Liên Hợp Quốc yêu cầu truy tố quan chức CIA thời Bush

Một điều tra viên Liên Hợp Quốc vừa yêu cầu Hoa Kỳ công bố các tài liệu mật về các vụ vi phạm nhân quyền của Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) của nước này dưới thời Tổng thống George W. Bush, với hy vọng các tài liệu đó sẽ dẫn tới việc truy tố các quan chức cấp cao đứng đằng sau.

Mặc dù Chính quyền của Tổng thống Obama công khai lên án việc sử dụng các “kỹ thuật thẩm vấn tăng cường” nhưng các tài liệu về chương trình CIA bí mật bắt giữ các nghi phạm khủng bố vẫn chưa được giải mật. Cho đến nay, nước Mỹ chưa truy tố bất cứ đặc vụ nào vì tội vi phạm nhân quyền.

Điều tra viên Ben Emmerson, báo cáo viên chuyên trách của Liên Hợp Quốc về việc thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền trong quá trình chống khủng bố, cho biết các tài liệu mật này bảo vệ danh tính các cá nhân chịu trách nhiệm về các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.

Nhà tù Guatanamo của Mỹ (ảnh: trend.az)

Tù nhân của CIA bị giam giữ trong các nhà tù bí mật trên khắp thế giới và phải chịu các hình thức tra tấn bao gồm trấn nước, gây mất ngủ, và muôn vàn các thủ thuật thẩm tra khác trái với quyền con người. Họ thường xuyên bị chuyển một cách bí mật đến các nhà tù bí mật được biết đến như các “điểm đen” của CIA.

“Có những bằng chứng tin cậy cho thấy các ‘điểm đen’ CIA được đặt trong lãnh thổ Litva, Morocco, Ba Lan, Romania, và Thái Lan, và quan chức của ít nhất 49 quốc gia khác cho phép sử dụng không phận và phi cảng nước họ cho các chuyến bay vận chuyển [tù nhân],” Emmerson trình bày trong báo cáo gửi Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc.

Emmerson cho biết thêm các nghi can khủng bố thường bị giam giữ nhưng lại không bị kết tội gì cả, không được nhận thủ tục dẫn độ hay được tiếp cận luật sư.

Vị điều tra viên này cũng hối thúc Mỹ truy tố các quan chức dính líu vào việc lập lên các “điểm đen” CIA, vi phạm pháp lý và quyền con người.

Cựu Tổng thống Mỹ George. W. Bush (ảnh: AFP)

Tuy nhiên, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Eric Holder đã tuyên bố Bộ của ông sẽ không tiến hành các biện pháp pháp lý chống lại những ai đã “hành động theo lẽ phải” và tuân theo các hướng dẫn do Cục Tư vấn Pháp lý (trực thuộc bộ này) đưa ra thời ông George W. Bush làm Tổng thống.

Emmerson cho rằng, với việc không công bố tên và chi tiết các quan chức liên quan đến các “điểm đen” CIA thì chính phủ đang duy trì 1 cấp độ bí mật và “quyền miễn trừ kéo dài cho các quan chức công quyền dính líu vào các tội ác trên”.

Và do vậy, điều tra viên của Liên Hợp Quốc yêu cầu phải công bố ngay các thông tin trên “đầy đủ nhất có thể và không trì hoãn”.

Dù không có thẩm quyền buộc chính quyền Obama phải giải mật hồ sơ song Emmerson cùng báo cáo của mình đã tạo thêm sức ép lên chính quyền Mỹ./.