Chàng trai 9X cùng người dân Cà Mau làm mắm cá mào gà khởi nghiệp

Là cán bộ nông nghiệp xã, anh Nguyễn Minh Thái thường xuyên hỗ trợ người dân phát triển Hợp tác xã (HTX), gần đây là xây dựng các sản phẩm OCOP. Trong quá trình đó, chàng trai 9X đã nảy ra ý định cùng bà con xây dựng 1 thương hiệu sản phẩm cho vùng đất quê hương. Đến nay, sản phẩm mắm cá mào gà của địa phương đã được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận nhãn hiệu tập thể.

Anh Nguyễn Minh Thái sinh ra và lớn lên ở miền biển xa xôi thuộc xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau - có cửa biển Hố Gùi, người dân hành nghề đánh bắt thủy hải sản rất nhộn nhịp. Vào các dịp tháng 2 - 4 và tháng 10 - 12 âm lịch hằng năm, ngư dân đánh được sản lượng lớn cá mào gà.

Trước đây cá mào gà có giá trị không cao, nhưng từ khi bà con tận dụng loại cá này làm mắm chua đã dần xây dựng được giá trị sản phẩm. Cũng từ đó, nhiều hộ dân ở địa phương phát triển nghề làm mắm cá mào gà cung ứng cho thị trường. Những năm gần đây, cùng với định hướng phát triển kinh tế tập thể, chính quyền địa phương hướng đến tổ chức bà con vào HTX để làm ăn bài bản hơn.

Trong quá trình này, anh Nguyễn Minh Thái - cán bộ nông nghiệp xã Nguyễn Huân được giao nhiệm vụ vận động và hỗ trợ bà con phát triển HTX, nhưng vốn quen cách làm ăn tự do nên người dân ban đầu rất ngán ngại. Nhìn thấy được thế mạnh của vùng đất mình ở, cùng mong muốn giúp người dân vươn lên, Minh Thái đã trực tiếp tham gia vào HTX để làm tin và đứng ra tổ chức cho bà con làm ăn. Từ năm 2020, HTX Mắm cá Mào Gà Đầm Dơi đã chính thức ra đời.

“Sản phẩm mắm cá gắn với làng nghề truyền thống của địa phương nên HTX đã tạo ra được nhiều sản phẩm có giá trị. Từ những lợi thế sẵn có, HTX quyết định chọn cá mào gà dù sản phẩm còn rất mới lạ, nên HTX hướng tới công tác phát triển thị trường để được khách hàng đón nhận”, anh Thái chia sẻ.

Chàng trai sinh năm 1992 được các thành viên HTX tín nhiệm bầu làm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc. Ban đầu HTX chỉ làm sản phẩm Mắm cá Mào Gà, nhưng trước yêu cầu đa dạng hóa các mặt hành kinh doanh đáp ứng thị hiếu của thị trường, HTX đã phát triển thêm các sản phẩm khác như chả, khô và gần đây là nước mắm cá mào gà.

Làm ra sản phẩm mang bản sắc của 1 miền quê không khó, nhưng HTX lại đối diện với vấn đề thiếu thị trường. Anh Minh Thái cho biết, ban đầu đi tìm thị trường tiêu thụ, chưa nói người dân các tỉnh khác mà ngay cả người dân Cà Mau cũng không biết đến cá mào gà. Sản phẩm dù có chất lượng đến đâu nhưng lạ lẫm với người tiêu dùng sẽ vẫn rất khó bán. Vốn nhạy bén nên anh Thái bàn cùng các thành viên Ban Quản trị HTX quyết định xây dựng sản phẩm đạt các tiêu chuẩn OCOP như một bước khẳng định chất lượng sản phẩm.

Điều này phù hợp với chính sách phát triển của cơ quan chức năng địa phương, nên HTX Mắm cá Mào Gà Đầm Dơi nhận được nhiều sự hỗ trợ và tạo điều kiện phát triển. Sản phẩm mắm cá mào gà của HTX đạt tiêu chuẩn 3 sao năm 2021. Đặc biệt, bộ sản phẩm cá mào gà Đầm Dơi gồm: Mắm, khô, chả và nước mắm được HTX đưa đi tham dự cuộc thi “Khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Cà Mau” và đoạt giải Nhất. Trong Cuộc thi khởi nghiệp vùng ĐBSCL, bộ sản phẩm của HTX cũng được vào vòng chung kết.

Quá trình tham gia xây dựng sản phẩm OCOP và tham dự các cuộc thi, anh Minh Thái đã đưa sản phẩm của mình đến nhiều nơi và tìm kiếm được những thị trường mới. Hiện bộ sản phẩm làm từ cá Mào Gà của HTX không chỉ được bày bán ở các cửa hàng sản phẩm OCOP của tỉnh Cà Mau, mà còn có mặt tại nhiều tỉnh, thành như Hà Nội, TP.HCM, Cần Thơ,…. Đặc biệt, sản phẩm Mắm cá Mào Gà đã có thị trường tiêu thụ ổn định tại Cần Thơ, Sóc Trăng,… với nguồn cung luôn không đủ cầu.

“Khi phát triển 1 sản phẩm đưa ra thị trường lúc nào mình cũng muốn hoàn hảo. Trước đây, HTX đặt nặng mục tiêu lợi nhuận, sau này đặt mục tiêu vừa tìm kiếm lợi nhuận, vừa phải hoàn thiện sản phẩm, đem lại nhiều  lợi ích cho cộng đồng. Sản phẩm thành công sẽ tạo ra công ăn việc làm, giúp đỡ được nhiều người dân ở địa phương”, anh Nguyễn Minh Thái bày tỏ.

Cùng với các sản phẩm chế biến từ cá mào gà, thời gian qua HTX Mắm cá Mào Gà Đầm Dơi với 12 thành viên tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất các sản phẩm. HTX đã có thêm các sản phẩm khô rất đặc trưng của tỉnh Cà Mau như tôm, cá lù đù khô. Tuy nhiên, HTX vẫn chú trọng nhất vào sản phẩm Mắm cá Mào Gà bởi nó gắn liền với hơi thở, cuộc sống và là nghề truyền thống của người dân địa phương. Quá trình phát triển sản phẩm của HTX đã được ghi nhận khi mới đây, sản phẩm “Mắm cá Mào gà Đầm Dơi” đủ điều kiện được Cục Sở hữu - Trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận nhãn hiệu tập thể cho người dân huyện Đầm Dơi.

Từ chỗ chỉ có nguồn thu hơn 800 triệu đồng năm 2021, dự kiến năm nay HTX Mắm cá Mào Gà Đầm Dơi sẽ có nguồn thu khoảng 2 tỷ đồng. Cũng trong năm nay, HTX phấn đấu để các sản phẩm khô cá mào gà, khô lù đù và chả cá mào gà được công nhận đạt OCOP 3 sao. Về lâu dài, HTX mong muốn tiếp tục xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm đặc trưng Mắm cá Mào Gà Đầm Dơi, như khi người ta nhắc tới Mật ong U Minh hạ, Cua Năm Căn hay Tôm Khô Rạch Gốc. Minh Thái cùng HTX đang ấp ủ những kế hoạch và đang rất quyết tâm để nâng tầm sản vật của quê hương./.