Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh, UBND huyện Yên Phong... Các cơ quan này đã thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý Nhà nước để cho chủ đầu tư, nhà phân phối, nhà môi giới ngang nhiên vi phạm.

Trong vụ việc này, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức từ chủ đầu tư đến chính quyền, cơ quan quản lý cần xem xét và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”.

Đặc biệt, khi vụ việc này đã kéo dài khá lâu, người dân cũng đã gửi đơn khiếu nại khắp nơi nhưng chưa được xử lý đến cùng, khiến những người dân đã mua đất của dự án luôn trong tâm trạng lo lắng, bất an về quyền lợi của mình có được bảo vệ hay không. Do đó, cần phải quy trách nhiệm và có chế tài xử lý nghiêm. Để bảo vệ và đòi lại được quyền và lợi ích cho người dân trong vụ việc này, rất cần sự điều tra, vào cuộc của các cơ quan Nhà nước cấp trên.

Qua theo dõi trả lời của chủ đầu tư và đơn vị phân phối tại các bài viết của VOV, luật sư La Xuân Yến cho rằng, việc dự án giao dịch với người dân đã được Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư xây dựng Khu Đô thị thế chấp toàn bộ cho ngân hàng trong khi dự án chưa được cơ quan chức năng cho phép chuyển nhượng là vi phạm Điều 55, Luật kinh doanh Bất động sản 2014.

“Công ty Đô Thị đã có hành vi đưa ra thông tin giả, không đúng sự thật làm cho người dân tin và đã đặt cọc tiền để mua các lô đất của dự án”, luật sư La Xuân Yến nhận định. Bên cạnh đó, chủ đầu tư còn có dấu hiệu lừa dối cơ quan chức năng để mở bán dự án lần thứ 2, cụ thể đã bán 2 lô đất của dự án 2 lần cho 2 người khác nhau. Điều này vi phạm Điều 174 Bộ Luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017)”, luật sư La Xuân Yến nêu rõ.

Cũng theo luật sư Yến, bà Lại Phương Lan -  Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển đô thị Phương Bắc không thể lấy lý do chưa nắm rõ Luật Kinh doanh bất động sản mà đã ký văn bản thỏa thuận với người dân và cho rằng đó là văn bản thỏa thuận góp vốn.

“Bà Lan viện lý do các văn bản thỏa thuận đã ký là các hợp đồng kêu gọi vốn là không đúng, bởi vì toàn bộ nội dung trong văn bản thỏa thuận đều là nội dung mua bán lô đất, và thực tế người dân cũng đã thanh toán 95% giá trị lô đất - là lịch trình thanh toán tiêu biểu mà chủ đầu tư, nhà phân phối yêu cầu người dân thanh toán khi mua nhà, đất. Hành vi này đang vi phạm Khoản 1, Điều 57 Luật Kinh doanh Bất động sản 2014.

Ngoài ra, nhà môi giới - Công ty cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc, đã môi giới, giới thiệu các lô đất của dự án trong khi dự án chưa đủ điều kiện giao dịch, cụ thể là dự án chưa được cơ quan chức năng cấp phép, hơn nữa toàn bộ dự án đã thế chấp cho ngân hàng nhưng vẫn môi giới bán cho người dân cũng vi phạm Điều 9, Điều 55 Luật Kinh doanh Bất động sản 2014”, luật sư La Xuân Yến chỉ rõ.

Theo luật sư La Xuân Yến, để một dự án nhà ở được đưa vào xây dựng, kinh doanh không phải là chuyện nhỏ và cũng không dễ dàng. Pháp luật bắt buộc và yêu cầu chủ đầu tư, nhà phân phối và nhà môi giới phải tuân thủ, nắm rõ các quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.

 “Người dân cần có đơn gửi đến Công an tỉnh Bắc Ninh để điều tra, xem xét, đánh giá các chứng cứ người dân cung cấp để sớm khởi tố vụ án nhằm bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của người dân, đảm bảo an ninh, trật tự tại địa phương được ổn định theo đúng quy định pháp luật”, luật sư La Xuân Yến cho biết.