Ukraine tuyên bố dùng xuồng không người lái phóng tên lửa hạ tiêm kích Su-30 của Nga
VOV.VN - Trong hoạt động hải quân ở Biển Đen gần cảng Novorossiysk của Nga, đơn vị đặc nhiệm Nhóm 13 thuộc cơ quan tình báo quân đội Ukraine (GUR) được cho là đã sử dụng xuồng không người lái trên biển (USV) Magura V5 phóng tên lửa không đối không R-73 bắn hạ một máy bay chiến đấu Su-30SM của Nga.
Các quan chức Ukraine cho biết, cuộc tấn công vào ngày 2/5/2025, đánh dấu trường hợp đầu tiên trong lịch sử một phương tiện không người lái trên biển bắn hạ một máy bay chiến đấu. Hoạt động này do cơ quan tình báo quân đội Ukraine phối hợp với Cơ quan An ninh và lực lượng quốc phòng của Ukraine thực hiện, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ trong công nghệ không người lái và đặt ra câu hỏi về chiến thuật quân sự trong tương lai.
Theo cơ quan tình báo Ukraine, trong cuộc tấn công, Magura V5 đã khóa mục tiêu nhờ vào tín hiệu nhiệt của Su-30 và phóng tên lửa R-73. Đoạn video do Ukraine công bố cho thấy khoảnh khắc tên lửa lao về phía máy bay khiến, phát nổ giữa không trung và rơi xuống biển.
Một số nguồn tin của Nga trong đó có kênh Telegram Fighterbomber, đã xác nhận việc Su-30 bị bắn hạ, Tuy vậy, hai phi công của máy bay đã nhảy dù thoát ra ngoài và được một tàu dân sự cứu hộ. Bộ Quốc phòng Nga vẫn chưa lên tiếng về vụ việc.
Magura V5, xuồng mặt nước không người lái do Ukraine phát triển, đã nổi lên như một nền tảng mới trong chiến lược hải quân của Kiev trong cuộc xung đột. Phương tiện dài khoảng 5,5 mét, có thể đạt tốc độ lên tới 42 hải lý/giờ và hoạt động với tầm xa đến 800 km. Nhờ thiết kế tàng hình và khả năng cơ động cao, Magura V5 có thể luồn sâu vào khu vực kiểm soát của đối phương mà không bị phát hiện.
Magura V5 có thể mang theo thuốc nổ hoặc những vũ khí tiên tiến như tên lửa. Được trang bị camera, GPS và hệ thống dẫn đường tự động, phương tiện có thể hoạt động độc lập hoặc dưới sự điều khiển từ xa của con người từ xa. Cấu hình thấp và tiết diện radar nhỏ cho phép nó khó bị các hệ thống phòng không truyền thống phát hiện. Với những tính năng như vậy, Magura V5 được cho là công cụ đáng gờm cho các cuộc tấn công chính xác.
Cách Ukraine kết hợp USV Magura V5 và tên lửa R-73
Tên lửa R-73 (NATO gọi là AA-11 Archer), là tên lửa không đối không tầm ngắn có từ thời Liên Xô được đưa vào sử dụng năm 1984. Tên lửa do Cục thiết kế Vympel phát triển, nổi tiếng với khả năng cơ động cao và hệ thống dẫn đường hồng ngoại, khóa mục tiêu theo tín hiệu nhiệt của động cơ máy bay. Việc tích hợp tên lửa không đối không vào xuồng không người lái trên biển cho thấy Ukraine đang nỗ lực tìm mọi biện pháp để đối phó với ưu thế trên không của Nga.
R-73 nặng 105kg, dài 2.900mm, đường kính 170mm, sử dụng đầu nổ nặng 7,4kg, hành trình với vận tốc 2,5m. R-73 sử dụng hệ thống dẫn đường hồng ngoại, có tầm bắn lên tới gần 30km, có thể khóa mục tiêu ở góc 60 độ ngoài tầm nhìn, khiến nó cực kỳ hiệu quả khi tấn công các mục tiêu bay nhanh. Đầu đạn tên lửa chứa khoảng 7,2kg thuốc nổ mạnh, có thể hạ một máy bay chỉ bằng một phát bắn.
Trong hoạt động này, các kỹ sư Ukraine đã chỉnh sửa R-73, thường được phóng từ máy bay chiến đấu như MiG-29 hoặc Su-27, để có thể bắn từ xuồng không người lái Magura V5. Sự cải tiến này có thể liên quan đến việc lắp ráp đường ray phóng tạm thời và hệ thống nhắm mục tiêu đơn giản tương thích với thiết bị điện tử trên máy bay không người lái.
Su-30SM là máy bay chiến đấu đa năng, hai động cơ do Tập đoàn hàng không Sukhoi của Nga phát triển. Su-30SM, ra mắt lần đầu vào những năm 1990, là phiên bản tiên tiến của dòng Su-27, được thiết kế cho để thực hiện các nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, tấn công mặt đất và tấn công trên biển. Đây là một trong những máy bay có năng lực và đắt đỏ nhất của Nga. Su-30SM có chiều dài 21,9m, sải cánh 14,7m và chiều cao lên tới 6,3m. Chiến đấu cơ này có trọng tải rỗng 17,7 tấn, khối lượng cất cánh lên tới 34,5 tấn và tầm bay lên đến 3.000km với nhiên liệu nội bộ. Khi được tiếp nhiên liệu trên không, tầm bay có thể mở rộng đến 8.000km.

Hệ thống radar tiên tiến của máy bay, trong đó có radar mảng pha Bars-R, có thể phát hiện mục tiêu ở phạm vi lên tới gần 200km. Vũ khí của máy bay bao gồm tên lửa không đối không, bom dẫn đường chính xác và tên lửa chống hạm.
Su-30SM sử dụng động cơ đẩy véc tơ, cung cấp khả năng cơ động đặc biệt, cho phép máy bay thực hiện các động tác nhào lộn phức tạp để tránh các mối đe dọa. Chiến đấu cơ này được cho là trụ cột của lực lượng không quân Nga và Moscow đã triển khai rộng rãi để tiến hành các cuộc không kích ở Ukraine và tuần tra trên không
Theo giới quan sát, việc kết hợp xuồng không người lái Magura V5 với tên lửa R-73, có khả năng theo dõi và bắn hạ mục tiêu tốc độ cao, tầm cao như Su-30, cung cấp một giải pháp thay thế tiết kiệm chi phí cho các tên lửa phương Tây hiện đại như AIM-9 Sidewinder của Mỹ trong kho vũ khí Ukraine.
Thời gian gần đây, Ukraine đã có những cải tiến đáng kể trong công nghệ không người lái, đặc biệt là UAV góc nhìn thứ nhất và phương tiện không người lái tự sát hoạt động trên biển. Điều này đã giúp mở rộng khả năng của Magura V5.