Hiệp định thương mại - Động lực cải cách và cân bằng thương mại

Các hiệp định thương mại Việt Nam vừa đàm phán và ký kết như Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU giúp Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu, cân bằng lại cán cân thương mại và tạo động lực cho cải cách. 

Nhận định này được đưa ra tại Hội nghị Phổ biến thông tin về các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đang tham gia, do Bộ Công Thương tổ chức tại Hà Nội ngày 18/12.

Năm 2015, Việt Nam đã kết thúc đàm phán một số thoả thuận thương mại tự do quan trọng, nổi bật là Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và FTA với Liên minh châu Âu (EU).

Theo ông Hà Duy Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế (Bộ Tài chính), những hiệp định thế hệ mới mà Việt Nam tham gia đàm phán, ký kết sẽ giúp cân bằng lại cán cân thương mại. Bởi hiện nay Việt Nam đang nhập siêu từ các thị trường Trung Quốc, ASEAN và Hàn Quốc.

Tuy nhiên, với một số thị trường vừa đàm phán, ký kết các FTA mới như Mỹ, EU, Nhật Bản…, Việt Nam đang xuất siêu. 80% kim ngạch xuất khẩu đang tập trung vào các nước mà Việt Nam đàm phán, ký kết Hiệp định Thương mại tự do mới, là cơ hội để Việt Nam cân bằng cán cân thương mại trong thời gian tới. Các cam kết về thuế của các nước trong khối TPP và EU sẽ tạo nhiều điệu kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường này.

Ông Hà Duy Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế (Bộ Tài chính) cho biết: “Riêng TPP, các đối tác cam kết xóa bỏ ngay khi Hiệp định có hiệu lực là 95% số dòng thuế, tức là 95% số dòng thuế khi Việt Nam xuất khẩu sang có thuế suất 0%. Còn lại có lộ trình trong khoảng 5-10 năm. Đối với Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU, EU cam kết xóa bỏ khoảng 86% dòng thuế ngay khi hiệp định có hiệu lực. Trong vòng 7 năm sẽ xóa bỏ 99% số dòng thuế.”

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như TPP hay là FTA với EU cũng sẽ giúp Việt Nam có cơ hội tiếp tục hoàn thiện hơn nữa môi trường đầu tư, môi trường kinh doanh theo hướng thông thoáng hơn, minh bạch hơn và tạo thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp. Bên cạnh các cơ hội thì các hiệp định vừa kết thúc đàm phán cũng đặt ra các thách thức cho cả doanh nghiệp và cho cả các nhà quản lý.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh phát biểu tại hội nghị

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nói: “Với doanh nghiệp thì đó là sức ép cạnh tranh đồng thời là sức ép hoàn thiện chính mình để vươn lên, nắm bắt được các cơ hội do các hiệp định thương mại tự do đem lại. Với các nhà quản lý, sức ép về thay đổi tư duy thay đổi tư quản lý, tư duy làm chính sách trong minh bạch hoá và tăng cường khả năng tương tác với khu vực doanh nghiệp để có thể thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước trong bối cảnh đất nước Việt Nam hội nhập ngày càng sâu vào khu vực cũng như kinh tế toàn cầu.”

Sau khi kết thúc đàm phán các hiệp định TPP, FTA Việt Nam – EU, Việt Nam có thời gian khoảng 2 năm để chuẩn bị, trước khi các hiệp định chính thức có hiệu lực. Do đó các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung nâng cao năng lực cạnh tranh, tận dụng tốt các lợi thế từ các hiệp định này mang lại./.