Khu Bờ Tây là vùng lãnh thổ mà Israel chiếm đóng của Palestine và bị cộng đồng quốc tế coi là trái phép.

Khu định cư Do Thái ở Bờ Tây.

Quyết định đưa ra chỉ 1 ngày sau khi Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tuyên bố sẵn sàng ký Hiệp ước hòa bình với Israel nếu nước này chấm dứt hoạt động định cư trên những vùng lãnh thổ của Palestine.

Thông báo đưa ra tối muộn ngày hôm qua (30/3) sau cuộc thảo luận kéo dài nhiều giờ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Hội đồng an ninh nước này. Theo đó, lần đầu tiên kể từ năm 1992, chính phủ Israel đã quyết định cho phép thiết lập một khu định cư mới ở thung lũng Shilo thuộc Bờ Tây.

Giải thích cho quyết định này, Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh: “Đây là bước đi nhằm hiện thực hóa cam kết với những gia đình ở khu vực tiền đồn Amona bị dỡ bỏ hồi đầu tháng 2 vừa qua theo quyết định của tòa án. Tôi đã đưa ra cam kết hồi tháng 12 năm ngoái và tôi sẽ giữ đúng lời hứa của mình.”  

Bước đi có phần bất ngờ này đưa ra trong bối cảnh, cộng đồng quốc tế đang thúc đẩy các cuộc tham vấn ngoại giao, theo sáng kiến của Mỹ, nhằm khôi phục tiến trình chính trị giữa Israel và Palestine. Phát biểu tại cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thăm Mỹ hôm 15/2 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng cảnh báo Israel “kiềm chế” trong việc phát triển các khu định cư. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, sẽ rất khó để Israel đưa ra một quyết định như thế mà không được Mỹ “bật đèn xanh”.

Cần phải nhắc lại rằng, kể từ sau các cuộc bầu cử hồi tháng 3/2015 và sự ra đời của chính phủ được xem là thiên hữu nhất trong lịch sử, chưa bao giờ các khu định cư lại phát triển như hiện nay tại Israel. Theo Cơ quan thống kê trung ương Israel, hơn 2.600 ngôi nhà định cư đã bắt đầu được xây dựng trong năm 2016 vừa qua, tăng 40% so với năm 2015. Kể từ khi ông Netanyahu trở thành Thủ tướng Israel năm 2009, hơn 14.000 ngôi nhà định cư mới đã được thông qua. Nếu trong vòng 25 năm qua,  không một khu định cư mới nào được thông qua, thì những khu định cư cũ lại không ngừng được mở rộng.

Cùng với đó, hàng chục tiền đồn, tức là các khu định cư chui cũng dần được hợp thức hóa.

Trong một phát biểu mới đây, Tổng thống Palestine Mahmoud đã kêu gọi Israel từ bỏ tư tưởng chiếm hữu nếu muốn trở thành một đối tác của hòa bình và an ninh: “Nếu Israel muốn trở thành một đối tác của hòa bình và muốn được sống trong hòa bình và an ninh bên cạnh các nước láng giềng, họ cần phải từ bỏ ý tưởng rằng an ninh đi kèm với việc chiếm lĩnh nhiều đất đai hơn. Họ cũng cần phải chấm dứt các hành vi chiếm đóng và hạn chế quyền tự do, cũng như độc lập của nhân dân Palestine.”

Nhiều nhà phân tích đã đặt câu hỏi liệu với bước đi này, Israel đang muốn từ bỏ tiến trình hòa bình Trung Đông hay cùng với Mỹ, nước này đang muốn thúc đẩy một cách tiếp cận mới trong vấn đề này.

Trên thực tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump, cũng giống như những người tiền nhiệm luôn tin rằng, có thể buộc Israel và Palestine đi tới một thỏa thuận hòa bình cuối cùng, đã cử một trong những cố vấn thân cận nhất của mình, luật sư Jason Greenblatt tới khu vực. Dù không phải là một chuyên gia về khu vực Trung Đông, song ông Greenblatt đã chứng tỏ được sự khéo léo khi gặp gỡ tất cả các tác nhân, các đại diện xã hội dân sự Palestine và Israel, cũng như cập nhật chuyến đi trên trang mạng cá nhân, song không hề đề cập tới cụm từ “giải pháp 2 nhà nước”.

Tình báo Israel đã ám sát tư lệnh quân sự Hamas ra sao?

(VOV) - Chiếc ô tô chở tư lệnh al-Jabari thuộc phong trào Hamas đang từ từ lăn bánh trên phố bỗng đột nhiên nổ tung.

Cố vận thân cận nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump này cũng tham dự Hội nghị cấp cao Liên đoàn Arab diễn ra hôm 29/3 vừa qua với tư cách quan sát viên. Chính phủ Mỹ tin tưởng rất nhiều vào sự ủng hộ của Saudi Arabia, Ai Cập và Jordan có thể khiến chính quyền Palestine phải thỏa hiệp.

Một số nhà phân tích cho rằng, dường như Mỹ đang thúc đẩy một cách tiếp cận mới trong tiến trình hòa bình Trung Đông. Bởi nước này ý thức được rằng, sẽ không có việc Israel chấm dứt hoàn toàn các hoạt động định cư trái phép như cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama từng nhiều lần thừa nhận. Cách tiếp cận mới này sẽ vẫn cho phép Israel tiếp tục các hoạt động định cư nhưng có kiểm soát. Một giải pháp như thế cũng đã được đề cập tới trong những bước thư trao đổi giữa cố Thủ tướng Israel Ariel Sharon và cựu Tổng thống Mỹ khi đó George W.Bush năm 2004.

Thủ tướng Israel khi đó đã quyết định đơn phương rút khỏi dải Gaza và cam kết kiềm chế hoạt động định cư và phá hủy những tiền đồn không có giấy phép tại Bờ Tây. Song theo Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về tiến trình hòa bình Trung Đông Nickolay Mladenov, mọi cách tiếp cận về hòa bình Trung Đông đều phải dựa trên giải pháp hai nhà nước và đây vẫn là con đường duy nhất./.