Na Uy “nói không” với lá chắn phòng thủ tên lửa của NATO

Giữa bối cảnh bị hối thúc về việc tăng chi tiêu quốc phòng để tiến gần hơn đến mục tiêu ngân sách của NATO, Na Uy đã quyết định không tham gia vào mạng lưới phòng thủ tên lửa của khối này.

Na Uy "nói không" với lá chắn phòng thủ tên lửa của NATO. Ảnh: AFP

Chính phủ Na Uy đã quyết định sẽ không tham gia lá chắn phòng thủ tên lửa của NATO. Cuộc thảo luận về sự tham gia của Na Uy từng làm dấy lên những lo ngại về căng thẳng giữa nước này và Nga.

"Qua việc đánh giá chính sách an ninh, chính phủ quyết định Na Uy sẽ không xem xét đến việc tiếp nhận hệ thống cảm biến tầng trên hoặc các tên lửa đánh chặn có thể trở thành một phần trong hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của NATO".

Chuyên gia Nga từ Viện Quan hệ Quốc tế Na Uy Julie Wilhelmsen cho biết trên kênh TV2 của Na Uy rằng: "Tôi cho rằng điều này là để nhằm tránh căng thẳng leo thang".

Một văn bản quốc phòng mật của Na Uy từ năm 2017 đã dẫn ra rằng "mối đe dọa" từ Nga chính là lý do Na Uy nên tham gia vào "lá chắn tên lửa". Tài liệu này cũng nêu ra những khoảng trống và thiếu sót đáng kể trong hệ thống phòng không Na Uy - điều khiến quốc gia Bắc Âu này khó mà có thể tự bảo vệ mình.

Cũng trong thời điểm đó, ngân sách mới của Na Uy đã tăng chi phí quốc phòng lên 1,8% GDP so với mục tiêu 2% của NATO.

Một báo cáo năm 2019 của NATO công bố hồi tháng 6 đã xếp ngân sách quốc phòng của nước này ở vị trí thứ 13 trong Liên minh, giảm 3 bậc so với năm 2017.

"Hầu hết các quốc gia khác đều tăng nhiều hơn Na Uy. Đó là lý do tại sao Na Uy tụt hạng trong danh sách đóng góp này", Tổng thư ký NATO Jens stoltenberg nhận định trên tờ Verdens Gang cùa Na Uy.

Trong 1 thập kỷ qua, các kế hoạch của NATO với lá chắn tên lửa Mỹ tại châu Âu đã trở thành một trong những vấn đề gây chia rẽ nhất giữa Nga và NATO. Mặc dù các quan chức NATO liên tục khẳng định rằng mạng lưới phòng thủ này không nhắm vào Nga mà nhắm vào các tên lửa đạn đạo được phóng từ ngoài châu Âu. Tuy nhiên Moscow không đồng ý với quan điểm này khi cho rằng lá chắn trên sẽ làm mất cân bằng giữa các nước hạt nhân và có thể gây nên 1 cuộc chạy đua vũ trang mới.

Na Uy ban đầu phản đối ý tưởng NATO trở thành một phần trong kế hoạch phòng thủ tên lửa của Mỹ song sau đó đã thay đổi quyết định và ủng hộ ý tưởng này từ năm 2010. Trớ trêu thay, ông Stoltenberg trước khi trở thành Tổng thư ký NATO lại chính là người phản đối mạng lưới phòng thủ tên lửa này khi còn là lãnh đạo đảng Lao động ở Na Uy./.