Thủ tướng: Không ai an toàn khi còn người mắc COVID-19

Sáng 5/7 Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp lần thứ 15 của Ban chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19; Cùng dự có các Phó Thủ tướng: Vũ Đức Đam; Lê Văn Thành; Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, lãnh đạo các bộ ngành liên quan là thành viên Ban chỉ đạo. 

Phát biểu tại cuộc họp Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, đánh giá về tình hình dịch bệnh trên thế giới, khu vực và trong nước, những diễn biến mới, khác, những điểm phức tạp, những kết quả đạt được, những mặt chưa được, phân tích các nguyên nhân, đưa ra mục tiêu, quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, giải pháp để tiếp tục cuộc chiến chống COVID-19 thời gian tới.

Thủ tướng cho biết, vừa qua, đã xuất hiện biến chủng mới ở nhiều nước trên thế giới và trong khu vực, có nước xuất hiện hàng trăm nghìn ca mắc mới mỗi ngày, trong khi kinh nghiệm cho thấy các nước phát triển thường bùng phát dịch trước Việt Nam khoảng vài tháng. Ở trong nước, vẫn có nơi, có lúc còn lơ là, chủ quan sau khi tình hình dịch bệnh cơ bản được kiểm soát, đặc biệt là tốc độ tiêm vaccine còn chậm, chưa đạt mục tiêu đề ra, trong đó có việc tiêm vaccine cho trẻ em từ 5 đến 11 tuổi và mũi thứ 3 cho người từ 12 đến 17 tuổi, mặc dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã liên tục chỉ đạo.

Thủ tướng nêu rõ, phòng dịch vẫn là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, phòng dịch tốt thì không phải chống dịch... Trong đó, thực tiễn cho thấy vaccine vẫn là vũ khí quyết định, cùng với việc củng cố, nâng cao năng lực y tế dự phòng, y tế cơ sở. Việc tiêm vaccine là quyền lợi, trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người để bảo vệ chính mình, gia đình và cộng đồng.

“Kinh nghiệm xương máu” khi dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhanh, khó lường, chưa tiếp cận được vaccine do vaccine khan hiếm trên toàn cầu, chưa có nhiều kinh nghiệm phòng chống dịch, năng lực y tế hạn chế, chúng ta buộc phải dùng các biện pháp hành chính để chống dịch, vừa lúng túng, bị động, vất vả, vừa nhiều mất mát, hy sinh, vừa ảnh hưởng tới các hoạt động kinh tế, xã hội.

“Xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, chúng ta không bao giờ quên được những ngày tháng khó khăn như vậy”, Thủ tướng nêu thêm.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu thẳng thắn thảo luận về nguyên nhân khiến có nơi, có lúc còn chủ quan, lơ là với dịch bệnh, tốc độ tiêm vaccine chưa đạt mục tiêu đề ra, các nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới. Cùng với đó là các giải pháp bảo đảm công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phòng chống, điều trị các loại dịch bệnh khác.”

Số ca mắc có thể gia tăng do biến thể phụ BA.5

Tại cuộc họp, Bộ Y tế cho biết, tình hình dịch bệnh trong nước cơ bản được kiểm soát. Số ca mắc mới, tử vong giảm sâu. Trong 30 ngày qua, tỷ lệ chết/mắc là 0,02%, trong đó số mắc giảm 4,5 lần khoảng 600 ca/ngày, số tử vong giảm 10 lần so với tháng trước, 24 ngày qua cả nước không ghi nhận ca tử vong.

Hiện nay Việt Nam đã tiêm được hơn 231 triệu liều vaccine. Nhóm đối tượng từ 18 tuổi trở lên có tỷ lệ tiêm các mũi 1,2,3,4 tương ứng xấp xỉ 100%, 100%, 66,7% và 25,7%; trẻ em từ 12-17 tuổi tiêm các mũi 1, 2, 3 đạt tỷ lệ xấp xỉ 100%, 98,4% và 7,2%; trẻ từ 5 đến 11 tuổi tiêm các mũi 1, 2 đạt tỷ lệ xấp xỉ 50,9% và 17,4%.

