Hệ thống ‘Vòm Sắt’ đánh chặn của Israel vận hành ra sao?

Israel vốn đã được bảo vệ bởi “những bức tường thép” khét tiếng. Giờ đây thì những bức tường này đã có mái che. Các nhà sản xuất vũ khí của Israel đã chế ra một hệ thống chống hỏa tiễn mang tên “Vòm Sắt”.

Tên lửa của hệ thống Vòm Sắt xuất kích (ảnh: AP)

Những nhà chế tạo ra Vòm Sắt tuyên bố đây là hệ thống đánh chặn nhanh nhất và đáng tin cậy nhất hiện nay, có khả năng bắn rơi các tên lửa với thời gian “phóng va” là 15 giây.

Chương trình trị giá 1 tỷ USD này, được Mỹ trợ giá, đã bảo vệ khá tốt cho Israel trong chiến dịch Vành đai Bảo vệ - chiến dịch gần đây nhất chống lại phe Hamas ở Gaza. Theo phía Israel, các chiến binh Palestine đã quăng gần 1.000 quả rocket vào Israel, nhưng các tên lửa đánh chặn của hệ thống Vòm Sắt đã bắn rơi 87% “con mồi” của mình, giúp cho cuộc sống ở Israel ít nhiều được duy trì bình thường.

Vậy hệ thống này hoạt động như thế nào?

Vòm Sắt là thành tố cự ly gần trong hệ thống phòng thủ tên lửa ba lớp của Israel. Hai thành tố còn lại là David’s Sling - vẫn đang được phát triển nhằm bắn hạ cả các mục tiêu trong khí quyển, bao gồm cả khoảng không phía trên Địa Trung Hải, và hệ thống Arrow – được thiết kế nhằm đánh chặn các tên lửa chống đạn đạo tầm xa hơn trong không gian.

Ngay khi rocket của đối phương được phóng đi, các radar của Vòm Sắt dò đường bay của rocket và bắn hạ nó. Mỗi lần bắn chặn như thế này tiêu tốn khoảng 60.000 USD nhưng những người sáng chế ra hệ thống Vòm Sắt tuyên bố nó đã tiết kiệm cho Israel hàng tỷ USD tiền thiệt hại hư hại cơ sở vật chất, tác động kinh tế cũng như hạn chế tổn thất sinh mạng.

Hệ thống đã vượt qua nhiều khó khăn ban đầu. Ban đầu, các nhà hoạch định quốc phòng Israel dè chừng về việc triển khai hệ thống này ở các sân bay do lo sợ hệ thống này cũng nhắm bắn cả các máy bay. Kể từ đó giới tướng lĩnh Israel đã phát triển một hệ thống toàn quốc giúp nhận diện tất cả hoạt động không vận thân thiện, bảo đảm các tên lửa của Vòm Sắt chỉ ngắm bắn các mục tiêu lạ.

Hai quả rocket bị bắn hạ trên bầu trời Israel (ảnh: Times of Israel)

Tuy nhiên vẫn còn nảy sinh một số vấn đề: Khi đã bắn hạ thành công các rocket, thì lại có nguy cơ các mảnh vỡ từ rocket sẽ rơi xuống đất gây chết người. Uzi Rubin, nhà thiết kế hệ thống Arrow nói: “Bất cứ cái gì bay lên được thì nhất định sẽ đi xuống được”.

Các đường cao tốc và khu vực nông thôn vẫn còn chưa được che chắn. Các nông dân, bao gồm những người đến từ Thái Lan lo ngại khi ra làm đồng. Hai mươi vạn người du mục Israel – phần lớn sống trong các khu tạm bợ - không có nơi để trốn.

Còn các công nhân làm việc trên các công trường Israel nhìn lên trời và cầu nguyện.

Một số người tự hỏi liệu vấn đề chính với Vòm Sắt có phải là vấn đề chính trị hay không. Thành công của hệ thống đồng nghĩa với việc đương kim Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có khả năng sử dụng Vòm Sắt để duy trì chính sách quản lý xung đột mà ít lo bị trả đũa.

“Vòm Sắt đã thay đổi tính toán của giới chính trị Israel,” một cựu quan chức cấp cao nói. “Nó cho phép Israel kháng cự lại áp lực của công chúng trong nước và áp lực của giới quân đội muốn nhanh chóng chấm dứt xung đột”.

Hệ thống Vòm Sắt ít nhiều mang lại cho Israel sức đề kháng trước các láng giềng được trang bị rocket như là chiến binh Hezbollah của Lebanon hay Syria. Điều này có thể khiến thỏa thuận dàn xếp hòa binh dài lâu dường như không còn cấp bách với Israel nữa./.