Huyền thoại Graffiti Cyril Kongo và dấu ấn trong BST lúc cuối đời của Karl Lagerfeld

Sự ra đi đột ngột của “ông hoàng thời trang” Karl Lagerfeld để lại một khoảng trống không thể bù đắp cho ngành công nghiệp thời trang. Tuy nhiên tinh thần sáng tạo và ngọn lửa đam mê nghệ thuật bất diệt vẫn được Karl truyền tải trọn vẹn cho đến những bộ sưu tập cuối cùng. Tiêu biểu trong số đó phải kể đến BST Chanel Métiers d’Art 2018/ 2019 khi ông kết hợp những kí tự Ai cập cổ đại giàu tính biểu tượng với ngôn ngữ graffiti đầy chiều sâu của nghệ sĩ graffiti hàng đầu Cyril Kongo.

Sự giao thoa giữa hai thế giới nghệ thuật

Chỉ vài tuần trước khi ra mắt bộ sưu tập Chanel Métiers d’Art 2018/2019, giám đốc sáng tạo Chanel nhận được một món quà đặc biệt từ một người bạn là chủ thương hiệu trang sức Aaron Jah Stone - một sợi dây chuyền được thiết kế dành tặng riêng cho Karl Lagerfeld với logo chữ “K” – viết tắt tên gọi của nhà thiết kế hàng đầu thế giới. Sợi dây chuyền được nạm đá tourmaline đen đã ngay lập tức thu hút mọi sự chú ý của “thiên tài làng thời trang thế giới” bởi những đường nét sống động và bí ẩn mang đậm phong cách graffiti, ẩn chứa trong đó sự tinh tuý của nghệ thuật chạm khắc truyền thống và ý chí tinh thần mạnh mẽ của người nghệ sỹ. Đó chính là ngọn lửa thôi thúc Karl Lagerfeld tìm hiểu về tác giả của tuyệt tác này – nghệ sĩ graffiti hàng đầu Cyril Kongo. 

Bắt đầu sự nghiệp graffiti từ năm 18 tuổi như một nghệ sĩ tự do, trải qua 3 thập kỷ cùng graffiti, Cyril Kongo đã để lại ấn tượng trọng lòng công chúng với những đóng góp to lớn trong việc đưa graffiti trở thành một môn nghệ thuật được công nhận và có sức ảnh hưởng rộng khắp. Nghệ thuật của ông gắn liền với với những kĩ thuật điêu luyện cùng ngôn ngữ tượng hình đầy màu sắc thể hiện sự lạc quan cũng như tinh thần tận hưởng cuộc sống. Cyril Kongo còn thành công trong việc đưa nghệ thuật graffiti vượt khỏi khuôn khổ của những bức tường khi phát triển và ứng dụng ngôn ngữ graffiti của mình trên nhiều bề mặt từ vải bố, cửa sổ trưng bày, vali, túi xách, khăn quàng cổ, thuỷ tinh, ô tô, máy bay và thậm chí cả những chiếc bếp nướng.

Sự thuần thục những quy tắc hội họa và không ngừng khám phá giới hạn của bản thân của Kongo khiến các thương hiệu cao cấp hàng đầu thế giới - nổi tiếng về kĩ thuật chế tác thủ công trong nhiều lĩnh vực từ thời trang như Chanel, Hermès; tới đồng hồ như Richard Mille, hay nội thất cao cấp như Daum, La Cornue  v.v mời hợp tác. Mỗi dự án hợp tác là một dịp để Cyril Kongo khám phá và học hỏi các lĩnh vực chế tác thủ công khác nhau từ những người nghệ nhân hàng đầu, những người lao động miệt mài để mang đến sự hoàn mĩ cho mỗi tác phẩm cũng như lưu giữ và phát huy những giá trị tinh hoa của nhân loại.

Cuộc gặp gỡ định mệnh giữa hai tên tuổi lớn trong giới nghệ thuật đương đại tại Chanel đã “se duyên” cho màn hợp tác giữa Karl và Kongo. Cũng chính từ đây mà ý tưởng thực hiện bộ sưu tập Chanel Métiers d’Art 2018/2019 tôn vinh nền văn minh Ai Cập đã ra đời với chất liệu là ngôn ngữ graffiti đầy chiều sâu của Cyril Kongo.

