Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường 1,6 tỉ đồng

Hôm nay (13/5), Tòa án nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng mở phiên xử phúc thẩm vụ án “Yêu cầu trách nhiệm bồi thường của Nhà nước”. Nguyên đơn là ông Huỳnh Chiếm Hoạnh (57 tuổi), trú huyện CưKuin, tỉnh Đắk Lắk; bị đơn là Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa, người đại diện theo ủy quyền là ông Võ Khôi Tuân. Ông Hoạnh là con của ông Huỳnh Chiếm Phái (91 tuổi, mất năm 2015), người bị oan trong vụ án xảy ra cách đây 41 năm.

Tại phiên xử sơ thẩm, Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã tuyên xử chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường cho những người đồng thừa kế của ông Phái hơn 1,6 tỉ đồng, bao gồm thiệt hại tinh thần mà nguyên đơn yêu cầu và các chi phí khác mà các bên liên quan đã thỏa thuận trước đó. Sau đó, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã có kháng cáo đối với phần giải quyết chấp nhận toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn về yêu cầu bồi thường hơn 1,4 tỉ đồng thiệt hại về tinh thần.

Trong khi đó, ông Hoạnh kháng cáo vì cho rằng khoảng thời gian bồi thường thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất quá ít, yêu cầu tính từ ngày 25/9/1984 đến ngày 10/12/1989, tương ứng với số tiền hơn 1,1 tỉ đồng. Ông yêu cầu tòa chấp nhận tổng số tiền mà Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường là hơn 4,4 tỉ đồng. Tại tòa phúc thẩm, các bên giữ nguyên nội dung kháng cáo.

Sau khi xét xử, căn cứ hồ sơ vụ án, các tài liệu, chứng cứ được xem xét tại tòa, Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm quyết định không chấp nhận kháng cáo của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa, không chấp nhận kháng cáo của ông Hoạnh; giữ nguyên bản án sơ thẩm; buộc Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường hơn 1,6 tỉ đồng cho nguyên đơn.

Theo hồ sơ vụ án, tối 18/10/1981, tại xã Ninh Giang, nay là phường Ninh Giang, thuộc thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa xảy ra vụ Chủ tịch UBND xã này bị bắn chết. Hôm sau, Công an tỉnh Phú Khánh (nay là Khánh Hòa) bắt giam ông Huỳnh Chiếm Phái cùng 3 người khác để điều tra tội giết người. Sau hơn 13 tháng bị tạm giam, đến ngày 2/2/1983, ông Phái được Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh này ra lệnh tạm tha với lý do “xét thấy bị can tuổi già, sức khỏe bị sút kém nên không cần thiết phải giam giữ tiếp”.

Tháng 12/2009, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa giao cho gia đình ông Phái bản sao quyết định đình chỉ điều tra do Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Phú Khánh ban hành ngày 25/9/1984. Quyết định nêu rõ: “Xét thấy không đủ bằng chứng để buộc tội Huỳnh Chiếm Phái phạm tội giết người”. Khi còn sống, ông Phái liên tục kêu oan, yêu cầu trả lại danh dự nhưng không cơ quan tố tụng nào giải quyết. Sau đó, ông Phái ủy quyền cho con trai là ông Hoạnh gửi đơn yêu cầu bồi thường oan nhưng cũng không cơ quan nào giải quyết.

Từ năm 2011-2012, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã có 3 văn bản yêu cầu Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hoà tiến hành các thủ tục để bồi thường cho ông Phái theo quy định nhưng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh này không thực hiện. Tòa án Nhân dân thị xã Ninh Hòa thụ lý vụ kiện đòi bồi thường oan của ông Phái nhưng rồi đình chỉ. Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa cho rằng đã hết thời hiệu giải quyết nên không xin lỗi, bồi thường.

Cục Bồi thường Nhà nước- Bộ Tư pháp và một số cơ quan trung ương có nhiều công văn đề nghị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao chỉ đạo Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hoà giải quyết đơn khiếu nại của gia đình ông Phái. Tháng 8/2019, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa mới cải chính, xin lỗi công khai ông Phái khi ông này đã chết gần 4 năm. Sau đó, ông Hoạnh có đơn yêu cầu Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh phải bồi thường tổng số tiền hơn 4,4 tỉ đồng, gồm thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất hơn 1,3 tỉ đồng, thiệt hại về vật chất do sức khỏe bị xâm phạm hơn 1,5 tỉ đồng, thiệt hại tinh thần 9.490 ngày là hơn 1,2 tỉ đồng và các chi phí khác hơn 142 triệu đồng. Tuy nhiên, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Khánh Hòa chỉ đồng ý bồi thường hơn 474 triệu đồng./.