Liệu có cơ chế trung lập cho Ukraine để đáp ứng đề xuất an ninh của Nga?
VOV.VN - Tín hiệu về lối thoát cho những căng thẳng hiện nay ở biên giới Nga - Ukraine và có thể đáp ứng các đề xuất đảm bảo an ninh của Nga vừa được các chuyên gia nêu ra tại cuộc thảo luận của Câu lạc bộ quốc tế Valdai – một cơ chế trung lập cho Ukraine.
Moscow kêu gọi Washington ngừng hỗ trợ quân sự cho Kiev, vì điều này đe dọa trực tiếp đến Nga. Điều này đã được Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov phát biểu tại địa điểm của Câu lạc bộ thảo luận quốc tế Valdai, khi thảo luận về các cuộc đàm phán với Mỹ và NATO về các đề xuất an ninh của Nga.
Ông Ryabkov cho rằng, tình hình an ninh Châu Âu rất đáng lo ngại do Mỹ và NATO sử dụng Ukraine như một đòn bẩy gây áp lực. Mạc dù những tháng gần đây, Nga đã bị cáo buộc có hành vi gây hấn ở biên giới nhưng ông Ryabkov một lần nữa nhấn mạnh rằng, Nga sẽ không tấn công Ukraine.
Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov tuyên bố: “Đối với yêu cầu của Mỹ về việc nhanh chóng rút quân khỏi khu vực biên giới với Ukraine, chúng tôi sẽ tiếp tục khẳng định rằng, đây là lãnh thổ của chúng tôi và chúng tôi sẽ không thực hiện thay đổi quỹ đạo của các cuộc di chuyển”.
Trong tình huống này, những người tham gia câu lạc bộ thảo luận quốc tế "Valdai" đã thảo luận về các phương án được coi là thỏa hiệp. Theo cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Anh Malcolm Rifkind, "tất cả chúng ta đều quen thuộc với tiền lệ của Áo. Trung lập là một quyết định. Có thể sao chép tiền lệ của Áo. Liên Xô đã đồng ý rút quân trước khi Áo quyết định trung lập".
Theo chuyên gia này, để lặp lại kinh nghiệm của các nước: Áo, Thụy Điển và Phần Lan không thuộc khối NATO, cần có hai điều kiện: thứ nhất, những người chơi lớn phải tìm được thỏa hiệp và thống nhất về việc tuân theo lợi ích của họ. Thứ hai, trong một quốc gia được đề xuất trở thành trung lập, phải có giới tinh hoa có thể đồng ý với nhau để đưa ra quyết định vì lợi ích của đất nước họ.
Các đề xuất để đồng ý về việc tạm hoãn mở rộng NATO, chẳng hạn trong 15 năm, đã được nêu ra thường xuyên. Nhưng thời điểm mà Nga đồng ý với các biện pháp nửa vời như vậy đã trôi qua.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov lưu ý: “Chúng tôi cần một hình thức thỏa thuận, nơi mọi thứ được diễn đạt rõ ràng. Chúng tôi đã trải qua nhiều lần khi những hình thức hấp dẫn bên ngoài nhanh chóng bị lãng quên. Chúng tôi không thể bằng lòng với sự đánh lừa này”.
Trong diễn biến mới nhất, hôm nay, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov tuyên bố, việc Ukraine không gia nhập NATO trong ngắn hạn không có nghĩa là từ chối chấp nhận nước này vào liên minh trong trung hạn. Ông cũng lưu ý, các tín hiệu từ Washington về sẵn sàng thảo luận về chủ đề không triển khai vũ khí ở Ukraine có thể được gọi là một thực tế tích cực. Nhưng ông cũng cho rằng, "tất cả những điều này vẫn chưa được làm rõ", vì quan điểm của Moscow về việc Ukraine không gia nhập NATO có tính nguyên tắc đối với Nga, cũng như việc không triển khai vũ khí chiến lược trên lãnh thổ của đất nước này. Ông khẳng định, Nga sẽ phải tìm ra câu trả lời cho những câu hỏi này từ những tuyên bố bằng văn bản.
Trước đó, hôm qua, trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden thừa nhận khả năng đạt được các thỏa thuận với Nga về vấn đề không triển khai vũ khí chiến lược ở Ukraine, lưu ý rằng "khả năng Ukraine sẽ gia nhập NATO trong tương lai gần là không quá cao”./.
