Hệ thống ngụy trang  mới hoạt động như thế nào?

Công nghệ ngụy trang mới có tên Chameleon (Tắc kè hoa), dựa trên chất liệu kính điện sắc – bao gồm các vật liệu tổng hợp có thể thay đổi màu sắc và độ trong suốt khi có dòng điện tác động. Nguyên mẫu đầu tiên sử dụng chất liệu này là trang phục chiến đấu Ratnik, đã được trình diễn tại Diện đàn kỹ thuật và quân sự quốc tế Armay-2018 ở Nga. Trước đó vào đầu tháng 10/2021, hãng thông tấn RIA Novosti dẫn một nguồn tin từ tổ hợp công nghiệp quốc phòng cho biết, công nghệ Chameleon đã được thử nghiệm trên mô hình xe bọc thép. 

Phần bên ngoài của xe bọc thép sẽ được bao phủ hoàn toàn bằng các tấm kính điện sắc nhỏ. Mỗi tấm được kết nối với dây điện. Xe bọc thép được trang bị máy quay video và hệ thống quét hình ảnh toàn bộ môi trường xung quanh, sau đó phân tích màu sắc, cấu trúc cảnh quan và đưa ra hướng dẫn cho lớp phủ để tạo ra một hình ảnh ngụy trang mới cho phép nó hoàn toàn hòa lẫn với địa hình khi nhìn từ nhiều góc độ khác nhau.

Nguyên tắc này bắt nguồn từ cách thức ngụy trang của động vật hoang dã, chẳng hạn như tắc kè hoa hay bạch tuộc thường xuyên đổi màu cơ thể để phù hợp với môi trường xung quanh. Cho ví dụ, một con bạch tuộc di chuyển từ vùng sẫm màu sang vùng sáng màu, nó sẽ nhanh chóng thay đổi màu sắc trên da.

Mức độ tinh vi của hệ thống mới

Denis Fedutinov, Tổng biên tập của tạp chí Unmanned Aviation cho biết: “Công nghệ này không mới, nó đã được sử dụng trong lĩnh vực dân sự suốt một thời gian dài. Kính điện sắc đôi khi được lắp đặt trong các phòng họp tại một tòa nhà hay văn phòng. Khi phòng họp không có người kính sẽ trong suốt còn khi có người nó sẽ ngả màu”.

Theo ông Denis Fedutinov, quân đội Nga đã có những cải tiến đột phá khi áp dụng trong lĩnh vực quân sự: “Chameleon được kỳ vọng sẽ tạo ra lớp ngụy trang hoàn hảo, mô phỏng cảnh quanh xung quanh một cách chính xác nhất, khiến đối phương khó phát hiện ra. Đây là biện pháp đáng tin cậy và rẻ tiền”.

Chuyên gia này cho rằng, việc trang bị hệ thống này cho các khí tài quân sự hoạt động trên mặt đất của Nga sẽ có khả năng ngăn tới 95% nguy cơ bị các máy bay không người lái (UAV) của đối thủ phát hiện.

“Phần lớn UAV trinh sát là những máy bay không người lái cỡ nhỏ. Chúng không có phần cứng để xử lý và phân tích thông tin thu nhận được từ video. Việc phân tích dữ liệu hầu như do người điều khiển UAV trực tiếp thực hiện. Vì vậy sẽ rất khó khăn để xác định và phát hiện những vũ khí được ngụy trang bằng lớp phủ đặc biệt này”.

Ông Fedutinov nhấn mạnh, việc sử dụng hệ thống ngụy trang Chameleon chắc chắn sẽ hiệu quả bởi các UAV trinh sát thường cố gắng duy trì một khoảng cách nhất định với đối phương để tránh bị phát hiện. Ngoài ra, lớp phủ này có thể dễ đánh lừa những vũ khí của đối phương được trang bị hệ thống dẫn đường quang học. “Đối với những tên lửa được trang bị hệ thống dẫn đường quang học, quá trình tự động khóa mục tiêu có thể bị gián đoạn do hiệu ứng từ kính phủ điện sắc”.

Tuy vậy, Chameleon không phải là biện pháp bảo vệ tối ưu cho tất cả khí tài quân sự Nga, bởi nó chỉ dễ qua mắt những UAV trinh sát đơn giản. Nếu một UAV sử dụng công nghệ trinh thám hoạt động ở nhiều dải sóng khác nhau thì điều này sẽ làm giảm đáng kể hiệu quả của Chameleon.

Bất chấp hạn chế này, Chameleon vẫn được coi là một thiết bị giúp bổ trợ sức mạnh cho quân độ Nga, khi mang đến cơ hội sống sót cao hơn so với những thiết bị ngụy trang thông thường trong chiến đấu, ông Fedutinov nhận định. Trong một cuộc đối đầu trực diện giữa hai lực lượng bộ binh thiết giáp ngang tầm, bên nào được trang bị Chameleon thì bên đó sẽ có lợi thế hơn.  

Những khách hàng tiềm năng mua xe tăng T-90MS của Nga

VOV.VN - Được đưa vào trang bị vào đầu năm 2020, ở Nga, xe tăng T-90M “Đột phá” (Breakthrough) hiện đang được sản xuất cùng với xe tăng T-14 Armata nặng hơn và đắt hơn để thay thế các biến thể nâng cấp của tăng T-72 và T-80 thời Chiến tranh Lạnh.

Phát hiện bằng cách nào?

Đại diện của một trong những nhà sản xuất UAV hàng đầu tại Nga cho biết, các máy bay không người lái thuộc lớp công nghệ cao, được tích hợp hệ thống trinh sát và giám sát tiên tiến, cùng hệ thống tự động xử lý, phân tích thông tin sẽ phát hiện ra Chameleon.

Theo chuyên gia này, những máy bay không người lái như vậy, thậm chí không được trang bị camera ảnh nhiệt, mà chỉ có cảm biến quang học, vẫn có thể phát hiện ra những phương tiện được ngụy trang bằng Chameleon. Các camera có độ phân giải cao và các thuật toán tự động để xử lý thông tin sẽ giúp ích cho việc này.

Bên cạnh đó, những máy bay không người lái đắt tiền được trang bị mạng nơ-ron nhân tạo và cảm biến thích hợp sẽ dễ dàng xác định được một chiếc xe tăng dù chỉ cần quan sát nòng pháo, dấu vết của bánh xe, ăng-ten hay khí thải của xe tăng.

Nhưng ngay cả trong trường hợp như vậy, hệ thống ngụy trang mới nếu được sử dụng trên quy mô lớn sẽ tạo ra những thách thức cho người điều khiển máy bay không người lái, vũ khí hàng không hay thiết bị quan sát quang học trên mặt đất.

“Nếu Nga sử dụng công nghệ Chameleon trên quy mô lớn, các nước NATO sẽ phải nghĩ cách tăng chi tiêu cho việc nghiên cứu, phát triển công nghệ mạng nơ-ron nhân tạo và hệ thống xử lý dữ liệu lớn cho UAV cùng các hệ thống trên mặt đất”, nguồn tin cho biết./.