Bắt đầu phá hủy vũ khí hóa học của Syria

Ngày 6/10, các chuyên gia giải trừ quân bị quốc tế đã bắt đầu tiến hành hoạt động tháo dỡ và phá hủy kho vũ khí hóa học của Syria cùng các thiết bị được sử dụng để sản xuất ra vũ khí hóa học.

Các chuyên gia của OPCW và Liên Hợp Quốc bắt đầu công việc phá hủy kho vũ khí hóa học của Syria (Ảnh: AFP)

Các chuyên gia giải trừ vũ khí của Liên Hợp Quốc và Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW) sẽ có khoảng 9 tháng để hoàn thành nhiệm vụ. Theo đánh giá, nhiệm vụ của nhóm chuyên gia này được cho là rất nặng nề vì theo ước tính Syria hiện có hơn 1.000 tấn vũ khí hóa học đang được cất giữ tại 45 địa điểm nằm rải rác trên khắp đất nước.

Hơn nữa, đây là lần đầu tiên trong lịch sử OPCW, các chuyên gia của tổ chức này phải thực hiện nhiệm vụ tại một quốc gia đang trong tình trạng nội chiến kéo dài.

Một quan chức trong đoàn chuyên gia OPCW - Liên Hợp Quốc cho biết, sau 5 ngày có mặt ở Syria, đoàn chuyên gia giải trừ quân bị đã chính thức xúc tiến hoạt động phá hủy các kho vũ khí hóa học và máy móc dùng để chế tạo vũ khí hóa học.

Theo vị quan chức này, các chuyên gia sẽ giám sát lực lượng nhân sự người Syria thực hiện công việc. Họ sẽ sử dụng đèn khò, cưa máy để phá hủy và vô hiệu hóa các loại vũ khí như đầu đạn tên lửa, bom và các nguyên liệu, hóa chất dùng để chế tạo vũ khí hóa học…

Vị quan chức này cũng cho hay, phía Syria phải chịu trách nhiệm thực hiện việc phá hủy trong khi các thanh tra OPCW sẽ giám sát và xác minh quá trình thực hiện công việc. Vị quan chức giấu tên từ chối cung cấp chi tiết về địa điểm OPCW bắt đầu việc phá hủy vì cho rằng đây là vấn đề nhạy cảm.

Damascus đã có chương trình phát triển các loại vũ khí hóa học từ những năm 1980 và 1990, kho vũ khí hóa học của Syria được cho là nơi cất trữ các loại vũ khí có chứa chất độc thần kinh sarin và tabun.

Các chuyên gia của OPCW và Liên Hợp Quốc hiện đang có mặt tại Syria sẽ được tăng cường từ 20 người hiện nay lên 100 người trong thời gian tới để thúc đẩy quá trình phá hủy vũ khí hóa học. Tất cả phương tiện để thực hiện công việc sẽ được thực hiện bao gồm cả các kỹ thuật thô sơ như dùng búa tạ hay xe lu.

Giai đoạn 2 của việc tiêu hủy sẽ khó khăn, mất nhiều thời gian và tiền bạc hơn khi việc phá hủy vũ khí hóa học phải được thực hiện bằng các biện pháp tiên tiến hơn như nung nóng trong lò kín ở nhiệt độ cực cao, vô hiệu hóa các chất độc hại thông qua các phản ứng hóa học hoặc pha loãng với nước…

Theo nghị quyết của Liên Hợp Quốc về vấn đề Syria, quá trình tiêu hủy các kho vũ khí hóa học của nước này sẽ phải hoàn thành vào giữa năm 2014.

Trong một cuộc phỏng vấn hôm 6/10, Tổng thống Assad đã nói rằng, Syria bắt đầu sản xuất vũ khí hóa học trong những năm 1980 “để lấp đầy khoảng cách kỹ thuật trong các loại vũ khí truyền thống giữa Syria và Israel”. Ông Assad cũng cho biết, Syria đã tạm ngừng sản xuất vũ khí hóa học vào cuối những năm 1990./.