Dịch vụ đòi nợ thuê: Cần con số cụ thể để quyết định cấm hay không cấm

Quy định chặt chuẩn mực cho dịch vụ đòi nợ thuê

Một số đại biểu Quốc hội đề nghị không nên cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”, vì đây là vấn đề thị trường, mà cần quy định điều kiện kinh doanh và chế tài quản lý chặt chẽ hơn, tăng cường hệ thống tòa án, các tổ chức hòa giải các cấp, tránh vấn đề xã hội phát sinh.

Đại biểu Mai Hồng Hải, đoàn Hải Phòng.

Theo đại biểu Mai Hồng Hải, đoàn Hải Phòng, trong hoạt động dân sự kinh doanh phát sinh nợ nần, thậm chí rủi ro và nợ quá hạn khó đòi, không đòi được là bình thường. Nếu không muốn nói là tất yếu trong xã hội.

Bên cạnh dịch vụ đòi nợ thuê, pháp luật còn quy định nhiều cách thức xử lý nợ khác như trọng tài, xét xử tại tòa, hòa giải đối thoại tại tòa án, lập dự phòng mua bán nợ, thế nhưng thực tế thủ tục quan trọng tài, tòa án mất rất nhiều thời gian, qua nhiều thủ tục hành chính mà hiệu quả không cao, chỉ thu được 36% các vụ đã xử; còn nếu tính trên tổng số vụ việc thì rất thấp. Kể cả khi có bản án có hiệu lực, việc đôn đốc thi hành án cũng rất khó khăn.

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Hoàng Ngân, đoàn TPHCM cũng cho rằng vẫn nên để kinh doanh dịch vụ đòi nợ thuê nằm trong luật, tuy nhiên cần đổi tên thành dịch vụ thu hồi nợ để đúng bản chất dịch vụ cũng như tránh phản cảm do tên gọi. Cùng với đó, thiết lập các chuẩn mực để đảm bảo dịch vụ này hoạt động đúng yêu cầu.

“Theo luật của Thái Lan, quy trình thu hồi nợ được quy định rất chuẩn mực như thời gian gọi điện thoại cho khách nợ từ 8h sáng đến 8h tối, chứ không được vượt quá giờ đó. Luật của Mỹ thì được gọi từ 8h sáng đến 9h tối. Tiếp cận với khách nợ thì không được phép tiếp cận với hàng xóm hay những người không liên quan… tức là những quy định chuẩn mực nhằm bảo vệ uy tín của người đi vay. Vì không quy định những chuẩn mực đó sẽ dẫn đến việc thực thi rất nguy hại, ảnh hưởng đến vấn đề an ninh trật tự xã hội vừa qua”, đại biểu Trần Hoàng Ngân nêu ý kiến.

Thiếu con số thống kê đánh giá dịch vụ thu hồi nợ

Trong khi đó, đại biểu Mai Thị Phương Hoa, đoàn Nam Định kiến nghị nên cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vì thực tế thời gian qua, đa số các loại hình đòi nợ thuê đều thiếu lành mạnh và phần lớn là các công ty đòi nợ thuê đều câu kết với các băng nhóm xã hội đen, đối tượng hình sự để đi đòi nợ.

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa, đoàn Nam Định (Ảnh: Quốc hội)

Theo Báo cáo đánh giá tác động của Chính phủ, tính đến hết tháng 8/2019, cả nước có 29 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có hoạt động kinh doanh dịch vụ đòi nợ với 217 doanh nghiệp đăng ký, trong đó tập trung chủ yếu tại thành phố Hồ Chí Minh (84 doanh nghiệp) và Hà Nội (62 doanh nghiệp).

Báo cáo cũng nêu rõ: “Quá trình kinh doanh, nhiều doanh nghiệp đã không tuân thủ điều kiện đầu tư kinh doanh cũng như quy định của pháp luật có liên quan khi kinh doanh dịch vụ đòi nợ thuê, dẫn đến phát sinh nhiều hệ quả tiêu cực đối với xã hội. Những vi phạm phổ biến là bên đòi nợ thu giữ, phá hoại tài sản trái pháp luật hoặc có hành vi đe dọa, trấn áp, khủng bố tinh thần gây hoang mang cho con nợ. Nhiều nơi xuất hiện biến tướng hình thành các băng nhóm cưỡng đoạt tài sản, cho vay nặng lãi, “tín dụng đen” gây mất an toàn xã hội”.

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa kiến nghị cơ quan soạn thảo cung cấp thêm thông tin về việc có bao nhiêu cơ sở dịch vụ đòi nợ thuê hoạt động đúng pháp luật, mức thuế đã đóng góp của các công ty loại này là bao nhiêu, có bao nhiêu vụ phạm tội do những hành vi đòi nợ thuê gây ra, bao nhiêu vụ tạt chất bẩn vào nhà con nợ và có bao nhiêu đơn thư trình báo về việc bị đe dọa tính mạng hay tấn công có liên quan đến đòi nợ thuê.

“Nếu có được những số liệu như thế sẽ giúp chúng ta có thêm cơ sở để có thể cân nhắc nên để hay nên cấm loại hình dịch vụ này. Rất tiếc là đến nay, chúng tôi vẫn không có được những thông tin về những vấn đề nêu trên”, đại biểu Mai Thị Phương Hoa nói.

“Ngoài ra, để việc quyết định chính sách được sát thực tế, cơ quan soạn thảo cũng có thể làm một thăm dò khảo sát những người nhờ đòi nợ thuê xem cái họ nghĩ đến là đòi hợp pháp hay là nhờ những hành vi bạo lực phi pháp. Kết quả khảo sát sẽ cho thấy rõ bản chất sự việc”, đại biểu Mai Thị Phương Hoa kiến nghị./.