Trong bối cảnh hội nghị NATO đang diễn ra, cuộc chiến giữa Israel và Iran đã bước qua giai đoạn leo thang đỉnh điểm, Ukraine một lần nữa hối thúc Mỹ tăng cường hỗ trợ. Vẫn cho rõ câu trả lời của Washington, trong khi đó Nga tiếp tục đẩy mạnh tấn công trên mọi mặt trận. Trước tình huống này, Ukraine đã tiếp tục cải tiến các hệ thống mới được chế tạo trong nước để làm giảm lợi thế của Moscow, đặc biệt là bom lượn.

“Lưỡi dao trên không” của Ukraine 

Bom lượn KAB có ý nghĩa chiến lược quan trọng đối với Ukraine. Đầu tiên, loại vũ khí này giúp Ukraine tăng cường khả năng tiến hành các cuộc tấn công từ xa, cho phép lực lượng không quân nhắm vào các vị trí, sân bay và cơ sở hạ tầng của Nga từ khoảng cách an toàn hơn. Khả năng này đặc biệt quan trọng khi xét đến phạm vi mở rộng của bom lượn của Nga, hiện đang đe dọa các thành phố như Kharkov, Zaporizhzia và Kramatorsk của Ukraine.

Ukraine có ý định sử dụng bom lượn KAB của họ để phá vỡ các trung tâm chỉ huy và hậu cần của Nga, có khả năng buộc máy bay đối phương phải hoạt động xa tiền tuyến.

KAB giúp Ukraine giảm sự phụ thuộc vào đạn dược phương Tây, vốn thường bị hạn chế về nguồn cung và những rào cản về chính trị. Điều này đặc biệt đúng trong bối cảnh xung đột Israel-Iran gần đây. Mỹ đã chuyển hướng các loại vũ khí chủ chốt khỏi mặt trận Ukraine tới Trung Đông. Các loại vũ khí Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) và bom dẫn đường JDAM-ER mà Ukraine sử dụng để tấn công sâu bên trong lãnh thổ Nga bị Mỹ quản lý chặt chẽ vì Washington đang dần cạn nguồn cung, cùng với đó là nhu cầu bảo đảm tính bí mật của các hệ thống này.

Việc tự sản xuất bom lượn đã giúp Ukraine vượt qua các hạn chế của phương Tây cho phép Kiev tấn công các mục tiêu chiến lược trong lãnh thổ Nga, chẳng hạn như căn cứ không quân Kushchyovskaya, Năm 2024, Ukraine đã tấn công căn cứ này để phá hủy các kho chứa bom lượn của Nga. Điều này giúp tăng cường tính linh hoạt và khả năng gia tăng hoạt động của Ukraine.

KAB bổ sung cho những tiến bộ gần đây của Ukraine trong tác chiến điện tử (EW). Kiev được cho là đã sử dụng máy gây nhiễu kỹ thuật số Lima Jammer vô hiệu hóa các quả bom lượn của Nga bằng cách can thiệp vào hệ thống định vị vệ tinh GLONASS của chúng. Các báo cáo cho biết, máy gây nhiễu của Ukraine đã làm giảm độ chính xác của bom lượn của Nga, buộc Điện Kremlin phải sử dụng tới 16 quả bom để đánh trúng một mục tiêu duy nhất.

Bằng cách kết hợp biện pháp tác chiến điện tử với bom lượn nội địa, Ukraine có thể tạo ra hiệu ứng hiệp đồng: gây nhiễu bom của Nga để bảo vệ lực lượng của mình, đồng thời triển khai KAB để tấn công các vị trí của Nga, cân bằng sân chơi chiến lược.

Các kỹ sư trong dự án chế tạo bom lượn của Ukraine cho biết, mẫu bom lượn mới đang trong giai đoạn thử nghiệm nhưng cần thêm kinh phí để đẩy nhanh quá trình sản xuất. Trước đó, một số kênh truyền thống của Ukraine đăng tải video cho thấy máy bay Su-24 của nước này đang thả bom lượn được chuyển đổi từ bom thông thương. Các chuyên gia lưu ý rằng, các nhà phát triển đã mô phỏng loại bom mới theo thiết kế của Nga. Tuy nhiên, thành phần bên trong đã được thiết kế lại để cải thiện độ chính xác khi nhắm mục tiêu.

