Căng thẳng Mỹ-Trung nguy cơ leo thang vì các đòn trừng phạt "ăn miếng trả miếng"

Trong thông cáo phát đi ngày 23/7, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nêu rõ, phía Mỹ đã trừng phạt bất hợp pháp các quan chức tại Hong Kong. Những hành động này đã vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và các nguyên tắc cơ bản của quan hệ quốc tế, can thiệp sâu vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Để đáp trả, Trung Quốc sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với cựu Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross và các cựu đại diện của một số tổ chức. Thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng kêu gọi Mỹ dừng can thiệp sâu vào công việc nội bộ của Trung Quốc.

Phát biểu tại cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nhấn mạnh: “Trung Quốc luôn tin rằng, các mối quan hệ Mỹ- Trung nên dựa trên sự tôn trọng, bình đẳng và hiểu biết song phương, thay vì chỉ mang lại lợi ích cho 1 bên. Sự phát triển của quan hệ Mỹ - Trung cần một hàng rào bảo vệ song không có nghĩa là nó được xác định thông qua các lệnh trừng phạt đơn phương của Mỹ. Mỹ nên dừng can thiệp vào các công việc nội bộ của Trung Quốc, dừng bôi nhọ và tổn hại lợi ích của Trung Quốc. Đây chính là hàng rào bảo vệ cho mối quan hệ song phương đúng đắn nhất”.

Đây là lệnh trừng phạt đầu tiên được Trung Quốc áp đặt theo luật trừng phạt chống nước ngoài mới được thông qua vào tháng 6/2021. Trước đó, Trung Quốc đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với 2 ủy viên thuộc Ủy ban Tự do Tôn giáo Mỹ vào tháng 3 và 28 người Mỹ khác vào tháng một. Động thái diễn ra chỉ vài ngày trước khi Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Shermansẽ có chuyến thăm Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước leo thang vì hàng loạt vấn đề.

Ngay sau thông báo của Trung Quốc, phía Mỹ đã lên tiếng phản đối. Phát biểu tại cuộc họp báo diễn ra hôm qua, thư ký báo chí Nhà Trắng, bà Jen Psaki nhấn mạnh, Mỹ không nao núng trước động thái trừng phạt của Trung Quốc.

“Chúng tôi đã nhận được thông báo trừng phạt của phía Trung Quốc đối với một số cá nhân và tổ chức, trong đó có 1 cựu quan chức dưới thời chính phủ tiền nhiệm. Chúng tôi không hề náo núng về quyết định này của Trung Quốc. Hành động trên của Trung Quốc là ví dụ mới nhất cho thấy, trung Quốc đang trừng phạt nhằm vào các cá nhân, công ty và tổ chức dân sự và đây chính là cách Trung Quốc phát đi tín hiệu chính trị cho thấy, nguy cơ chính trị đang gia tăng”, bà Psaki nói.

Trước đó 1 tuần, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã thông báo việc Mỹ áp trừng phạt 7 quan chức Trung Quốc tại Hong Kong. 

Giới phân tích nhận định, các biện pháp ăn miếng trả miếng của Trung Quốc và Mỹ được cho sẽ khiến quan hệ giữa hai nước trở nên căng thẳng hơn và ít nhiều ảnh hưởng cuộc gặp giữa Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman với giới chức Trung Quốc.

Dự kiến, thứ trưởng ngoại giao Mỹ sẽ có chuyến thăm tới thành phố Thiên Tân, Trung Quốc trong ngày 25-26/7. Bà Sherman sẽ là quan chức cấp cao nhất dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden tới thăm Trung Quốc trong nhiều tháng qua./.