Ấn tượng với những làn chèo trong chương trình nghệ thuật “Ký ức một miền quê”

Tối 23/11, tại Trung tâm Thương mại Sapa, Praha, Cộng hòa Séc đã diễn ra một sự kiện rất đặc biệt đối với nhiều bà con người Việt tại đây. Đó là việc họ đã có cơ hội được trực tiếp nghe lại những làn điệu Chèo truyền thống, một loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian độc đáo của người Việt qua chương trình nghệ thuật “Ký ức một miền quê” do Đoàn chèo Hải Phòng thuộc Sở Văn hóa Thể thao Hải Phòng phối hợp với Liên hiệp hội người Việt Nam tại châu Âu và Hội người Việt Nam tại Séc tổ chức.

Ngay từ trong nước, chèo đã là một loại hình nghệ thuật rất kén chọn khán giả. Do đó, không phải chương trình biểu diễn nào cũng có lượng đông khán giả đến xem, nghe và thưởng thức nó. Tuy nhiên, trước giờ biểu diễn, những nghệ sĩ từ Đoàn chèo Hải Phòng đã rất bất ngờ và hạnh phúc về sự đam mê và tình yêu của bà con người Việt tại Séc dành cho loại hình nghệ thuật đặc biệt này.

Chứng kiến đông đảo bà con đến xem chương trình các nghệ sĩ trong đoàn cho biết, đây là một nguồn động viên tinh thần rất lớn dành cho đoàn khi đã quyết tâm mang lời ca, tiếng hát, điệu múa từ trong nước sang tới CH Séc để phục vụ bà con.

Sự có mặt đông đảo của bà con còn thể hiện một điều đặc biệt là loại hình nghệ thuật đặc biệt này vẫn được bà con, những người dù đang phải sống xa quê hương nhớ đến và đón nhận. Nó cho thấy, tình yêu quê hương, bản sắc văn hóa dân tộc vẫn luôn tồn tại trong tâm trí người Việt dù họ có đang làm ăn, sinh sống ở đâu cũng như hàng ngày phải tiếp cận với nền văn hóa mới ở nước sở tại.

Trao đổi với phóng viên Đài TNVN, ông Giang Thành cho biết, ông thích nghe chèo từ khi còn nhỏ. Lúc đó kinh tế còn nhiều khó khăn, hầu hết các gia đình chủ yếu được nghe hát Chèo qua sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam chứ rất khó để được đi xem những buổi biểu diễn trực tiếp của các đoàn Chèo chuyên nghiệp như thế này.

Việc được trực tiếp nghe, xem các nghệ sĩ biểu diễn dù đã đi xa nhà nhiều năm đã giúp ông nhớ hơn về quê hương, bản sắc dân tộc và những loại hình nghệ thuật độc đáo của Việt Nam. Mặc dù một số bà con ở Séc yêu âm nhạc cũng có thành lập các câu lạc bộ ca hát, nhưng loại hình nghệ thuật Chèo này rất khó duy trì bởi nó không chỉ kén người nghe mà chính những nghệ sĩ cũng rất khó tìm được đất diễn. Bản thân ông dù thích loại hình này, cũng chỉ có thể thưởng thức tại nhà qua internet hoặc ngẫu hứng với những người thân thiết.

Ra đời từ thế kỉ 10, Chèo là một loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian độc đáo và giữ vị trí quan trọng trong đời sống sinh hoạt văn hóa tinh thần của người Việt. Theo dòng chảy thời gian, loại hình kịch hát truyền thống được ưa chuộng ở các làng quê vùng châu thổ sông Hồng dần lan tỏa sang vùng trung du miền núi Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Trải qua quá trình lịch sử lâu dài, không gian biểu diễn nghệ thuật Chèo cũng dần thay đổi.

Ngày nay, Chèo không chỉ được biểu diễn ở sân đình làng quê mà còn được dàn dựng để biểu diễn trên những sân khấu lớn có sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị âm thanh ánh sáng hiện đại. Xu hướng sân khấu hóa cũng kéo theo sự hình thành, phát triển của những vở Chèo hiện đại có nội dung mang tính thời sự, mang hơi thở của cuộc sống, thời đại để dễ hướng tới người xem hơn.

Với những giá trị nghệ thuật độc đáo, nghệ thuật Chèo đang được Việt Nam nghiên cứu xây dựng hồ sơ để trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.