Oleh Vostrykh, một trong những người tham gia dự án nói rằng, hệ thống dẫn đường cho quả bom nặng 500 kg đã được phát triển ở trong nước.

"Cánh được thiết kế đặc biệt có thể gắn vào bom chỉ trong vài phút mà không cần bất kỳ kết nối phức tạp nào. Hệ thống dẫn đường do chúng tôi phát triển. Tuy vậy, vẫn có một số bộ phận phải nhập khẩu từ nước ngoài. Hiện chúng tôi đang thử nghiệm giải pháp mới từ một trong những công ty hàng đầu của Pháp để đảm bảo khả năng phục hồi tối đa trong điều kiện tác chiến điện tử.

Quả bom đã có thể bay theo một quỹ đạo cố định trong vòng  60 km và bắn trúng mục tiêu - tầm bắn do Bộ Quốc phòng Ukraine xác định. Các nhà phát triển hiện đang nỗ lực tăng tầm bắn lên 80 km. Về mặt lý thuyết, nếu thả từ độ cao 10 km, quả bom có ​​thể bay xa tới 100 km.

Các lần thử nghiệm thả bom lượn bằng máy bay chiến đấu Su-24 đã mang lại kết quả tích cực về tầm bắn, hệ thống thả và hệ thống dẫn đường.

“Chúng tôi cần thực hiện thêm khoảng một chục cuộc thử nghiệm nữa, sau đó sẽ trình lên Bộ Quốc phòng xem xét”, Vostrykh cho biết.

Không phải viên đạn bạc với Ukraine

Bất chấp những kỳ vọng, chương trình phát triển KAB của Ukraine phải đối mặt với những thách thức đáng kể. Trước hết, Kiev đang thiếu nguồn tài trợ trong khi năng lực sản xuất hạn chế. Medoid, công ty sản xuất bom lượn cho Ukraine, đã phát động một chiến dịch gây quỹ để mở rộng quy mô phát triển và sản xuất hàng loạt. Để sản xuất 100 quả bom lượn mỗi ngày đòi hỏi Ukraine phải đầu tư đáng kể vào cơ sở hạ tầng sản xuất, điều này có thể gây sức ép lên nền kinh tế vốn đã suy yếu do xung đột. Ước tính mỗi quả bom có giá thành 25.000 USD. Do đó, Kiev không thể gia tăng sản lượng nếu thiếu vắng sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Về mặt hoạt động, hiệu quả của KAB phụ thuộc vào khả năng bảo vệ máy bay và tích hợp hệ thống vào lực lượng không quân của Ukraine. Hệ thống phòng không của Nga trong đó có S-400, gây ra mối đe dọa đáng kể đối với Su-24 và các máy bay chiến đấu khác của Ukraine, đòi hỏi Kiev phải có các biện pháp đối phó điện tử mạnh mẽ và cải tiến về chiến thuật.

Không quân Ukraine cho rằng máy bay chiến đấu F-16 - được trang bị các cảm biến tiên tiến và tên lửa AMRAAM tầm xa, có thể cung cấp khả năng yểm trợ trên không dữ liệu mục tiêu thông qua hệ thống Link 16 của NATO, giúp họ triển khai KAB. Nhưng điều này có thể không hiệu quả vì khả năng tác chiến điện tử của Nga rất tinh vi, có thể gây nhiễu hệ thống GPS của KAB. Mặc dù hệ thống GPS có thể kết hợp với hệ thống dẫn đường quán tính (INS) và sử dụng INS làm phương án dự phòng, tương tự như bom thông minh JDAM-ER và Hammer, nhưng các thiết bị gây nhiễu của Nga hoạt động khá mạnh mẽ và đã chứng minh hiệu quả cao trên chiến trường.

Có một thực tế là cuộc xung đột đã diễn ra quá lâu, bào mòn mọi nguồn lực của Ukraine, nên bất kể cải tiến nào mà Ukraine tạo ra nhiều khả năng sẽ không đủ để vượt qua những lợi thế mà Nga đang có.

Kiev thành “mắt bão” xung đột, Nga đặt cược lớn vào ván bài chiến lược mới

VOV.VN - Thời gian gần đây, Nga liên tiếp tiến hành các cuộc không kích lớn bằng tên lửa và máy bay không người lái vào thủ đô Kiev. Một số nhà phân tích cho rằng có nhiều lý do khiến khu vực này trở thành “mắt bão” của cuộc xung đột.