Lập chính phủ liên minh: Bế tắc chính trị Israel đã có lối thoát

Hôm qua (7/5), Quốc hội Israel đã chính thức chỉ định Thủ tướng Benjamin Netanyahu thành lập một chính phủ liên minh mới bất chấp việc ông Netanyahu sắp bị đưa ra xét xử với các cáo buộc tham nhũng. Động thái này mở đường cho ông Netanyahu tiến gần hơn với nhiệm kỳ thứ 5 làm Thủ tướng sau hơn một năm bế tắc chính trị.

Theo một tuyên bố chung của đảng Likud và đảng Xanh - Trắng, 72 trong số 120 nghị sĩ Quốc hội đã nhất trí đề cử ông Netanyahu đứng ra thành lập chính phủ liên minh. Đề xuất này đã được trình lên Tổng thống Reuven Rivlin để thông qua.

Trước đó cùng ngày, cơ quan lập pháp Israel cũng đã phê chuẩn thỏa thuận thành lập chính phủ giữa đảng Likud của Thủ tướng đương nhiệm Netanyahu và đảng Xanh - Trắng của cựu Tham mưu trưởng quân đội Israel, Tướng Benny Gantz. Phát biểu sau quyết định của Quốc hội, Thủ tướng Israel Netanyahu cho rằng, đây là đã thời khắc của chiến thắng và Israel đã tránh được việc trải qua một cuộc bầu cử thứ 4 tốn kém trong giai đoạn đất nước đang phải đối với với cuộc khủng hoảng dịch Covid-19.

“Không có gì đảm bảo dịch Covid-19 sẽ không quay trở lại tấn công, đã có nhiều nước trên thế giới trải qua điều này. Do vậy, chúng ta cần đoàn kết vượt qua cuộc khủng hoảng hiện nay”.

Trước đó, hôm 20/4, đảng Likud và đảng Xanh - Trắng đã ký thỏa thuận thành lập chính phủ khẩn cấp quốc gia với cơ chế luân phiên thủ tướng, trong đó ông Netanyahu giữ chức Thủ tướng trong 18 tháng đầu còn ông Benny Gantz, thủ lĩnh đảng Xanh-Trắng sẽ đảm nhận cương vị này sau đó.

Trong thời gian chính quyền Netanyahu điều hành, ông Gantz sẽ đảm đương chức Bộ trưởng Quốc phòng và nhân vật số 2 trong Đảng Xanh-Trắng Gabi Ashkenazi sẽ giữ chức Ngoại trưởng. Theo đó, đảng Xanh-Trắng sẽ nắm quyền quản lý Bộ Tư pháp, Bộ Truyền thông và Văn hóa. Đảng Likud của Thủ tướng Netanyahu sẽ nắm Bộ Tài chính, Bộ An ninh Công cộng và vị trí Chủ tịch Quốc hội. Nội các chính phủ sẽ gồm 36 bộ trưởng (tăng thêm 4 người so với dự kiến trước đó) và có 14 thứ trưởng. Đây được xem là một trong những nội các lớn nhất trong lịch sử Israel.

Quyết định của Quốc hội được đưa ra sau khi Tòa án Tối cao Israel bác kiến nghị của một số nhóm, trong đó có các đảng đối lập, muốn vô hiệu hóa thỏa thuận thành lập chính phủ đoàn kết để ngăn cản Thủ tướng Netanyahu thành lập chính phủ. Trong phán quyết, tòa khẳng định thỏa thuận thành lập chính phủ liên minh giữa 2 đảng trên không vi phạm luật pháp. Tòa cũng bác bỏ những lập luận cho rằng việc thành lập chính phủ sẽ giúp ông Netanyahu tránh bị xét xử vì các cáo buộc tham nhũng.

Như vậy, quyết định Tòa án Tối cao Israel đã chấm dứt quãng thời gian dài bế tắc chính trị tại Israel trong một năm qua, khi không ứng cử viên nào có thể thành lập được chính phủ sau khi được Tổng thống chỉ định, khiến nước này phải tiến hành 3 cuộc tổng tuyển cử trong gần một năm. Việc này cũng đưa Israel đến gần với việc chấm dứt bế tắc chính trị trong bối cảnh nước này đang trải qua cuộc khủng hoảng Covid-19 và sự suy sụp về kinh tế. Dự kiến, lễ tuyên thệ thành lập chính phủ đoàn kết mới tại Israel sẽ diễn ra ngày 13/5 tới./.