“Cán bộ công quyền không tôn trọng pháp luật thì đòi hỏi dân thế nào“

Sáng nay (13/9), Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội.

Thực hiện còn yếu chứ không hẳn luật không tốt

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga bày tỏ cơ bản đồng tình với báo cáo của Chính phủ cũng như báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Pháp luật. Trong 5 năm qua, kể từ sau khi ban hành Hiến pháp năm 2013, hệ thống pháp luật cơ bản được ban hành kịp thời để triển khai. Chính phủ cũng quan tâm hơn tới công tác xây dựng thể chế, có nhiều phiên họp chuyên đề lấy ý kiến để thực hiện tốt hơn.

Tuy nhiên, bà Lê Thị Nga cũng cho rằng, vẫn còn một số văn bản quy phạm pháp luật khá quan trọng nhưng chưa được ban hành; có Bộ ngành thiếu chủ động trong thi hành nghị quyết nên lúng túng; chất lượng một số dự án luật chưa đảm bảo cả về chuẩn bị, nội dung, thời gian khi trình... Đánh giá tác động của nhiều dự án luật còn hình thức.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phát biểu tại phiên thảo luận về báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội. (Ảnh: Quochoi.vn)

Đánh giá cao những kết quả đạt được, song Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển băn khoăn về tính thống nhất và ổn định của hệ thống pháp luật. Một trong những nguyên nhân là tính phối hợp và nhạc trưởng chưa đảm bảo nên mỗi bộ, ngành đề xuất dự án luật đều đưa ra vấn đề có lợi cho quản lý, điều hành chỉ đạo của bộ ngành đó nhưng thiếu cái nhìn tổng thể chung; thậm chí dự án Luật đưa ra nhưng ngay trong Chính phủ chưa thống nhất.

“Có thể nói hệ thống pháp luật của ta khá đầy đủ, toàn diện. Cái chính là tổ chức thực hiện chưa tốt, nên có nội dung sửa có khi chỉ do thực hiện chứ không phải luật không hợp lý” – Phó Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm và đề nghị chỉ nên sửa cái đã chín muồi, không chạy theo số lượng.

Cũng nêu ý kiến về việc luật sửa nhiều quá, Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu đề nghị cần xem cái gì vướng mắc nhất để tập trung xử lý để đảm bảo tính ổn định của luật.

“Doanh nghiệp nói là thủ tục hành chính Việt Nam rất lạ lùng và thái độ phục vụ của bộ phận cán bộ công quyền không giống ai thì tập trung sửa việc này. Chính phủ nhiệm kỳ này cũng rất quyết tâm làm việc này. Rồi địa phương cần cái gì, thực thi pháp luật cho tốt thì cần phân cấp, phân quyền rõ ràng và người ta sẵn sàng chịu trách nhiệm” – ông Nguyễn Văn Giàu nói và đặt vấn đề cần xem xét “trạng thái” hiện nay là gì; tân quan tân chính sách, dấu ấn nhiệm kỳ là có thật?

Cán bộ Nhà nước không tôn trọng pháp luật thì đòi hỏi ai?

Phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận, ông Nguyễn Thái Học – Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương cho rằng luật ban hành nhiều nhưng việc triển khai thực hiện, hiệu lực hiệu quả như thế nào trong cuộc sống ra sao là điều mà cử tri quan tâm. Do đó, việc đưa ra thảo luận báo cáo của Chính phủ đáp ứng được mong mỏi đó của cử tri và nhân dân.

Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học: Cán bộ công quyền không gương mẫu thì đòi hỏi người dân thế nào?

Ông Nguyễn Thái Học đánh giá thời gian qua có bước chuyển biến tích cực trong xây dựng pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật. Chính phủ đã quan tâm và có những cuộc họp về nội dung xây dựng thể chế; rà soát, phát hiện, chấn chỉnh các văn bản được ban hành nhưng có vi phạm.

Tuy vậy, theo Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương, báo cáo cho thấy một trong những tồn tại là việc chấp hành kỷ luật kỷ cương trong xây dựng pháp luật ở một số nơi chưa nghiêm. Trong báo cáo hàng năm thì điểm yếu này cũng còn nhắc mãi.

“Thường vụ Quốc hội có nhiều Nghị quyết rất nghiêm, trong đó có yêu cầu xem xét trách nhiệm người đứng đầu, nhưng lâu nay ta làm được chưa? Nhiều luật chuẩn bị chưa tốt, thậm chí như ý kiến phát biểu là “dồn” cho cơ quan thẩm tra thì xem xét trách nhiệm Bộ trưởng liên quan thế nào. Nếu siết chặt thì tình hình sẽ tốt hơn” – ông Nguyễn Thái Học nêu quan điểm.

Vị đại biểu Quốc hội này cũng đặt vấn đề vì sao công tác triển khai, thi hành, tuyên truyền pháp luật ở một số nơi chưa được thực hiện cao? Luật ra nhiều nhưng tuyên truyền không tốt thì luật vào cuộc sống thế nào? Bộ máy tuyên truyền có cả, nhưng làm ra sao và làm thế nào?

“Điều tôi rất suy nghĩ, như báo cáo giám sát của Uỷ ban Tư pháp vừa rồi liên quan đến thực hiện Luật Tố tụng hành chính cho thấy Chủ tịch UBND và cấp phó được uỷ quyền không gương mẫu trong chấp hành pháp luật” – ông Nguyễn Thái Học dẫn chứng.

Luật Tố tụng hành chính quy định người đứng đầu chính quyền và cấp phó  có trách nhiệm tham gia đối thoại, đến toà tham gia tố tụng nhưng lãnh đạo nhiều địa phương không chấp hành, thậm chí bản án có hiệu lực cũng không chịu thi hành.

“Luật ban hành dù đúng hay sai, phù hợp hay không thì công dân phải thi hành, nếu không sẽ bị xử lý. Cán bộ Nhà nước không thực hiện thì có đảm bảo tính công bằng hay không? Người đứng đầu chính quyền không gương mẫu, tôn trọng pháp luật thì đòi hỏi người dân thượng tôn pháp luật thế nào?” – ông Nguyễn Thái Học nói và cho biết Ban Nội chính Trung ương sẽ có kiến nghị và phải chấn chỉnh vấn đề này./.