Đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP số lượng dự án còn ít

Ngày 11/7, tại Hà Nội, Ban Kinh tế Trung ương chủ trì, phối hợp với Hội đồng Lý luận Trung ương, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tổ chức hội thảo “Thúc đẩy đầu tư theo phương thức đối tác công - tư trong phát triển hạ tầng một số lĩnh vực kinh tế - xã hội”.

Hội thảo có sự tham dự của hơn 150 đại biểu đại diện lãnh đạo ban, bộ, cơ quan Trung ương, đại diện một số địa phương và đại diện một số tổ chức quốc tế tại Việt Nam; các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các cơ sở nghiên cứu, trường đại học, hiệp hội, doanh nghiệp.

Ông Đỗ Ngọc An, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho biết, nhu cầu tổng vốn đầu tư toàn xã hội bình quân 5 năm 2021 - 2025 khoảng 32 - 34% GDP. Tuy nhiên, tỉ trọng vốn đầu tư công bình quân 5 năm chỉ chiếm khoảng 16 - 17% tổng vốn đầu tư toàn xã hội (khoảng 2,9 triệu tỷ đồng). Vốn đầu tư công không thể đáp ứng đầy đủ yêu cầu vốn cho đầu tư kinh tế - xã hội; việc huy động các nguồn lực xã hội khác, đặc biệt là nguồn lực khu vực tư đóng vai trò hết sức quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Theo kinh nghiệp tại nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả các quốc gia phát triển như Hàn Quốc, Canada, Pháp… huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách sẽ đáp ứng được nhu cầu phát triển, vốn đầu tư công chỉ là “mồi” cho các dự án kinh tế - xã hội.

Tại Việt Nam, việc triển khai đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng của đất nước. Bên cạnh các nguồn vốn đầu tư truyền thống bao gồm ngân sách nhà nước, trái phiếu Chính phủ, ODA, vốn đầu tư từ khu vực ngoài nhà nước thông qua cơ chế PPP đã góp phần thay đổi hình ảnh của các địa phương, cải thiện đáng kể hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, đô thị, năng lượng. Hàng nghìn tỷ đồng vốn từ nhân đã được huy động để xây dựng quốc lộ, đường cao tốc, nhà máy điện.

Tuy nhiên, đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP cũng gặp nhiều những khó khăn, chưa thực sự huy động được nguồn lực xã hội, nhiều vướng mắc trong thủ tục đầu tư, quy trình thanh toán, bảo lãnh Nhà nước, đánh giá rủi ro… được các đại biểu đề cập tại hội thảo.

"Các dự án mới được triển khai theo quy định của Luật PPP vẫn còn hạn chế, đa phần đều là các dự án chuyển tiếp, chủ yếu tập trung trong lĩnh vực giao thông, ít được triển khai trong các lĩnh vực khác. Điều này cho thấy, nguồn lực đầu tư công chưa thực sự phát huy được vai trò dẫn dắt, làm “vốn mồi” để thu hút nguồn lực từ khu vực tư nhân" - ông Đỗ Ngọc An đánh giá.

Các đại biểu đã trao đổi, đề xuất các giải pháp xây dựng môi trường thu hút đầu tư theo phương thức đối tác công tư tin cậy, bền vững; thảo luận về  những vướng mắc trong cơ chế tài chính đối với dự án PPP, kinh nhiệm quốc tế và phương thức thu hút nhà đầu tư quốc tế.

Hội nghị có 3 phiên thảo luận gồm 1 phiên toàn thể và 2 chuyên đề: “Giải pháp  thúc đẩy PPP trong phát triển một số lĩnh vực xã hội và cung cấp dịch vụ sự nghiệp công” và “Giải pháp thúc đẩy PPP trong lĩnh vực giao thông, năng lượng, xử lý rác thải, nước thải, cấp nước”.