Người chăn nuôi không tái đàn, nỗi lo khủng hoảng thị trường heo hơi

Từ vài tháng nay, giá heo hơi tăng cao nhưng đa số người chăn nuôi ở thủ phủ nuôi heo xã Ngọc Lũ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam không dám tái đàn, đầu tư chăn nuôi. Hầu hết nông dân chỉ đầu tư mua heo loại 70-80kg về nuôi vỗ béo trong hơn 1 tháng rồi bán thu lời. Nguyên nhân được người dân cho biết vì giá heo con và thức ăn chăn nuôi quá cao, nếu đầu tư nuôi từ nhỏ sẽ không có lãi.

Ông Nguyễn Văn Quy, thôn 5, xã Ngọc Lũ, huyện Bình Lục cho biết, cũng như nhiều gia đình khác, ngoài cấy lúa hai vụ, trong chuồng nhà ông lúc nào cũng có từ 70 đến 100 con heo từ 80- 120kg/con. Bình quân mỗi tháng, gia đình ông xuất bán được khoảng 20 con heo thịt, thu nhập tương đối ổn định.

Ông Quy chia sẻ, ông mua loại heo khoảng 80kg về nuôi vỗ béo, mỗi con giá khoảng 5.700.000 đồng, nuôi khoảng 1,5 tháng hết 4 bao cám loại 25kg, giá 380.000 đồng/bao, hết 1.520.000 đồng đến lúc xuất chuồng, heo sẽ đạt khoảng 1,4 tạ/con, với giá bán tại chuồng là 67.000đồng/kg, sẽ cho thu là 9.380.000 đồng, trừ chi phí gồm 5.700.000 giống và 1.520.000 cám, cả công mỗi con lãi được khoảng 2,4 triệu đồng.

Còn ông Nguyễn Văn Vụ, thôn 5, xã Ngọc Lũ cho biết, trước đây trong chuồng gia đình ông lúc nào cũng có hơn 200 con heo. Trong 3 năm từ 2017 - 2019, gia đình ông cũng mất trắng hơn 250 triệu tiền nuôi heo. Vì sống bằng nghề nông và chăn nuôi heo nhiều năm nay, nhưng nay dù giá heo hơi đắt, chăn nuôi có lãi nhưng gia đình ông cũng chỉ dám nuôi 20 con, trọng lượng hiện cũng đạt khoảng 70 đến 80kg/con. Đây là số heo ông nuôi để gây làm heo mẹ rồi nhân đàn chứ không phải heo thịt.

“Giá heo giống từ 5 - 7kg/con có giá tới 3,5 triệu đồng nên không dám đầu tư. Đặc biệt là heo không rõ nguồn gốc nên càng không dám mua về nuôi. Mặt khác, trước đây các đại lý thường bán thức ăn chăn nuôi chịu cho các gia đình. Nay do hàng nghìn hộ gia đình nợ các đại lý với số tiền lên đến vài chục tỷ đồng nên không đại lý nào dám đầu tư. Bên cạnh đó, vì nợ cũ chưa trả nên không ngân hàng nào cho vay để tái đàn”, ông Vụ than thở.

Khảo sát của phóng viên VTC News tại chợ đầu mối gia súc gia cầm Hà Nam đầu tháng 8 cho thấy, số lượng heo hơi vận chuyển từ nơi khác đến khá nhiều, thương lái đến giao dịch cũng khá đông vui nhộn nhịp.

Anh Bùi Văn Tuấn, một thương lái đến từ huyện Vũ Thư, Thái Bình cho biết, ngày nào cũng đến rất sớm để lựa chọn những con heo hơi to, ngon về giết mổ, cung cấp cho các tiểu thương trên địa bàn huyện.

Hiện tại, giá heo hơi loại ngon giao dịch mức giá 70.000 đồng/kg, tăng 1.000 đồng/kg so với hôm trước. Theo anh Tuấn, nguyên nhân giá heo hơi tăng là do thức ăn gia súc tăng cao, người dân ít nuôi, hạn chế tái đàn, lượng hàng khan hiếm. Heo mà các đầu mối mang về giao dịch tại chợ đầu mối chủ yếu do các thương lái vận chuyển từ các trang trại, doanh nghiệp chăn nuôi lớn trong cả nước về nên giá rất cao.