Phát biểu tại Phiên họp, các thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia và Ban Chỉ đạo phòng, chống COVID-19 ở các địa phương thẳng thắn thảo luận, đánh giá tình hình, rà soát công tác phòng, chống dịch, nhất là việc tiêm vaccine; nguyên nhân, bài học kinh nghiệm; đề xuất các mục tiêu, giải pháp cụ thể để tiếp tục phòng, chống dịch COVID-19 hiệu quả và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.

Các đại biểu cho rằng, có tình trạng chủ quan, lơ là trong phòng, chống dịch, nhất là trong việc tiêm vaccine, thậm chí né tránh tiêm vaccine ở một bộ phận người dân tại một số nơi do đã mắc bệnh hoặc thấy tình trạng bệnh nhẹ khi mắc nên không muốn tiếp tục tiêm vaccine; công tác vận động, khuyến khích người dân tham gia tiêm chủng tại chưa thực sự hiệu quả.

Đặc biệt, hiện nay chưa có quy định, hướng dẫn, công thức mới trong phòng, chống dịch phù hợp với tình hình thực tế. Rà soát việc nhân viên y tế nghỉ việc trong các cơ sở y tế công lập chưa được tổng hợp, phân tích cụ thể, chi tiết, nên chưa khẳng định được nhân viên y tế nghỉ việc có phải chỉ do áp lực công việc, thu nhập thấp, hay do các lý do sức khỏe, gia đình, chuyển việc. Việc thống kê, phân tích số liệu liên quan dịch bệnh cần được tổ chức hiệu quả hơn. Rà soát, bố trí, phân bổ nguồn lực phòng, chống dịch phù hợp với tình hình...

Ban Chỉ đạo nhận định, trên thế giới, biến thể phụ BA.5 của Omicron đã ghi nhận tại nhiều quốc gia và đã xuất hiện tại Việt Nam, biến thể phụ này có khả năng lây lan nhanh hơn 12% so với biến thể phụ BA.2 đang phổ biến tại Việt Nam hiện nay. Trong thời gian tới các ca nhiễm biến thể phụ BA.5 có thể ghi nhận nhiều hơn trong cộng đồng ở nước ta. Số ca mắc có thể gia tăng trong thời gian tới do sự xuất hiện của biến thể phụ BA.5.

Do vậy, hệ thống giám sát, đáp ứng phòng chống dịch từ trung ương đến địa phương cần tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch, tiêm vaccine tăng cường, nhắc lại cho những nhóm có nguy cơ mắc bệnh và tiếp tục truyền thông để người dân luôn có ý thức phòng, chống dịch.

Không quên "kinh nghiệm xương máu" khi chưa có vaccine

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu thảo luận, kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác; tiếp tục tổ chức triển khai nghiêm túc và hiệu quả NQ số 38/NQ-CP ngày 17/3/2022 của CP; Chủ động xây dựng và tập huấn với mọi tình huống có thể xảy ra, kể cả trường hợp dịch bệnh bùng phát trở lại.

Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết và tầm quan trọng của phiên họp với các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, khẳng định chúng ta đã cơ bản kiểm soát được dịch bệnh, các hoạt động đang dần trở lại bình thường, việc phục hồi và phát triển đạt kết quả tương đối tương đối toàn diện trên các mặt.

Thủ tướng khẳng định, những kết quả đạt được là do sự lãnh đạo sáng suốt của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự giám sát, ủng hộ của Quốc hội, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, mạnh mẽ, có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự nỗ lực của các cấp, các ngành, sự đồng lòng, ủng hộ của người dân, doanh nghiệp và sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế.

Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh diễn biến vẫn phức tạp, các hoạt động chưa hoàn toàn trở lại bình thường như trước đại dịch. Việc xuất hiện biến chủng mới, dịch bệnh bùng phát trở lại ở nhiều nước, có những nước xuất hiện hàng trăm nghìn ca mắc mới mỗi ngày. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác; không người dân nào an toàn khi còn người dân khác còn mắc bệnh COVID-19, khi hiện nay mỗi ngày vẫn còn khoảng 50-70 ca mỗi ngày; không có quốc gia nào an toàn khi các quốc gia khác còn phải chống dịch; không có địa phương nào an toàn nếu địa phương khác còn phải chống dịch.

