Nhiều khúc mắc đằng sau vụ đấu súng ở Hải Phòng

Ngày 6/1, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hải Phòng đã khởi tố vụ án giết người và chống người thi hành công vụ xảy ra vào sáng 5/1, tại khu vực đầm nuôi trồng thủy sản của hộ ông Đoàn Văn Vươn (SN 1963, huyện Tiên Lãng).

Nguyên nhân để xảy ra vụ án đặc biệt nghiêm trọng này bắt nguồn từ việc nhiều hộ dân có đầm nuôi trồng thủy sản tại khu vực xã Vinh Quang, trong đó có Đoàn Văn Vươn, không đồng tình với quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng vì trong các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nuôi trồng thủy sản chỉ có thời hạn giao đất 4 - 15 năm nhưng hợp đồng của nhiều hộ, thời điểm ký là năm 1997 đã ghi lùi thời hạn áp dụng từ 1993. Các quyết định thu hồi đất cũng không đề cập đến việc đền bù vật kiến trúc, công tôn tạo của người dân trong việc biến cả trăm ha đầm bãi sú vẹt hoang hóa thành các vuông đất nuôi trồng thủy sản.

Từ năm 2007 - 2009, hai trong số 19 chủ đầm nuôi trồng thủy sản là hộ các ông Vũ Văn Luân, Đoàn Văn Vươn đã khởi kiện các quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng ra TAND huyện. Yêu cầu của họ bị tòa sơ thẩm bác bỏ. Hai hộ này kháng cáo lên TAND TP Hải Phòng. Thụ lý giải quyết vụ kiện hành chính này, ngày 9/4/2010, Thẩm phán Ngô Văn Anh (TAND TP Hải Phòng) đã lập “Biên bản tạo điều kiện để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án”.

Biên bản tạo điều kiện để các đương sự tự thỏa thuận

Theo biên bản này, đại diện UBND huyện Tiên Lãng là ông Phạm Xuân Hoa (Trưởng phòng TN - MT) đã thỏa thuận: “Nếu nguyên đơn rút đơn kháng cáo, UBND huyện Tiên Lãng sẽ tạo điều kiện cho người dân được tiếp tục thuê đất để nuôi trồng thủy sản”. Biên bản thỏa thuận này được Thẩm phán Ngô Văn Anh lập, đóng dấu của TAND TP Hải Phòng. Sau đó, các nguyên đơn đã rút đơn kháng cáo. Trên cơ sở rút đơn kháng cáo này, Thẩm phán Ngô Văn Anh đã ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.

Sau khi quyết định đình chỉ giải quyết vụ án được ban hành, tức là bản án sơ thẩm của TAND Tiên Lãng có hiệu lực, UBND huyện Tiên Lãng liên tục ra công văn, hối thúc các hộ dân phải nghiêm chỉnh thực hiện quyết định thu hồi đất. Do người dân không tự nguyện thi hành bản án sơ thẩm đã có hiệu lực pháp luật, ngày 5/1, UBND huyện Tiên Lãng đã thực hiện cưỡng chế hộ ông Vươn.

Trong cuộc gặp báo chí, chiều 5/1, ngay sau vụ nổ súng, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng Lê Văn Hiền, tái khẳng định: Do hết thời hạn giao đất nên việc thu hồi đất không gắn với việc đền bù, bồi thường công tôn tạo tu bổ, bồi trúc vào đất.

Ngày 6/1, Chánh án TAND TP Hải Phòng Nguyễn Thị Mai cho biết: Nếu căn cứ vào biên bản thỏa thuận để “vận động” nguyên đơn rút đơn kháng cáo, đi đến việc ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án là vi phạm thủ tục tố tụng hành chính. Vì thế, sẽ sớm yêu cầu thẩm phán Ngô Văn Anh giải trình.

Cùng ngày, Cơ quan CSĐT đã tạm giữ sáu đối tượng liên quan đến vụ sử dụng súng, mìn tự chế, chống lại lực lượng thi hành công vụ, gồm: chủ đầm Đoàn Văn Vươn và các thành viên trong gia đình: Đoàn Văn Tịnh (em trai), Đoàn Văn Vệ (cháu), Đoàn Xuân Quỳnh (con trai), Nguyễn Thị Thương (vợ), Phạm Thị Hiền (em dâu).

Nghi can trực tiếp nổ súng là Đoàn Văn Quý (em trai Vươn) cùng 2 hai đối tượng khác liên quan, sau khi gây án, đã bỏ trốn.

Vào thời điểm xảy ra vụ án, Vươn cùng vợ và con trai, đứng ngoài khu vực hiện trường, không tham gia vào vụ việc…/.