“Mỗi ngày tôi giết mổ khoảng 10-12 con heo để cung cấp cho các tiểu thương trong huyện. Do giá heo hơi cao, lại phải chi phí nhiều như vận chuyển, điện, nước trong quá trình giết mổ nên mỗi con cũng chỉ lãi được 200.000- 300.000 đồng. Thương lái như chúng tôi rất mong các cơ quan chức năng sớm có chính sách điều hành để đảm bảo nguồn cung, ổn định giá cả, đảm bảo lượng heo được cung cấp và tiêu thụ với giá ổn định, giúp cho cả thương lái, tiểu thương, lò mổ và người dân không bị ảnh hưởng”, anh Tuấn nói.

Anh Lê Văn Doan, thương lái ở thôn 3, xã Bối Cầu cho biết, hiện lợn hơi loại ngon thương lái nhập về giá 64.000 đồng/kg, bán cho các tiểu thương, lò giết mổ tại chợ giá 70.000/kg. Giá này đắt hơn cùng thời điểm của tháng trước khoảng 6.000 – 8.000 đồng/kg. Hiện lượng hàng về khan hiếm nên mỗi ngày nhập về 1 xe, số lượng 180 con heo, tương đương khoảng 20 tấn, giảm 50% số lượng hàng mua về so với tháng trước.

“Người dân hạn chế tái đàn vì sợ chăn nuôi sẽ thua lỗ. Người dân không chăn nuôi, nguồn cung sẽ khan hiếm, giá heo hơi sẽ tiếp tục lên thì cả thương lái, người dân đều gặp khó khăn, chỉ có các doanh nghiệp chăn nuôi là hưởng lợi. Do vậy chúng tôi mong nhà nước có chính sách khuyến khích để người dân trong nước tiếp tục tái đàn, đảm bảo nguồn cung từ nay đến cuối năm, đồng thời có chính sách nhập heo hơi về để ổn định giá. Nếu cứ để giá cả bấp bênh như thế này thì các thương lái không thể chủ động được nguồn hàng”, anh Doan nói.

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Văn Chung, Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Lũ cho biết, trước năm 2019, Ngọc Lũ có 5 thôn với 2.300 hộ gia đình thì có đến 1.600 hộ nuôi heo với tổng đàn hơn 100.000 con. Khi heo rớt giá từ 60.000đồng/kg hơi xuống còn 17.000 đồng/kg hơi thì mỗi con nuôi từ nhỏ đến khi xuất bán lỗ 3 triệu đồng. Đây là số tiền quá lớn mà người dân ở Ngọc Lũ phải gánh chịu. Khắc nghiệt hơn, khi giá heo chưa kịp hồi phục thì lại xuất hiện dịch tả lợn Châu Phi, khiến người dân càng trở nên điêu đứng, cụt hết nguồn vốn, nợ nần chồng chất nên không thể tái đàn.

Ông Chung nói, hiện giá heo hơi đang cao, có giá tại cửa chuồng lên đến 65-67.000 đồng/kg, nếu có heo thịt bán tại thời điềm này, người chăn nuôi thu lãi 2/3, nhưng cũng không có để bán và không dám đầu tư để tái đàn. Bởi ngoài nỗi lo giá cả bấp bênh, dịch bệnh có thể xảy ra bất thường, giá heo giống quá cao lại khan hiếm, nếu có cũng không rõ nguồn gốc nên người dân không dám đầu tư. Bên cạnh đó, các đại lý thức ăn chăn nuôi không bán chịu.

"Người dân cũng hết vốn, trong khi ngân hàng không cho vay vì nợ cũ chưa thể trả được. Xã cũng đang tiến hành phát tiền hỗ trợ của Nhà nước cho các hộ chăn nuôi bị ảnh hưởng bởi dịch tả lợn Châu Phi với số tiền hơn 10 tỷ đồng. Hiện cả xã cũng chỉ còn 100 hộ nuôi với số lượng từ vài chục con trở xuống và 10 hộ nuôi từ hơn 100 con trở lên, giảm hơn 80% so với trước”, ông Trần Văn Chung cho biết.