Rau muống dễ nhiễm chì, làm sao để bà nội trợ nhận biết?
VOV.VN - Theo TS Cao Trường Sơn, rau muống thân rỗng, sống trong môi trường nước nên nguy cơ nhiễm chì cao, việc rửa hay nấu kỹ đều không thể loại bỏ.
Trong bữa cơm gia đình Việt, rau muống là một trong những món quen thuộc nhất do mức độ phổ biến, dễ chế biến của loại rau này. Điều đáng nói là rau muống nằm trong nhóm dễ nhiễm các kim loại nặng, đặc biệt là chì, nếu sinh trưởng trong môi trường ô nhiễm. Làm sao để nhận biết rau muống nhiễm chì để phòng tránh nguy cơ ngộ độc chì là câu hỏi mà rất nhiều người tiêu dùng đặt ra.

Có thể nhận biết rau muống nhiễm chì?
Trả lời Báo điện tử VTC News, PGS.TS Cao Trường Sơn, Giảng viên Học viện Nông Nghiệp Việt Nam cho biết, chì trong rau muống không có mùi vị đặc trưng, cũng không gây ra phản ứng hóa học nào khi nấu nên người tiêu dùng hoàn toàn không thể nhận biết bằng cảm quan.
“Không chỉ rau muống mà hầu hết các loại rau nếu bị nhiễm kim loại nặng như chì đều không thể phân biệt bằng mắt thường. Để đánh giá chính xác, cần phải phân tích mẫu rau trong phòng thí nghiệm", ông Sơn nhấn mạnh.
Rau muống có thân rỗng, sống trong môi trường nước nên dễ nhiễm chì hơn so với các loại rau khác. Thân rỗng là đặc điểm sinh học giúp các loại rau thủy sinh như rau muống nổi trên mặt nước, hấp thụ ôxy dễ dàng. Tuy nhiên, chính cấu trúc này cũng tạo điều kiện cho các chất ô nhiễm trong nước, đặc biệt là kim loại nặng như chì thâm nhập vào thân, lá rau.
Tuy nhiên, môi trường nước bị ô nhiễm (do nước thải sinh hoạt, phân bón, hóa chất, chất thải công nghiệp...) mới là yếu tố nguy cơ chính làm xuất hiện rau muống nhiễm chì. Đặc biệt, khi người dân trồng rau muống trên các bè nổi ở sông, kênh rạch mà không đảm bảo nguồn nước sạch, rau sẽ hấp thu các chất độc hại mà người tiêu dùng không thể phân biệt.
Theo PGS.TS Cao Trường Sơn, mọi loại rau nếu trồng trong môi trường nhiễm bẩn đều có khả năng hấp thụ kim loại nặng, trong đó có chì, không riêng gì rau muống.
Ngoài ra, rau muống trồng trong môi trường ô nhiễm hoặc được tưới bằng loại nước không hợp vệ sinh còn có thể chứa vi sinh vật gây bệnh, trứng giun, sán… Nếu nguồn nước chứa nhiều amoniac, rau muống cũng có thể tích lũy nitrat và nitrit, những hợp chất khi vào cơ thể có thể biến đổi thành chất gây ung thư.
“Người tiêu dùng thường nghĩ rằng chỉ cần rửa rau thật kỹ là an toàn, nhưng thực tế việc rửa chỉ giúp loại bỏ chất bẩn trên bề mặt. Các kim loại nặng, vi sinh vật đã ngấm sâu vào mô rau thì không thể rửa sạch được, kể cả khi nấu chín", ông Sơn lưu ý.
Làm sao để chọn rau muống an toàn?
Vì không thể nhận biết rau muống nhiễm chì bằng cảm quan, người tiêu dùng nên thay đổi cách chọn mua rau để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Cần mua loại rau có nguồn gốc rõ ràng, được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP hoặc có chứng nhận kiểm định an toàn. Không nên mua rau ở vỉa hè, chợ tạm hoặc từ những người bán rong không có thông tin xuất xứ sản phẩm.
Nếu tự trồng rau tại nhà, nên tránh trồng ở ven đường, khu vực cống rãnh hoặc nơi có nước thải. Ưu tiên sử dụng đất sạch và nước tưới từ nguồn không ô nhiễm. Tuân thủ quy trình trồng trọt an toàn, bao gồm thời gian cách ly sau khi bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật trước khi thu hoạch là cách để bảo đảm rau không tồn dư hóa chất.

Rau muống là thực phẩm bổ dưỡng nhưng cũng dễ trở thành mối nguy sức khỏe nếu được trồng trong điều kiện ô nhiễm. Không có dấu hiệu cảm quan nào giúp nhận biết rau nhiễm chì, vì vậy người tiêu dùng chỉ còn cách mua rau từ nguồn uy tín và thay đổi thói quen tiêu dùng một cách thông minh.