Cần sớm ban hành Luật An toàn vệ sinh lao động

Việc nghiên cứu, tiến tới xây dựng và ban hành Luật An toàn vệ sinh lao động theo hướng tách ra từ Bộ luật Lao động thành một luật riêng là rất cần thiết, nhằm phân định rõ trách nhiệm của Nhà nước, người sử dụng lao động người lao động và các đối tượng liên quan.

Nhiều văn bản chồng chéo

Hiện tại, nội dung về An toàn vệ sinh lao động được quy định trong nhiều văn bản luật của các bộ, ngành khác nhau như trong Bộ luật Lao động, Luật Hóa chất, Luật Khoáng sản, Luật Công đoàn, Luật Hợp tác xã… Các văn bản này tuy khá đầy đủ, nhưng phân tán và chồng chéo nên gây khó khăn cho việc thực thi. Hàng năm, số người chết và tai nạn lao động ngày càng tăng, riêng năm 2010 cả nước có 5.300 người bị tai nạn lao động, năm 2011 tăng lên hơn 6.150 người. Các vụ tai nạn lao động nghiêm trọng, tập trung trong các lĩnh vực như: xây dựng, khai thác khoáng sản, hóa chất, cơ khí,…

An toàn lao động luôn là yêu cầu hàng đầu của mọi ngành nghề (Ảnh: Vietnamnet)

Tại tỉnh Quảng Ninh là nơi tập trung nhiều ngành công nghiệp nặng, tai nạn lao động luôn ở mức cao, bình quân mỗi năm xảy ra khoảng 330 vụ tai nạn, chủ yếu là ngành than chiếm tỷ lệ 80-90% số vụ và người chết. Theo ông Nguyễn Thành Tâm, Phó Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội Quảng Ninh, bộ máy làm công tác an toàn vệ sinh lao động hiện nay chưa phù hợp theo đặc thù sản xuất của các loại doanh nghiệp. Bởi vậy, cần có 1 bộ máy quản lý về lĩnh vực này.

“Cần sửa đổi quy định việc thành lập bộ phận và biên chế số lượng người làm công tác an  vệ sinh lao động ở cơ sở dựa trên các yếu tố tổng số lao động trực tiếp, công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về vệ sinh an toàn vệ sinh lao động, và số lượng máy, thiết bị vật tư, các chất có yêu cầu nghiêm ngặt về vệ sinh an toàn lao động không hạn chế số lượng thành viên Hội đồng bảo hộ lao động mà tùy thuộc vào đặc điểm, quy mô của doanh nghiệp”- ông Tâm nhấn mạnh.

Trên thực tế, người sử dụng lao động còn chủ quan chưa thường xuyên tổ chức tập huấn cho người lao động. Việc trang bị các thiết bị cứu trợ bảo đảm an toàn lao động chưa được các doanh nghiệp coi trọng, nhất là ở những doanh nghiệp vừa và nhỏ ở những khu vực, như khai thác mỏ, xây dựng, hóa chất, thợ gia công kim loại, thợ cơ khí, vận hành máy, thiết bị,...

Ông Nguyễn Đức Lành, Phó Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai, đề nghị: “Nghiên cứu bổ sung qui định của pháp luật về cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Tổ chức, cá nhân khi thành lập doanh nghiệp phải chủ động tìm hiểu, nghiên cứu chính sách lao động, an toàn vệ sinh lao động và tuân thủ khi đưa doanh nghiệp đi vào hoạt động, khắc phục tình trạng chủ sử dụng lao động không biết, không tìm hiểu, không thực hiện hoặc thực hiện thiếu nghiêm túc”.

Sự cần thiết phải có Luật An toàn vệ sinh lao động

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, 70% số doanh nghiệp tư nhân và 100% hộ sản xuất cá thể hiện chưa có tổ chức công đoàn. Hoạt động của tổ chức công đoàn trong công tác An toàn vệ sinh lao động hầu như bị bỏ ngỏ. Ông Nguyễn Trung Sơn, Phó Ban chính sách pháp luật Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, cho rằng: Xây dựng và ban hành Luật An toàn vệ sinh lao động cần quy định rõ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong công tác an toàn vệ sinh lao động.

“Phải xác định lại những mục tiêu chủ yếu, tầm quan trọng và sự ưu tiên trong việc thực hiện chức năng và nhiệm vụ của tổ chức công đoàn, Các cấp công đoàn cần thể hiện rõ vai trò của mình trong việc đảm bảo vệ sinh an toàn lao động cho từng loại hình công việc, phối hợp với người sử dụng lao động, vận động tuyên truyền người lao động thực hiện các biện pháp kỹ thuật an toàn đã được duyệt.”

Hiện nay, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang xây dựng Dự thảo Luật An toàn vệ sinh lao động và tổ chức lấy ý kiến đóng góp của các bộ, ban, ngành liên quan, tạo hành lang pháp lý hình thành chế tài xử phạt đủ sức răn đe đối với các cơ sở lao động vi phạm quy định, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tính mạng người lao động.

Chính vì vậy, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền đề nghị: “Luật an toàn vệ sinh lao động mong sớm được ban hành để đảm bảo tất cả những người lao động tham gia, có cơ sở pháp lý để thực hiện an toàn lao động cho họ. Bên cạnh đó, cần phải làm tốt về công tác tuyên truyền, nghiêm túc xử lý những cá nhân và tổ chức vi phạm các qui định về pháp luật và lao động để đảm bảo cho người lao động.”

Qua 18 năm thực hiện thi hành Pháp lệnh An toàn vệ sinh lao động cho thấy công tác an toàn, vệ sinh lao động, chăm lo cải thiện điều kiện lao động, bảo vệ sức khoẻ người lao động là một nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Việc sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật an toàn, vệ sinh lao động là cơ sở để thúc đẩy thực hiện các công ước đồng thời thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam./.