Thủ tướng một lần nữa nhắc lại “kinh nghiệm xương máu" khi dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhanh, khó lường, chưa tiếp cận được vaccine do vaccine khan hiếm trên toàn cầu, chưa có nhiều kinh nghiệm phòng, chống dịch, năng lực y tế hạn chế, chúng ta buộc phải dùng các biện pháp hành chính để chống dịch, vừa lúng túng, bị động, vất vả, vừa nhiều mất mát, hy sinh, vừa ảnh hưởng tới các hoạt động kinh tế, xã hội.

"Xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, chúng ta không bao giờ quên được những ngày tháng khó khăn như vậy. Chúng ta phải có biện pháp chủ động, tích cực". Trong đó, thực tiễn cho thấy vaccine vẫn là vũ khí quyết định, cùng với việc củng cố, nâng cao năng lực y tế dự phòng, y tế cơ sở. Việc tiêm vaccine là quyền lợi, trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người để bảo vệ chính mình, gia đình và cộng đồng.

Trước tình hình diễn biến dịch hiện nay, với sự khuyến nghị của các tổ chức quốc tế, kinh nghiệm phòng chống dịch trong nước và yêu cầu thực tế hiện nay, việc duy trì các biện pháp phòng chống dịch và đặc biệt là đẩy mạnh tiến độ tiêm vaccine là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, việc tiêm vaccine chưa đạt yêu cầu theo chỉ đạo tại phiên họp thứ 14 và chỉ tiêu Chính phủ đặt ra.

Nguyên nhân chủ quan và khách quan, nhưng nguyên nhân chủ quan là chính, do công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện, công tác tuyên truyền chưa tương xứng với tình hình, cộng với một bộ phận người dân còn lơ là, chủ quan, mất cảnh giác.

Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu cao nhất kiểm soát dịch bệnh, không để bùng phát trở lại để phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ ngày càng cao gắn với tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Thủ tướng nêu rõ, mục tiêu quan trọng nhất của chúng ta là kiểm soát dịch bệnh và không để dịch bùng phát trở lại. Quan điểm chỉ đạo là tính mạng, sức khỏe; người dân là chủ thể, là trung tâm, chiến thắng dịch bệnh là chiến thắng của nhân dân; phòng bệnh hơn chữa bệnh.

Thủ tướng nêu rõ, phòng dịch vẫn là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, phòng dịch tốt thì không phải chống dịch, chống dịch là thường xuyên, quan trọng, đột phá; phòng chống dịch là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo ca Đảng, quản lý của Nhà nước, tham gia của nhân dân; tiêm vaccine là quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của mỗi người dân với chính mình, gia đình và cộng đồng, xã hội; phòng bệnh từ sớm, từ xa, mỗi người được tiếp cận y tế sớm nhất, nhanh nhất có thể, ngay từ cơ sở.”

Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng nêu rõ, vẫn phải tiếp tục thực hiện 3 trụ cột phòng chống dịch (xét nghiệm, cách ly, điều trị), phương châm 2K+vaccine+thuốc+điều trị+công nghệ+ý thức người dân và các biện pháp khác (2K gồm khẩu trang và khử khuẩn, Bộ Y tế cần hướng dẫn cụ thể như các địa điểm bắt buộc đeo khẩu trang, khử khuẩn…). Thủ tướng nêu rõ, đây là những bài học kinh nghiệm đã được tổng kết từ thực tiễn trong nước và thế giới.

Thủ tướng chỉ rõ hiện nay việc tiêm vaccine đang có dấu hiệu chững lại, chậm hơn so với tiến độ đề ra. Thủ tướng yêu cầu cần tập trung đẩy nhanh tiến độ tiêm vaccine, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, điều hành việc tiêm vaccine trên địa bàn theo hướng dẫn của Bộ Y tế, trong đó ưu tiên tiêm sớm cho các lực lượng y tế, công an, quân đội, giáo viên, các đối tượng làm việc có môi trường tiếp xúc với nhiều người (giao thông vận tải, các dịch vụ thiết yếu, siêu thị, chợ, khu công nghiệp ...; Người đứng đầu các cấp chính quyền địa phương chịu trách nhiệm trước lãnh đạo cấp trên về kết quả tiêm Vacin trên địa bàn.