Quai Voltaire – nơi hai tư tưởng lớn thăng hoa

Sau buổi gặp gỡ định mệnh tại Rue Cambon, nhà thiết kế của Chanel đã ngỏ lời mời Kongo tới studio cá nhân của mình tại 17 bis Quai Voltaire để cùng bắt tay thực hiện những tác phẩm tôn vinh những tinh hoa của kho tàng tri thức Ai Cập cổ đại.

Tại đây, bộ sưu tập “Quai Voltaire” đánh dấu cuộc gặp gỡ giữa hai tư tưởng lớn đã ra đời. Kongo nhanh chóng lao vào sáng tác, những mảng màu rực rỡ cứ thế được “tuôn chảy” với tinh thần lạc quan và tâm hồn đam mê, sống hết mình của người nghệ sỹ. Chính Karl Lagerfeld cũng không khỏi trầm trồ khi được tận mắt thấy quá trình sáng tác của người nghệ sỹ graffiti. Ông vô cùng thích thú với những dụng ý nghệ thuật mà Kongo thổi vào các tác phẩm, từ cách người nghệ sỹ “chơi màu” đến cách Kongo thể hiện những dòng chữ “Paris” hay “Quai Voltaire” theo nhiều phong cách khác nhau mô phỏng kí tự tượng hình của những người tối cổ. 

Những tác phẩm khéo léo đan cài những biểu tượng huyền bí của Ai Cập cổ đại để tôn vinh tinh thần sáng tạo bất diệt, sự cống hiến hết mình trong nghệ thuật để chạm tới sự hoàn mỹ - triết lý mà cả Kongo và Karl Lagerfeld đều miệt mài theo đuổi.

Ngày 04/12/2018 tại New York, ngôi đền Isis cao 8m từ Dendour – món quà của những người Ai Cập cho đất nước Mỹ đã được tái dựng lại làm bối cảnh cho buổi ra mắt bộ sưu tập Chanel Métiers d’Art 2018/2019. Sau khi bộ sưu tập hoàn thành, Karl Largerfeld đã mua lại 15 tác phẩm và không hề tiết lộ cho Kongo về ý định của mình với những tác phẩm này. 

Kongo chia sẻ rằng, sau khi rời khỏi studio của Karl Lagerfeld, ông hoàn toàn mơ hồ về mục đích sử dụng các tác phẩm của mình trong bộ sưu tập lần này của nhà mốt hàng đầu thế giới. Và không ngoài dự đoán, những bức vẽ của nghệ sỹ graffiti tài ba được xuất hiện trong khán phòng, cũng như trên thiệp mời, góp phần tạo nên sức hút ma mị cho không gian nghệ thuật đẳng cấp tại bảo tàng Metropolitan New York. Nhưng điều bất ngờ nhất với không chỉ khán giả mà cả đối với Kongo, chính là việc Karl Lagerfeld đã sử dụng các tác phẩm của huyền thoại graffiti để tạo nên những bộ trang phục hoàn chỉnh.

Ngôn ngữ graffiti giàu nội hàm của Kongo cùng với sự khéo léo, tinh tế của những nghệ nhân hàng đầu của Chanel đã tạo ra những tuyệt tác trên nền tranh canvas và ngay lập tức trở thành tâm điểm của dư luận, khiến các quý cô sành sỏi nhất ở khắp mọi nơi trên thế giới phải săn lùng. 

Hiên bộ sưu tập Quai Voltaire chỉ còn lại một số ít các tác phẩm được Kongo giữ lại như một kỷ niệm đánh dấu cuộc hội ngộ định mệnh với cố nhà thiết kế tài hoa Karl Lagerfeld.

Mặc dù đây không phải lần đầu tiên kết hợp với các tên tuổi lớn nhưng lần hợp tác với Karl Lagerfeld đánh dấu một cột mốc quan trọng trong sự nghiệp của Kongo khi sự sáng tạo và khao khát phá vỡ mọi giới hạn của ông được cộng hưởng với tinh thần “Karl Lagerfeld”. Thông qua sự kết hợp lần này, Kongo một lần nữa khẳng định vị thế và sứ mệnh của người nghệ sỹ graffiti khi kết hợp ngôn ngữ tượng hình với kĩ thuật thư pháp và hội hoạ điêu luyện để truyền tải những thông điệp của cuộc sống./.