Cắt giảm thủ tục ở bộ, ngành: Vẫn "vừa đá bóng, vừa thổi còi"

VOV.VN - Việc rà soát cắt giảm thủ tục hành chính nên giao cho các bộ phận độc lập, thay vì để các cơ quan trực tiếp cấp giấy phép tiến hành rà soát, đề xuất.

Mục tiêu kiểm soát lạm phát "trong tầm tay"

Phát biểu tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, ngày 31/5, ông Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình) - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) khẳng định, kinh tế vĩ mô đã đạt được sự ổn định tương đối vững chắc.

"Năm 2019 có thể sẽ là năm thứ 5 liên tiếp lạm phát được kiềm chế dưới mức 4%, và với mức lạm phát cơ bản trung bình của 5 tháng đầu năm mới chỉ ở mức 1,85% thì có thể coi mục tiêu lạm phát Quốc hội giao năm nay đã nằm trong tầm tay của Chính phủ", ông Lộc nói.

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc

Theo đánh giá của Chủ tịch VCCI, Chính phủ đã có nhiều nỗ lực để điều hành tỷ giá một cách chủ động, linh hoạt và hiệu quả, đồng tiền Việt Nam trong hai năm gần đây đã nằm trong nhóm đồng tiền ổn định nhất ở châu Á, góp phần nâng cao tín nhiệm quốc gia, bất chấp những sức ép rất lớn từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang diễn ra ngày càng căng thẳng.

Song, TS. Vũ Tiến Lộc lưu ý, tăng trưởng kinh tế trên thế giới vẫn đang tiếp tục yếu đi và tác động tiêu cực đến khu vực kinh tế đối ngoại của Việt Nam. Xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm 2019 đã chậm lại so với cùng kỳ năm trước, vốn đầu tư mới có tăng lên, đặc biệt là luồng vốn đầu tư từ Trung Quốc.

Nhưng việc giải ngân vốn đầu tư theo kiểu "tiền tươi thóc thật" của cả khu vực kinh tế trong nước lẫn FDI đều đang chậm lại. Xu hướng này sẽ khiến cho mục tiêu tăng trưởng 6,8% trong năm nay vẫn là một thách thức không nhỏ, ông Lộc nêu rõ.

Vẫn còn tình trạng "trên nóng dưới lạnh"

Theo nhận định của Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, công cuộc cải cách thể chế cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh năm 2018 và những tháng đầu năm 2019 dù đã đạt được một số kết quả tích cực nhưng chưa để lại nhiều dấu ấn đậm nét mang ý nghĩa bứt phá như yêu cầu của Thủ tướng và Chính phủ.

"Chúng ta có tiến bộ so với chính mình nhưng vẫn chưa khép lại được khoảng cách với bạn bè và đối tác trong cuộc đua toàn cầu về môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh. Theo xếp hạng của Ngân hàng thế giới và Diễn đàn Kinh tế thế giới năm 2018, Việt Nam đã tụt hạng so với năm 2017. Chính phủ đặt mục tiêu đưa nước ta vào nhóm 4 nền kinh tế hàng đầu trong ASEAN vào năm 2020 về môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh nhưng hiện tại mới đang ở hạng thứ 5 và 7", ông Lộc nói.

Môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam cần tiếp tục được cải thiện. (Ảnh minh hoạ)

Thủ tướng và Chính phủ đã rất nỗ lực trong thúc đẩy cải cách và mở mang thị trường. Các hoạt động ngoại giao "con thoi" của Thủ tướng để thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do thế hệ là ví dụ điển hình. Nhưng tình trạng "trên nóng dưới lạnh" vẫn chưa được khắc phục triệt để.

Ông Lộc thẳng thắn chỉ rõ: "Lạnh ở đây không chỉ ở một số địa phương mà còn ngay ở cấp bộ, ngành chưa dành đủ thời gian và tâm lực cho cải cách thể chế do còn đa mang quá nhiều dịch vụ công và thủ tục hành chính, ít chịu chuyển giao cho thị trường và phân cấp cho các địa phương. Cơ chế xin cho vẫn tồn tại, luật pháp vẫn còn chồng chéo, không nhất quán, tiềm ẩn nhiều rủi ro, bó tay, bó chân các địa phương và doanh nghiệp. Tình trạng tranh chấp quyền anh, quyền tôi trong các cơ quan quản lý vẫn nặng nề. Cách làm thể chế hiện nay vẫn là Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành tự rà soát, tự đề xuất các biện pháp cắt giảm thủ tục nhưng không dễ gì để mọi người có thể tự lấy đá ghè chân mình. Cách làm đó ít mang lại hiệu quả và khó tạo ra đột phá".

Do đó, Chủ tịch VCCI đề nghị Chính phủ cần tiếp tục tạo áp lực mạnh mẽ hơn từ trên xuống. Trên tinh thần lắng nghe ý kiến từ cơ sở lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo, lấy các chuẩn mực quốc tế tiên tiến làm khuôn mẫu, lấy thực tiễn tốt làm gương soi, không cố gò các mô hình kinh doanh trong thời đại kinh tế số theo khả năng quản lý. Quản lý phải nương theo và làm bệ đỡ thúc đẩy tự do sáng tạo và đề cao trách nhiệm trong kinh doanh. Bảo đảm quyền tự do kinh doanh của người dân là mục tiêu, quản lý nhà nước chỉ là phương tiện.

"Tôi đề nghị giao cho các tổ chức độc lập, các hiệp hội doanh nghiệp, địa phương, cơ sở tiến hành rà soát tổng thể môi trường kinh doanh để kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ tập trung khắc phục ngay những điểm nghẽn trong môi trường kinh doanh, trong hệ thống pháp luật mà mấy ngày nay trong thảo luận các đại biểu Quốc hội đã đề cập... Trong từng bộ, ngành tôi đề nghị giao rà soát cắt giảm thủ tục hành chính cho các bộ phận độc lập, thay vì để các cơ quan trực tiếp cấp giấy phép tiến hành rà soát và đề xuất cắt giảm giấy phép theo kiểu vừa đá bóng, vừa thổi còi như hiện nay", ông Lộc nêu quan điểm./.