Các bộ, cơ quan, địa phương, nhất là Bộ TT-TT, VOV, VTV, các cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông về tác dụng, hiệu quả của vaccine, nhất là hiệu quả về ngăn ngừa bệnh chuyển nặng, tử vong. Các địa phương tổ chức các đội tuyên truyền, vận động tiêm vaccine đến từng địa bàn dân cư, xác định tiêm vaccine là để phòng chống dịch, do vậy mọi người phải chủ động đi tiêm vaccine để bảo vệ sức khỏe của bản thân, bảo vệ gia đình mình và góp phần bảo vệ cộng đồng.

Thủ tướng yêu cầu tăng cường công tác giám sát dịch bệnh. Bộ Y tế, các cơ quan liên quan và UBND cấp tỉnh tiếp tục bám sát tình hình dịch bệnh trên thế giới, nhất là sự xuất hiện của các biến chủng mới; chủ động có giải pháp ứng phó với các dịch bệnh mới phát sinh, ngăn chặn, kiểm soát ngay tại cửa khẩu, không để xâm nhập vào nước ta; rà soát, bảo đảm năng lực thu dung, điều trị; chủ động, sẵn sàng các kịch bản, phương án đáp ứng các tình huống dịch bệnh, không để bất ngờ, bị động; phát hiện sớm, điều trị sớm, hạn chế tối đa các trường hợp chuyển biến nặng, tử vong; tiếp tục tăng cường năng lực của hệ thống y tế, nhất là y tế dự phòng, y tế cơ sở; tập trung xử lý, kiểm soát chặt chẽ dịch sốt xuất huyết. Bộ Y tế chú trọng việc triển khai Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế xã hội trong lĩnh vực y tế.

Về việc bảo đảm đủ thuốc, vật tư y tế, nhân lực cho phòng chống dịch COVID và khám chữa bệnh cho Nhân dân Thủ tướng đề nghị Bộ Y tế thần tốc triển khai các chỉ đạo của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp 23/6/2022 (TB số 192) và CV số 4035/VPCP-KTTH ngày 29/6/2022. Trong ngày hôm nay (5/7) phải hoàn thành hồ sơ lấy ý kiến các cơ quan liên quan và trình Chính phủ xem xét, ban hành Nghị quyết của Chính phủ nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong việc mua sắm thuốc, vật tư y tế. Các bộ liên quan đề cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, tích cực phối hợp, góp ý vào dự thảo Nghị quyết.

Thủ tướng biểu dương Bộ Y tế đã đấu thầu lượng thuốc chữa bệnh trị giá 9.000 tỷ đồng. Thủ tướng đề nghị Trưởng Ban chỉ đạo, Chủ tịch UBND các tỉnh  chỉ đạo việc đấu thầu, mua sắm thuốc. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong cấp phép thuốc, đầu thầu mua sắm thuốc và thiết bị y tế.

Bộ Y tế và các địa phương ưu tiên đầu tư cho y tế cơ sở trong đó quan tâm đầu tư và nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân viên y tế trường học. Ngành Y tế tại địa phương chủ động phối hợp, hỗ trợ ngành Giáo dục tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022, đáp ứng yêu cầu về an toàn phòng chống dịch.

Về chính sách xã hội: Tiếp tục triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn, ổn định và phát triển thị trường lao động, đảm bảo  an sinh xã hội; Các địa phương phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện, xử lý phát sinh trong quá trình thực hiện.

Bộ Y tế đánh giá miễn dịch cộng đồng với COVID-19 và các dịch bệnh khác trên phạm vi toàn quốc một cách khoa học hiệu qu, chính xác để có giải pháp cho phù hợp.

Bộ Y tế tiếp thu ý kiến các cơ quan liên quan, thành viên BCĐ để chủ động hoàn thiện thông điệp phòng chống dịch, phù hợp với diễn biễn tình hình dịch bệnh hiện nay, đồng thời không bị động trong trường hợp dịch bệnh bùng phát trở lại; trên cơ sở đó, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan liên quan tổ chức triển khai hiệu quả để Nhân dân hiểu, chia sẻ và tích cực tham gia, ủng hộ; trong đó lưu ý: tập trung đẩy mạnh hơn thông tin, truyền thông về lợi ích và hiệu quả của việc tiêm vaccine, cảnh báo về mức độ nguy hiểm của các biến chủng virus mới.../.