Đẩy mạnh hợp tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản

Diễn đàn Kinh tế cấp cao Việt Nam – Nhật Bản 2013 (VJES) đã chính thức khai mạc ngày 5/9. Diễn đàn được tổ chức dưới sự phối hợp của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) và Thời báo Kinh tế Nhật Bản – Nikkei Business Publications (Nikkei BP), cùng sự hỗ trợ chặt chẽ từ Liên minh Nghị sỹ hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA).

Tham dự lễ khai mạc có đồng chí Tô Huy Rứa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Chủ tịch Liên minh Nghị sỹ hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh; ông Yasuaki Tanizaki, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam; ông Arata Takebe, đại diện lãnh đạo Liên minh Nghị sỹ hữu nghị Nhật – Việt của Quốc hội Nhật và hơn 400 đại biểu đại diện các cơ quan Chính phủ, chuyên gia đầu ngành, lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam và Nhật Bản, cùng lãnh đạo gần 20 tỉnh, thành địa phương của Việt Nam cùng gặp gỡ và thảo luận nhằm tăng cường hợp tác kinh tế

Tăng cường hợp tác Việt Nam - Nhật Bản

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, cho biết, sau 40 năm kể từ ngày thiết lập mối quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia, Nhật Bản đã trở thành đối tác hợp tác kinh tế quan trọng của Việt Nam. Hiện tại, Nhật Bản là quốc gia đầu tư FDI nhiều nhất vào Việt Nam với số lượng các dự án FDI ngày càng tăng.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn Kinh tế cấp cao Việt Nam - Nhật Bản

Cụ thể, trong năm 2011, có 234 dự án đầu tư mới của Nhật Bản được cấp phép tại Việt Nam, năm 2012, con số đó lên tới 317. Trong năm 2011, các dự án FDI của Nhật Bản chiếm 25% tổng nguồn vốn FDI đầu tư vào Việt Nam. Năm 2012, con số đó tăng lên gấp đôi.

Nhật Bản cũng là quốc gia cung cấp nguồn vốn ODA nhiều nhất cho Việt Nam với hơn 70% nguồn vốn ODA Nhật Bản được sử dụng cho các dự án phát triển cơ sở hạ tầng như giao thông hay nhà máy điện. Việc Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam còn góp phần giải quyết vấn đề việc làm cho thị trường trong nước, ví dụ, hơn 100 công ty sản xuất của Nhật Bản tại Khu công nghiệp Thăng Long đã giúp tạo công ăn việc làm cho hơn 60.000 người dân bản địa.

Nói về mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản, GS.TS Tô Huy Rứa - Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng thời là Chủ tịch Liên minh Nghị sỹ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản cho biết, sau 40 năm (1973-2013) xây dựng và phát triển, trải qua những biến cố thăng trầm, Việt Nam và Nhật Bản đã trở thành những đối tác chiến lược. Các lĩnh vực hợp tác giữa hai nước ngày càng sâu sắc và toàn diện, không chỉ về kinh tế mà đã và đang được mở rộng ra nhiều lĩnh vực mới với những tiềm năng to lớn.’

Ông Tô Huy Rứa chia sẻ về mối quan hệ giữa Việt Nam - Nhật Bản

Ông Tô Huy Rứa cho rằng, trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức nên việc tăng cường mối quan hệ giữa Việt Nam - Nhật Bản là mục đích tốt đẹp cần hướng tới.

“Hai nền kinh tế đã, đang và sẽ mang tính hỗ trợ, bổ sung lẫn nhau. Việt Nam không chỉ là điểm đến đầu tư lâu dài của các doanh nghiệp Nhật Bản mà còn là người bạn, người đồng hành tin cậy của nhân dân xứ sở mặt trời mọc. Việt Nam mong muốn sẽ làm hết sức mình vì sự phát triển chung giữa hai quốc gia” – ông Tô Huy Rứa nhấn mạnh.

Về phía Nhật Bản, ngài Yasuaki Tanizaki - Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam cho biết: “Trong mối quan hệ hợp tác kinh tế, hợp tác thông qua đầu tư là một trong những yếu tố chủ chốt nhằm tăng cường, thắt chặt mối quan hệ kinh tế nói chung.  Là một quốc gia công nghiệp hoá với khả năng về tài chính và thế mạnh công nghệ, Nhật Bản luôn tìm kiếm các cơ hội đầu tư quốc tế. Với nguồn đầu tư từ Nhật Bản ngày càng được tăng cường, Việt Nam sẽ được tiếp sức để phát triển mạnh mẽ hơn, cuộc sống của người dân Việt có thể được củng cố tốt hơn.”

Tạo môi trường kinh doanh tốt

Cũng tại Diễn đàn đã diễn ra phiên đối thoại với nội dung: Tái cấu trúc nền kinh tế ở Việt Nam và cơ hội tăng cường nguồn vốn FDI từ Nhật Bản.

Tại phiên đối thoại, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho rằng, đầu tư của doanh nghiệp Nhật vào Việt Nam tăng mạnh trong những năm gần đây.

Cụ thể, kim ngạch ngoại thương giữa Nhật Bản và Việt Nam tăng khoảng 5,6 lần so với 10 năm trước, đạt 25,9 tỷ USD vào năm 2012. Hàng hóa xuất khẩu từ Nhật Bản sang Việt Nam chủ yếu là máy móc công nghiệp, thiết bị điện, linh kiện máy móc vận tải, vải may mặc. Các mặt hàng nhập khẩu từ Việt Nam là dầu thô (chiếm 20%), tiếp theo là hàng may mặc. Giá trị nhập khẩu các mặt hàng linh kiện máy móc vận chuyển, linh kiện máy móc thiết bị năm 2012 lần lượt là 1,7 tỷ USD và 1,2 tỷ USD, tăng lần lượt là 7 lần và 2 lần so với năm 2009.

Các diễn giả tham gia phiên đối thoại

Bộ trưởng cho biết, đầu tư vào Việt Nam của doanh nghiệp Nhật đang bùng nổ, tập trung chủ yếu vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Số dự án đầu tư mới của Nhật Bản vào Việt Nam năm 2012 là 317 dự án, ghi nhận kỷ lục cao nhất trong 2 năm liên tiếp (năm 2011 là 234 dự án).

Ông Vinh cũng nêu ra 3 vấn đề Việt Nam cần phải quan tâm gồm: Một là, cải cách về thể chế; hai là, xây dựng hệ thống khung pháp luật để tạo sức bật cho nền kinh tế Việt Nam; ba là, cần xây dựng hạ tầng giao thông đô thị tốt để thu hút đầu tư.

Ông Vũ Tiến Lộc đưa ra Chiến lược CNH trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam - Nhật Bản hướng đến năm 2020, tầm nhìn 2030 trong đó có 6 ngành được ưu tiên tập trung phát triển gồm: Điện tử; chế biến nông, thủy sản; máy nông nghiệp; môi trường và tiết kiệm năng lượng; sản xuất ô tô và phụ tùng ô tô; đóng tàu.

Ông Lộc cũng nhấn mạnh, trong thời gian tới, Việt Nam và Nhật Bản cần hoàn thiện đồng bộ khung pháp lý và chính sách khuyến khích phát triển các ngành đã chọn, đồng thời đẩy mạnh cải cách đồng bộ thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, Việt Nam và Nhật Bản cần tập trung rà soát, đánh giá chiến lược, quy hoạch và chính sách hiện hành liên quan đến 6 ngành ưu tiên được đề ra nhằm đưa nền kinh tế hai nước ngày càng phát triển./.